Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Rozdzia∏1.Wprowadzenie
Tenpozornieprostymodelkomplikujesięwmiarępostępu„globalizacji”wży-
ciuspołecznym,wktórymtoprocesiekomunikowaniemasoweodegrałorównież
pewnąrolę.Trzebawziąćpoduwagęjeszczewyższypoziomkomunikacjiiwymiany,
któraprzekraczagranicepaństw(alboichpoprostuniezauważa),adotyczycoraz
większejliczbyróżnychformaktywności(gospodarczej,politycznej,sportowej,roz-
rywkowejitp.).Organizacjeiinstytucjeniezamykająsięjużwgranicachjednegokra-
ju,jednostkirównieżmogązaspokajaćswojepotrzebykomunikacyjnepozawłasnym
społeczeństwemibezpośrednimotoczeniemspołecznym.Silnaniegdyśwzajemnaod-
powiedniośćpomiędzy,zjednejstrony,wzorcamiosobistychinterakcjispołecznych
wewspólnymczasieiprzestrzeniasystemamikomunikacjizdrugiejstronyzdecydo-
wanieosłabła.Poszerzyłosięspektrumnaszychmożliwościwyborukulturalnegoiin-
formacyjnego.
Ztegomiędzyinnymipowodupojawiłasiękoncepcjarodzącegosię„społe-
czeństwasieciowego”(zob.Castells2007;vanDijk1999;takżerozdział6tejksiąż-
ki).Przemianyteoznaczająrównież,żesiecibędąwcorazmniejszymstopniu
ograniczonedoktóregokolwiekz„poziomów”społeczeństwaopisanychna
diagramie1.2.Nowe,hybrydowe(publicznoprywatne)środkikomunikacjiumoż-
liwiająłatwiejszetworzeniesiecikomunikacyjnychbezzwykłego„spoiwa”wspól-
nejprzestrzenilubosobistejznajomości.Dawniejmożnabyłojakośkojarzyćkon-
kretnątechnologiękomunikacyjnązdanym„poziomem”organizacjispołecznej:
telewizjananajwyższympoziomie,radioiprasanapoziomieregionalnymlublo-
kalnym,sieciwewnętrzne,telefoniemailnapoziomieinstytucjiitd.Postęptech-
nologiikomunikacyjnejijejupowszechnienieoznaczająkrestakiejmożliwości.
Internetnaprzykładsłużyobecniekomunikacjiwzasadzienawszystkichpozio-
mach.Podtrzymujeontakżełańcuchylubsiecispołecznełączącespołeczny„dół”
i„górę”,pionowelubpoprzeczne,anietylkopoprostupoziome.Tymczasemjed-
nakogólnospołecznafunkcjakomunikacyjna„tradycyjnych”,podstawowychme-
diówmasowych,takichjakgazety,telewizjairadio,nieuległaznaczącymzmia-
nom,aczichmonopolnakomunikacjępublicznąstajepodcorazwiększymzna-
kiemzapytania.
Pomimowzrostuzłożonościspołeczeństwasieciowegokażdyzjegopoziomów
stwarzapodobneproblemyzpunktuwidzeniateoriiibadańnadkomunikacją.Pro-
blemyteprzedstawionozbiorczowramce1.1.
1.1.ZAGADNIENIATEORIIIBADANIAKOMUNIKOWANIA
qKtokomunikujesięzkim?(Źródłaiodbiorcy)
qDlaczegosiękomunikuje?(funkcjeicele)
qJakodbywasiękomunikacja?(kanały,języki,kody)
qCzegodotyczy?(treść,odniesienie,typyinformacji)
qJakijestskutekkomunikacji,zamierzonyczyniezamierzony?(idee,zrozumienie,
działania)