Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NapoleonaPolska
47
Nakilkadniprzedrozpoczęciemdziałańwojennych–5października
1806r.–gen.JanHenrykDąbrowskizostałwezwanydonatychmiastowego
przyjazduzWłochdogłównejkwateryNapoleona.Rozpoczynałasięwojna,
oPolsceniktniemyślał,aledobrzebyłomiećpodrękąśrodkiiludzi,których
możnabyużyćdlawzmocnieniaswychsiłmilitarnych,aprzedewszystkim
jakoatutuwprzetargachdyplomatycznychwBerlinie,PetersburguiWiedniu.
WosiemdnipoJeniegen.DąbrowskistanąłwkwaterzeNapoleona.Kilka-
krotniewzywanogonarozmowy(22–26X1806),wczasiektórychudzielał
informacjiosytuacjinaziemiachpolskich.
Trwaływłaśniepertraktacjerozejmowefrancusko-pruskie.Cesarzsta-
wiałciężkiewarunki:oddaniaziemnazachódodŁabyiwydaniatwierdz
pruskichpolinięWisły.Osprawachpolskichniemówiono.Królpruskigodził
sięnaznaczneustępstwawNiemczech,alenienacałkowitąkapitulację.Zbli-
żałasięzima,liczył,żenawschódodOdrypruskiopórbędzieskuteczniejszy,
zawarł(28X1806)nowąkonwencjęzRosjąowspółdziałaniuwwalce
zNapoleonem.Rokowaniafrancusko-pruskiezakończyłysięfiaskiem.
Rozpoczynałsiędrugietapwojny,jużnietylkozPrusami,aletakże
zRosją.CarAleksanderIwysłałnapomocPrusakom(utrzymującymwswych
rękachPomorzeiPrusyWschodnieztwierdzamiwKołobrzegu,Gdańskuoraz
Grudziądzu)armięliczącąprzeszło100tys.ludzi.Naprzełomiepaździernika
ilistopada1806r.byłopewne,żedziałaniawojennebędąsiętoczyćnazie-
miachpolskichpodzaborempruskim.Wlistopadziejednazrosyjskichdywizji
byłarozlokowanapodPragą,amniejszeoddziałyznajdowałysięwsamej
Warszawieinajejzachodnichprzedpolach.
Napoleonzdecydowałsięnakolejnykrok:doBerlina,gdziebyłjuż
Dąbrowski,ściągniętoWybickiego,któryodkilkulatmieszkałwDreźnie,
zdalaodczynnejpolityki.CesarzrozmawiałzobuPolakami3listopada1806r.
ChodziłoonastrojewzaborzepruskimipostawęPolaków,jeślidziałania
wojennezostanąprzeniesionedoWielkopolskiinaPomorze,orazoewentualne
politycznecelewojny.InicjatywabyłapostronieNapoleona.Wiedział,żeDą-
browskiiWybickisągotowidowspółpracywojskowo-politycznejzFrancją
wimięzwiązaniazCesarstwemsprawypolskiej.Cesarz–jakpiszeWybicki–
miałpowiedzieć:„tenkrajrozszarpanyizatraconychcęwskrzesić”,alejedno-
cześniestanowczostwierdził,żeobecnie,kiedyarmiefrancuskiewkroczyły
dozaborupruskiego,losyPolakówiodbudowaichpaństwazależąodnichsa-
mych.Byłatooczywiścieczęśćprawdy,aletakiepostawieniesprawyzmuszało
DąbrowskiegoiWybickiegodopozytywnejreakcji,bezuciekaniasiędokło-
potliwychrozważańnatematzamiarówpolitycznych,ocoNapoleonowicho-
dzi.Miaływówczaspaśćsłowa:„Obaczę,czyPolacygodnisąbyćnarodem!”
Słowateniejednokrotniebyłybłędnieinterpretowane(inadużywanewkrytyce
Napoleona),cowynikałozezbytdosłownegowspółczesnegorozumieniapojęcia