Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
AgataHołobut
1979).Ichobecnośćnaekraniezainspirowaławynalazcównapisówmię-
dzyjęzykowych,gdynastałaerakinadźwiękowego.Pierwsząprodukcją,
którejtakienapisytowarzyszyły,byłŚpiewakjazzbandu(1927,reż.Alan
Crosland),pokazanyfrancuskiejpublicznościwParyżuw1929roku.Zko-
leipierwszymfilmemtransmitowanymzpodpisamiwtelewizjibyłStudent
zPragi(1935)ArthuraRobisonawyemitowanyw1938rokuprzezBBC
(por.Ivarsson2004).Znacznietańszeodprodukcjifilmowejwielojęzycznej
czydubbingu,napisyszybkozyskałyuznanieodbiorcównacałymświecie.
DzisiajstanowiąnajpopularniejsząwEuropietechnikęprzekładukinowe-
go,stosowanąw28krajach,orazwiodącysposóbopracowywaniaprogra-
mówtelewizyjnych,stosowanyw15krajach8.Wrazzrozwojemkina
domowego,naziemnejtelewizjicyfrowej,platformcyfrowychorazinterne-
towychserwisówtelewizyjnychnapisyzyskałypopularnośćnaobszarach
wcześniejzdominowanychprzezwersjęlektorskąidubbing(por.Chau-
me2013:115).WPolscewielunadawcówemitujeodniedawnaprogramy
zlektoremipodpisami,aodbiorcysygnałucyfrowegomogąwybraćwer-
sjęjęzykowąwedleżyczenia(Stysiak2015).WeWłoszech,gdziedubbing
jestwciążdominującą(ipreferowanąprzezzdecydowanączęśćodbior-
ców)formąprzekładuaudiowizualnego,napisypojawiająsięgłówniejako
opcjajęzykowanapłytachDVDikanałachpłatnejtelewizji.Odjakiegoś
czasuwersjeoryginalneznapisamimożnazobaczyćwniektórychkinach
wwiększychmiastach,jednaksłabafrekwencjaoraznielicznośćseansów
wskazują,żewłoskapublicznośćnieprzyjmujeichzwielkimentuzjazmem.
Ponieważnapisyodzwierciedlajągraficzniemowępłynącązekranu,pod-
porządkowanenormomprzekładudiasemiotycznegoisynchronicznego,
azatemkonwencjomprzekazuwypowiedziustnychwformiepisemnejoraz
zasadompodziałuprzetłumaczonychdialogównaporcjeiichrozstawie-
niawtakisposób,abyjednalubdwielinietekstupojawiłysięnaekranie
równocześniezwypowiedziąiumożliwiływidzomkomfortowąlekturę
podczasoglądaniaprogramu(por.Belczyk2007:11).Zewzględunaogra-
niczonemożliwościpercepcyjneodbiorców,którzyśledzącprzebiegwyda-
rzeńnaekranie,obejmująwzrokiemprzekład,sformułowanowielezaleceń
8ZgodniezraportemMediaConsultingGroupprzygotowanymdlaKomisjiEuropejskiej
(MCG2009,por.Rybczyk2013),napisykinowestosujedwadzieściaosiemkrajów:Belgia(część
flamandzkojęzyczna),Bułgaria,Chorwacja,Cypr,Czechy,Dania,Estonia,Finlandia,Grecja,Irlan-
dia,Islandia,Liechtenstein,Litwa,Luksemburg,Łotwa,Holandia,Norwegia,Polska,Portugalia,
Rumunia,Słowacja,Słowenia,Szwecja,niemieckojęzycznaSzwajcaria,Turcja,WęgryiZjednoczo-
neKrólestwo;atelewizyjne-piętnaścieznich:Skandynawia,Belgia,Cypr,Grecja,Holandia,Portu-
galia,Estonia,Rumunia,Chorwacja,Słowenia,IrlandiaorazZjednoczoneKrólestwo(MCG2009).