Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
NapoleonaPolska
45
iAuersta
¨dt–14października1806r.–rozgromiłyarmiępruskąiwspomaga-
jącejąwojskasaskie,równesiłomfrancuskim.Sprzymierzeńcyrosyjscybyli
jeszczeokilkatygodnimarszuuwschodnichgranicPrus.Wojskafrancuskie
wtriumfieobejmowałykolejneprowincjepaństwapruskiego.Twierdzepod-
dawałysięniemalbezwystrzałunawetoddziałomkawalerii:27października
1806r.doBerlinawkroczyłNapoleon.Pokapitulacjitwierdznadodrzańskich–
SzczecinaiKostrzyna–przedwojskamifrancuskimistanęłaotworem
Wielkopolska.
Napoleonasprawapolska.RozwójwydarzeńzaskoczyłPolakówwzaborze
pruskim,takjakbyłzresztąniespodziankądlawielueuropejskichobserwa-
torów.Polacyniemielipowodu,byżyczyćarmiipruskiej(wktórejznaczna
częśćżołnierzyioficerówbyłapochodzeniapolskiego)sukcesów.KlęskaPrus
tworzyłasytuacjępolityczno-wojskowądośćnieoczekiwaną:konieczność
określeniastosunkudowkraczającegonaziemiepolskieNapoleona.
CesarzFrancjibyłwtedywkrajowychkołachpolskichniepopularny–
bijałwprawdziepokoleitrzechzaborców,alepamiętanomuprzedewszystkim
tragicznyloslegionów.Dlategoteżwlatach1802–1806trudnomówić
oistnieniuwPolsceorientacjifrancuskiej,któraodschyłkuRzeczypospolitej
do1801r.wyznaczałagłównekierunkimyśliidziałaniapolitycznegowkraju,
aprzedewszystkimnaemigracji.Zresztąiwpolitycefrancuskiejdojesieni
1806r.sprawapolskanieodgrywaławiększejroli,awkażdymrazienie
wchodziławprogramydyplomatycznychakcjinaareniemiędzynarodowej,
acóżdopierojakocelwojny.
NapoleonbezpośredniopoznałPolakówweWłoszech(alenietylejako
podmiotpolitykicoużytecznenarzędzie),anastępniejakoPierwszyKonsul.
Wgruncierzeczysprawypolskieznałdośćpowierzchownie,zarównojeśli
chodziohistorięostatnichlatpoprzedzającychupadekPolski,jakirolękwestii
polskiejwstosunkachmiędzyzaborcami.Przedwojną1806r.niedostrzegał
bezpośredniegozwiązkumiędzymocarstwowymiinteresamiFrancjiasprawą
polską.NieróżniłsiętuodpolitykówdobyWielkiejRewolucji,którzyco
najwyżejchcielipolskiejdywersjiosłabiającejAustrię,aleniefrancuskiejinter-
wencjinarzeczutrzymaniapaństwapolskiego,atymbardziejjeszczejegood-
budowy.Bonapartewykorzystałlegionistównapolachbitew,aleniechciałich
użyćjakosiłypolitycznejwlatach1797–1801,anastępniepozbyłsięPolaków,
kiedystalisięzawadąprzyzawieraniutraktatówpokojowychzAustriąiRosją.
KiedystanąłwBerlinie,sprawapolskaukazałasięNapoleonowiwcałym
swymskomplikowanymkształcie:prawiepołowaterytoriumPrustoziemie
podzielonejPolski.Rosja–sojusznikPruswtejwojnie–zagarnęłaogromne
obszarypaństwapolskiego,copozwoliłoCesarstwuRosyjskiemustrategicznie
wzmocnićswesiłyizbliżyćsiędoEuropy.DlaAustriiziemiepolskiebyły
źródłemdziesiątkówtysięcybitnegożołnierza.Przedrokiem,poAusterlitz,
