Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Fizjologiawysiłkufzycznego
Adaptacjaukładukrążenia
Rosnącezapotrzebowaniepracującychmięśninatlenisubstratymetabolicznewiąże
sięzezwiększeniemprzepływukrwi,acozatymidzie-pojemnościminutowejserca
(CO).PonieważCOzależyodczęstościskurczówserca(HR)orazobjętościwyrzu-
towej(SV),najwcześniejsząodpowiedziąukładukrążenianawysiłekfizycznyjest
proporcjonalnydoobciążeniawzrostobutychparametrów.
PodczastreningówwytrzymałościowychCOusportowcówmożewzrosnąćośmio-
krotnie(unietrenujących4-5razy).Podobniejakwprzypadkuukładuoddechowego
odpowiedźukładukrążenianawysiłekfizycznyzbiegasięzrozpoczęciemaktywności.
PrzywysiłkachsubmaksymalnychHRiSVrosnąrównolegle,jednakpoprzekroczeniu
obciążenia0,5VO
2max
obserwujesię,naskutekskróceniaczasuwypełnianiakomór,
sukcesywnyspadekSVnatlerosnącegoHR.PomimowzrostuCOniedochodzidopro-
porcjonalnegoprzyrostuśredniegociśnieniatętniczego.Dziejesiętakzasprawązmiany
dystrybucjiprzepływukrwiwróżnychłożyskachnaczyniowych.Ogólnepobudzenie
układuwspółczulnegoprowadzidozwężenianaczyńkrwionośnychwwiększościob-
szarówpozałożyskiempracującychmięśniszkieletowychimięśniasercowego(działanie
metabolitów)orazskóry(ułatwieniewymianyciepła).Wypadkowyopórnaczyniowy
maleje,coskutkujeutrzymaniemlubniewielkimspadkiemciśnieniarozkurczowego.
Natomiastpodczaswysiłkówdynamicznychskurczoweciśnienietętniczezwiększasię
proporcjonalniedowielkościobciążenia.Zupełnieinaczejzmianyteprzebiegająpodczas
wysiłkówstatycznych.Rosnąwówczaszarównociśnienieskurczowe,jakirozkurczowe
iprzydużychobciążeniachmogąprzekraczaćwartość250/150mmHg.Jesttoskutek
gwałtownegowzrostuaktywnościukładuwspółczulnegowodpowiedzina,wywołane
zmniejszonymodpływemżylnym,pobudzeniechemoreceptorówmięśniowych.
Zmianyobciążeniaoporowego(ciśnieniowego)iobjętościowego,określanemianemstresu
hemodynamicznego,inicjująkaskadęprocesówprowadzącychdoprzebudowyiprzerostu
mięśniasercowego.Wyróżniasiędwatypyjegoprzerostu:koncentryczny-związany
zwysiłkamisiłowymi,orazekscentryczny-towarzyszącywysiłkomdynamicznym.
Podstawowąmetodąbadaniasercapodkątemjegomasy,budowyifunkcjijest
echokardiografia.Doocenymasylewejkomorywykorzystujesięzmodyfikowanywzór
Devereux(PWD)lubtzw.wskaźnikmięśniowymasyserca,obliczanynapodstawie
stosunkumasylewejkomorydopolapowierzchniciałalubwzrostubadanejosoby.
WartościPWD>13lubwskaźnikamasymięśniowejsercaumężczyzn>134g/m2,
aukobiet110g/m2,świadcząoprzerościemięśniasercowego.Towarzyszymubra-
dykardiaspoczynkowaorazwzrostobjętościwyrzutowej.Dodatkowoobserwujesię
wzrostgęstościnaczyńmikrokrążenia.
Adaptacjaukładumięśniowego
Obserwowanezmianyprzystosowawczedotycząnietylkoukładukrążeniaioddycha-
nia,leczrównieżukładumięśniowego,hormonalnegooraznerwowego.Podniesienie
7
