Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nówsodutransporterSGLT-1(sodium-dependentglucosecotransporter)oraz
transporteryglukozyGLUT-2iGLUT-5(glucosetransporters).Natomiastwchła-
nianiefruktozy,związanegłówniezGLUT-5,jestznaczniewolniejsze,choćpo-
prawiajeobecnośćglukozyiadaptacjadodługotrwałegozwiększonegojejspoży-
ciawdiecie.
2020Metabolizmwęglowodanów
Poposiłkowezwiększeniestężeniaglukozywekrwizależyodwydzielaniahor-
monówjelitowychGLP-1(glukagonopodobnypeptyd-1)iGIP(peptydżołądko-
wo-jelitowy),którestymulująuwalnianieinsulinyzkomórektrzustkowychβ
wyspLangerhansaihamująwydzielanieglukagonuzkomórektrzustkowych0.
Wysokipoziominsulinywekrwiwstosunkudoglukagonupowodujezwiększa-
nieodpowiedzianabolicznejpospożyciuposiłku,włączającwtozużyciegluko-
zyitriglicerydówprzeztkankiwrażliwenainsulinę,stymulacjęglukogenezy
ilipogenezyorazzahamowanieglukoneogenezyilipolizy.
Wewnątrzkomórkowezużytkowanieglukozyrozpoczynastymulowanyprzez
insulinęprocesfosforylacjizudziałemglukokinazyifruktofosfokinazy,prowa-
dzącdopowstaniafruktozo-1,6-difosforanu,zktóregopodwpływemaldolazy
powstajądwiecząsteczki3-węglowegoaldehydu3-fosfoglicerynowego,apodal-
szychprzemianachpirogronian.Wmitochondriachnadrodzeoksydatywnej
dekarboksylacji,przyudzialekoenzymuA,powstajeacetylo-CoA,którywrazze
szczawiooctanem,przyudzialesyntazycytrynianowejtworzycytrynian,rozpo-
czynającyfazęspalaniaglukozywcykluKrebsa,dostarczajączjednejcząsteczki
glukozy38wiązańwATP
.Glukozo-6-fosforanmożerównieżulegaćutlenieniu
nadrodzeszlakupentozofosforanowego,wktórympowstajerybulozo-5-fosfo-
ran,anastępniepentozy:ksylulozo-5-fosforanirybozo-5-fosforan,niezbędne
dosyntezynukleotydówikwasównukleinowych(ryc.2.1).Utlenianieglukozy,
zudziałemNADH(zredukowanegodinukleotydunikotynoamidoadeninowe-
go),dostarczawodorudosyntezynasyconychkwasówtłuszczowychwtkance
tłuszczowej,wątrobie,gruczolesutkowymikorzenadnerczyorazzwiązkówste-
rydowychwkomórkachnadnerczy,jąderijajników.
Niewykorzystanyprzezkomórkinadmiarprzyswojonejglukozyjestmagazyno-
wanywpostaciglikogenuwwątrobieimięśniach,któregomaksymalnezasoby
oceniasięnaok.15g/kgm.c.iktóremogąsięznaczniezwiększać(o350–400g)
poposiłkubogatowęglowodanowym.
Syntezaglikogenu,stymulowanaprzezinsulinę,rozpoczynasięoddziałania
fosfoglukomutazyprzekształcającejglukozo-6-fosforanwglukozo-1-fosforan,
którynastępnieprzekształconyzostajewurydilodifosforanglukozy.Wobec-
20