Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
prawdopodobnąsytuacjękomunikacyjną,którabypozwalałaokreślić
jegosens.TakimjestnaprzykładzdaniezKsięgihenrykowskiej
–spośródznanychzdańzapisanychpopolskunajdawniejsze.Przekaz
jesttakszczupły,żeojegoautorze–naszymprzecieżprzodku–nie
wiemynawetdrobnejcząstkitego,coodalekimpodkażdymwzględem
JuliuszuCezarze.Zdaniu:,,daj,aćjapobruczę,atypoczywaj’’brak
osadzeniawobszerniejszymtekście.Wiemy,żezostałoskierowane
przezmężczyznędoniewiasty,resztymusimysiędomyślać.Cowłaś-
ciwiezostałozawartewtymszacownymzdaniu?
Zanimpojmiemyzwiązekmiędzyzagadkowym,,pobruczę’’amiele-
niemzbożanażarnach,zanimwyobrazimysobieoweżarnabyćmoże
znanezopisuluboglądanewmuzeumczyskansenie–wiemy,żezdanie
wyrażagotowośćzastąpieniakobietywjakiejśczynnościzapewne
uciążliwej,skorotrzebaponiej,,(od)poczywać’’.Dlazrozumieniatego
zdaniabrakwszakżeczegośistotnego.Niechodzituozwykłepobudze-
niewyobraźni,któraniemającdostatecznejpożywkiwzbytskąpych
informacjach,działatymintensywniej,jakgdybynieznosiłapróżni.
Bezprowizorycznychchoćbyustaleń,kto,komu,wjakichokolicz-
nościachiprzedewszystkimdlaczegozakomunikowałgotowość
zastąpieniawpracy,senszdanianaprawdępozostałbynieokreślony.
Samaformawypowiedziniepozwalategosprecyzować.Pozostawione
domysłommotywywydająsięobiektywnieprzeciwieństwemegoizmu,
boprzecieżmatobyćpracazakogoś.Niewiemyjednak,czydawca
działałzwłasnejinicjatywy,zwewnętrznegojedyniemusu,anizjakiej
racjiprzyjmowanoodniegopracęprzypuszczalniedobrowolną.
,,Daj’’–awięcprzynajmniejwobrębiezdaniadecyzjawydajesię
swobodna.Tekstwprowadzającywskazuje,żemówimężczyznado
kobiety,czyliktośnaogółsilniejszy,ktowtamtychczasach–jakwiemy
–bynajmniejniemusiałkobieciepomagać.,,Jakwiemy’’–otóżto,coze
zdaniazdołamywyczytać,jakieintencjeprzypiszemyjegoautorowi,
awięcsens,którydonasdotrze–zależywznacznejmierzeodnas
samych.Bardziejniżmożnabyprzypuszczaćpolegaonnakombinacji
wiadomości,którymidysponujemy,kiedydocieradonasinformacja
oczymśnowym.
Objaśniającsobiesamemu,interpretująccoś,czegonieznamy,
postępujemytak,jakgdybyśmynowymelementemuzupełnialidawniej
ułożonąmozaikę.Obrazdotychczasuzyskanypozwaladomyślaćsię
ioczekiwaćrozwinięćiuzupełnień.Onezkoleidopierojakocząstkitej
28