Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dialogwprzekładzieaudiowizualnym
17
zjednegosystemuznakowegonainny”(Bassnett1992:15),odnosisię
chociażbydoaudiodeskrypcji,aczkolwiekniektórzybadaczewidząwnim
ważnymechanizmprzekładuaudiowizualnego:próczoperacjiwewnątrz-
lubmiędzyjęzykowychtłumaczangażujesiębowiemwinterpretacjęwar-
stwyniewerbalnejprzekazu,którakształtujejegodecyzjefilologiczne(por.
Tomaszkiewicz2008:100).
InnąsiatkęterminówwprowadzaHenrikGottlieb(1998/2001:245).
Wjegoujęciutekstyaudiowizualnenależądoszerszegospektrumtekstów
polisemiotycznych,aichprzekładpoleganaharmonizacjiczterechkana-
łówinformacyjnych:dźwiękowegowerbalnego(narracja,dialogi,
tekstypiosenek),dźwkowegoniewerbalnego(efektydźwięko-
we,muzyka),wizualnegowerbalnego(szyldy,znakidrogowe,wia-
domości,plakaty,tytułygazet,napisyukazanenaekranie)orazwizual-
negoniewerbalnego(kompozycjaobrazu,montaż)7.Możnawobec
tegopodzielićmetodytłumaczeniowenaizosemiotyczne,czylitakie,
którewykorzystująwprzekazietesamekanałyinformacyjnecooryginał
(dubbingiwersjalektorskawyrażająmowęzapomocąmowy),idiase-
miotyczne,czylitakie,któreprzekazujątreśćinnymkanałemkomuni-
kacyjnym(napisyprzedstawiająmowęnapiśmie,azatemdociążająkanał
wizualnywerbalny;audiodeskrypcjawykorzystujekanałdźwiękowywer-
balnydlawyrażeniatreścikomunikowanychkanałemwizualnymidźwię-
kowymniewerbalnym).Kolejnekryteriumpodziałudotyczykorelacji
międzypolisemiotycznymoryginałemaprzełożonąlistądialogową.Gott-
lieb(1998/2001)wyróżniatechnikisynchroniczne(dubbing,napisy),
któreprzedstawiajątłumaczenierównocześniezoryginalnąwypowiedzią,
oraztechnikiniesynchroniczne(wersjalektorska,komentarz,nar-
racja),któreniezakładająkorelacjimiędzyczasemtrwaniawypowiedzi
ekranowejajejprezentacjąwopracowaniu.Przyjrzyjmysiębliżejtrzem
głównymmetodomtłumaczeniagatunkówfikcjonalnych,którymizajmie-
mysięwnaszymbadaniu.
I.2.1.Napisy
Słowopisanetowarzyszyutworomkinematograficznymodpoczątku
ubiegłegowieku:wdobiekinaniemegofilmowąopowieśćporządkowały
napisymiędzyujęciowe,którepełniłyfunkcjęopowiadającą,informują-
cą,apóźniejrównieżdialogowąistanowiłyodrębnąformęsztuki(Pitera
7PolskieodpowiednikipodajemyzaBoguckim(2004)iSzarkowską(2008).