Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ANDRZEJDZIADZIO
cowników(§108).W1874r.napodstawieustawyprzemysłowejpowstało
wNiemczech57sądówpolubownych,wtym51wsamychPrusach5.
Kolejnyetaprozwojusądownictwawindywidualnychsporachpra-
cywyznaczyławNiemczechustawaosądachprzemysłowychz1890r.6
Ustawaprzewidywałatworzeniesądówprzemysłowychprzezgminyna
podstawiemiejscowychstatutów.Zawierałazatemramoweprzepisydla
gmin,któredecydowałysięnapowołaniesądówszczególnychwspra-
wachsporówpracowniczych.Sądyprzemysłowe(Gewerbegerichte)posia-
daływedługustawywyłącznąkompetencjęwrozstrzyganiuindywidual-
nychsporówmiędzypracodawcamiapracownikamiwzakresiezawarcia,
istnieniairozwiązaniastosunkupracy,atakżewypłatyodszkodowania
lubkaryumownejzpowoduniewykonanialubnienależytegowykonania
umowyopracę.Tworzeniesądówprzemysłowychbyłofakultatywne.Od
1901r.utworzenietychsądówbyłoobowiązkowedlagminliczącychpo-
wyżej200tys.mieszkańców.Każdysądskładałsięzprzewodniczącego
iconajmniejjednegozastępcyorazconajmniejczterechławników(§9).
Ustawaokreślałakryteriadlaczłonkówsąduoukończony30rokżycia,
niekorzystaniezpomocypublicznejgminy,conajmniejdwuletniokres
zamieszkanianatereniegminylubwykonywaniazawodu.Funkcjiław-
nikaniemogłypełnićosoby,którezpełnieniatejfunkcjizostaływyklu-
czonenapodstawieustawyoustrojusądówpowszechnychz1877r.
Przewodniczącego(ijegozastępców)wybierałorganprzedstawi-
cielskigminy.Przewodniczącyniemógłbyćanipracodawcą,anipracow-
nikiem(§11).Dopełnieniafunkcjiprzewodniczącegosąduprzemysło-
wegoniewymaganokwalifikacjidosprawowaniaurzędusędziowskiego.
Wybórprzewodniczącego,jakizastępcówmusiałbyćzatwierdzonyprzez
wyższewładzeadministracyjneokręgu,wktórymmiałsiedzibęsądprze-
mysłowy(§15).Ławnicywpołowiebyliwybieraniprzezpracowników,
wpołowieprzezpracodawców.Wyborybyłybezpośrednieitajne.Wybór
ławnikównastępowałnakadencjęsądu,któramogławynosićodrokudo
latsześciu(§12).
Czynneprawowyborczezależnebyłoodukończonego25rokuży-
ciairocznegodomicylu.Nanaruszenieprzepisówpodczasorganizacji
wyborówprzysługiwałozainteresowanymstronomzażalenie,któreroz-
poznawaływyższeurzędyadministracyjne.Mogłyonewyboryunieważ-
nić.Urządławnikabyłurzędemhonorowym.Ławnikotrzymywałjednak
dietyzaudziałwposiedzeniach.Ławnikzanieusprawiedliwionenie-
uczestniczeniewposiedzeniachsądumógłbyćprzezprzewodniczącego
5M.Becker,ArbeitsvertragundArbeitsverhältnissinDeutschland:vomBeginderIndu-
strialisierungbiszumEndedesKaiserreichs,FrankfurtamMain1995,s.44in.
6Reichsgesetz,betreffenddieGewerbegerichtevom29.Juli1890,RGBl.1890,nr28.Usta-
waweszławżycie1kwietnia1891r.
58
