Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1020Całkowitedobowewydatkienergetyczneorganizmu
Nacałkowitewydatkienergetyczneorganizmuwciągudobyskładająsię:
.podstawowaprzemianaenergetyczna;
.termogenezaindukowanapożywieniem;
.wydatkienergetycznezwiązanezaktywnościąruchową.
Podstawowewydatkienergetycznezwiązanesązprawidłowymfunkcjonowa-
niemorganizmunapoziomiekomórkowymizfunkcjąnarządów,utrzymaniem
stałejtemperaturyciałaorazutrzymaniemwokresiepostabsorpcyjnymistot-
nychdlametabolizmuorganizmuprocesówbiochemicznychionestanowiąok.
65–75%całkowitegowydatkuenergetycznego.
Termogenezaindukowanapożywieniemtook.5–10%całkowitychwydatków
energetycznych,awynikająonezprocesówtrawienia,absorpcjiipodwyższonej
aktywnościukładuwspółczulnegozwiązanejzezjedzeniemposiłkuorazmaga-
zynowaniemspożytychskładnikówodżywczych.
Wydatkienergetycznepowodowaneaktywnościąruchowąnastępujązarówno
naskutekaktywnościzamierzonej(np.aktywnościcodziennej,ćwiczeń,pracy
fizycznejitp.),jakiniezamierzonej(np.flwierceniasię”)orazspontanicznych
skurczymięśniiutrzymaniaodpowiedniejpostawyciała.Uosóbwykazujących
małącodziennąaktywnośćwydatkienergetycznezniązwiązanestanowiąok.
15%wydatkówcałkowitych,natomiastzwiększenieaktywnościfizycznejpowo-
duje,żemogąsięonezwiększyćdwukrotnie.Zależąjednakodjejintensywności
isąnajbardziejzmiennymskładnikiemdobowychwydatkówenergetycznych.
Podczasćwiczeńaerobowychodużejintensywności,takichjakbiegczyjazdana
rowerze,wykorzystanieenergiiprzezpracującemięśniemożewzrosnąćnawet
pięćdziesięciokrotnie,powodujączwiększeniecałkowitychwydatkówenerge-
tycznycho15%.
Zawartośćokreślającąpodstawowąprzemianęmaterii(PPM),czyli
podstawowewydatkienergetyczne,przyjmujesięwartośćwyzwolonej
przezorganizmenergiiwokreślonymprzedzialeczasu(np.wciągudoby)
potrzebnejdopodtrzymaniawszystkichprocesówżyciowychuczłowieka
leżącego,po12-godzinnejprzerwieodostatniegoposiłkuiaktywności
fzycznej,wwarunkachkomfortupsychicznegoicieplnego(brakodczucia
chłodulubgorąca,czyliwtemperaturzeok.24°Cdlaosobyubranej,co
warunkujeniewielkie,alezarazemkoniecznestratyciepła).
Dlazdrowejosobydorosłejpodstawowewydatkienergetyczneorgani-
zmuwynosząok.1kcal/kgm.c./godz.,czyliok.24kcal/kgm.c./dobę.
2
