Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
58
Działpierwszy.Częśćogólnaprawapracy
pracywpisująsięzakazstałegozatrudnianiadziecidolat16orazuregulowaniado-
tycząceminimalnegowynagrodzeniazapracę.WKonstytucjiRPorazwKodeksie
pracyprzewidujesięponadto,żewładzepubliczneprowadząpolitykęzmierzającą
dopełnego,produktywnegozatrudnienia.
PrawodopracywujęciuKonstytucjiRPorazKodeksupracyoznacza„prawodoza-
trudnieniaswobodniewybranegozgwarantowanymwynagrodzeniemminimalnym
orazzinstytucjonalnymigwarancjamipomocywpodjęciutakiegozatrudnienia
izdziałaniamiwładzpublicznych,którychcelemjestzwalczaniebezrobocia(odpo-
wiedniapolitykazatrudnienia)”18.
Spośródelementówskładowychprawadopracypodstawowąrolęodgrywawolność
pracy.Maonawymiarpozytywnyinegatywny.Tenpierwszyobejmuje:prawodo
wyboruiwykonywaniazawodu(aspektkwalifikowany),prawowyborupracodawcy
(aspektpodmiotowy)orazprawododecydowaniaomiejscuzatrudnienia(aspekt
przestrzenny)19.Natomiastwymiarnegatywnywyrażasięwprawiedoochronyprzed
pracąprzymusową.
Aspektkwalifikowanyoznaczaobowiązekzapewnieniaprzezustawodawcęmożliwo-
ściwyboruzawoduimiejscapracyorazwykonywaniazawoduwsposóbwolnyod
zewnętrznejingerencji,wmożliwienajszerszymzakresie.Wolnośćwyboruiwykony-
waniazawodunieoznaczajednaknieograniczonejswobody.Doustawodawcynależy
wyraźneokreślenieprzesłanek,odspełnieniaktórychzależywykonywaniedanegoza-
wodu20.Niemożeczynićtegowsposóbdowolny.Kryteriadostępudowykonywania
określonegozawodupowinnysięopieraćnakryteriachodpowiedniejwiedzyprak-
tycznejiteoretycznej,atakżemogąwymagaćformalnegopotwierdzeniaposiadania
tychumiejętności21.Wyłączenieprawawykonywaniaokreślonychpracwiążesięzpo-
trzebąochronywartościczyinteresówwskazanychwart.31ust.3KonstytucjiRP
,
wśródktórychwymieniasię:bezpieczeństwolubporządekpubliczny,ochronęśrodo-
wiska,zdrowiaimoralnościpublicznej,wolnościiprawainnychosób22.Działaniate
mogąbyćpodyktowanepotrzebąochronyokreślonejosoby.Względyteległyupod-
stawzakazuzatrudnianiadzieci,ustanowieniapracwzbronionychmłodocianym23
orazkobietciążyikarmiącychdzieckopiersią(art.176k.p.orazrozporządzenie
RadyMinistrówz3.04.2017r.wsprawiewykazupracuciążliwych,niebezpiecznych
lubszkodliwychdlazdrowiakobietwciążyikobietkarmiącychdzieckopiersią24).
18Z.Góral,Podstawowe...,s.1012.
19WyrokTKz23.06.1999r.,K30/98,OTK1999/5,poz.101.
20WyrokTKz19.03.2001r.,K32/00,OTK2001/3,poz.50.
21WyrokTKz23.06.2005r.,K17/04,OTK-A2005/6,poz.66.
22Zob.wyrokTKz24.01.2001r.,SK30/99,OTK2001/1,poz.3;wyrokTKz26.07.2004r.,U16/02,
OTK-A2004/7,poz.70.
23RozporządzenieRadyMinistrówz19.06.2023r.wsprawiewykazupracwzbronionychmłodocia-
nymiwarunkówichzatrudnianiaprzyniektórychztychprac,Dz.U.poz.1240.
24Dz.U.poz.796.
IwonaSierocka