Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
iniesprawnałączność.Sytuacjępogarszało
teżniewystarczającezaopatrzeniewojskowej
służbyzdrowiawodpowiednisprzętileki.
Wielewiadomościodziałalnościszpitali
wojskowychmożnaznaleźćwpracachwybit-
negochirurgaRomualdaWęgłowskiego171.
Ogromwysiłkuwłożonegowpostawienieza-
mojskiegowojskowegoszpitalanapoziomie
odpowiadającym
nowoczesnej
medycynie
przedstawiłwjednymznielicznychopraco-
wańlekarskichzczasówwojnypolsko-bol-
szewickiej172.Opisałszczegółowosposób
przyjmowaniarannychichorychdoszpita-
laorazzasadyhigieniczne:nChorzyiranni,
wstępującdoszpitalabądźtoztransportów,
bądźpojedynczo,niebyliprzyjmowanina
oddział,dopókinależycieniebyliwykąpani
właźni,ostrzyżeniiubraniwczystąbieliznę
oddziałową;ubranieichoddawałosiędode-
zynfekcji.Zzasady
,każdemurannemuzmie-
niasięopatrunekwłaźni,nawetopatrunki
gipsowe,atowtymcelu,ażebychoryrazem
zopatrunkiemniewnosiłnaoddziałrobac-
twa,iniebyłźródłemzarazy”173.Personel
lekarskiwedługWęgłowskiego:nzawszebył
niewystarczający
.Wmaju1919na200cięż-
korannychmiałemtylkojednegolekarza-or-
dynatora,na500zaślekkorannych–dwóch
lekarzy
,potemzaśliczbaichsięniecozwięk-
szyła.Jeszczegorzejbyłozpielęgniarkami.
Na1500chorychrannychszpitalnieposia-
dałwięcejniż40sióstr,gdynormalniepo-
winnobyć75–90”174.Wpoczątku1920r.
liczbachorychnaoddziałachchirurgicznych
znaczniewzrosła.Byłytygodnie,kiedyza-
opatrywano
600–700
rannych
dziennie,
zwłaszczawokresieofensywynaKijów.Naj-
więcejbyłorannychwkończynydolneiko-
lejnow:kończynygórne,głowę,klatkępier-
siową,brzuch,miednicę,anajmniejwszyję.
Liczbałóżekwtymokresiewzrosłado1000,
naktórychwostatnichdniachczerwcależa-
łook.1200rannych.Naoddzialechirurgicz-
nymleczonychbyło6421chorychirannych,
zktórychzmarło78(1,2%),apoodjęciu
RomualdWęgłowski
Polscylekarze
wczasach
Iwojny
światowej...
Ryc.11.
24zmarłychnapowikłaniapogrypiecał-
kowitaśmiertelnośćleczonychchirurgicznie
wyniosła0,88%.Zdanychprzytoczonych
wpracywynika,że8%chorychodeszłodo
dalszegoleczeniawinnychzakładach;nie-
coponad90%wróciłodowojska.Wciągu
15miesięcyprzezszpitalwZamościuprze-
winęłosiętakżeponad15tys.hospitalizo-
wanychnaoddziałachepidemicznych175.
MimodziałańwojennychWęgłowskizorga-
nizowałwszpitalu15naukowychposiedzeń
lekarskich,wczasiektórychlekarzewygłosili
57referatównaukowych,wwiększościdoty-
czącychchirurgii.
Wmaju1920r.rozpocząłsięszyb-
kimarszwojsksowieckichnazachód.Na
opuszczonychprzezwojskopolskieziemiach
dochodziłodolicznychmorderstw,grabieży
igwałtówdokonywanychprzezżołnierzy
171ChirurgwojskowejicywilnejsłużbyzdrowiawRosji,jedenzpionierówchirurgiinaczyniowej.Pozłożeniu
dymisjizzajmowanegostanowiskawarmiirosyjskiejprzyjechałdoZamościawewrześniu1918r.izgłosiłsię
doWP
.Odmaja1919r.wWojskowymSzpitaluZapasowymwZamościu.Zob.:W
.Noszczyk,M.Witkowski,
RomualdWęgłowski,nPol.Przegl.Chir.”1985,t.57,nr5,s.440–445;H.B.Schumackerjr,Tragediazagubionego
odkrycia:Węgłowskiicomogłobysięwydarzyć,nPol.Przegl.Chir.”1992,t.64,nr9,s.856–860;M.Durakiewicz,
TheZamoscperiodintheworkofProfessorRomualdWeglowski,nActaAngiologica”2003,t.9,nr2,s.85–95;idem,
AchievementsofProfessorRomualdWęgłowskiinvascularsurgery,nActaAngiologica”2005,t.11,nr4,s.226–234.
172R.Węgłowski,15miesięcypracywszpitaluwojskowymwZamościu,nLekarzWojskowy”1921,t.2,nr27,
s.845–857.
173Ibidem,s.853.
174Ibidem,s.849–850.
175Ibidem,s.856–857.
33
