Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zmianzachodzącychworganizacjach.Nicwięcdziwnego,żezjawisko„cyklu
życiaorganizacji”oddawnaprzyciągałouwagębadaczy.
Gościński[1989,s.150–151],posługującsięzmodyfikowanąprzezsiebie
koncepcjąQuinnaiCamerona[Quinn,Cameron,1983],przedstawiłmodelcyklu
życiaorganizacji,obejmującegonastępującefazy:
—fazęprzedsiębiorczości,gdypodstawowymcelemjestprzekroczenie
proguprzetrwaniapoprzezszybkiwzrostipozyskiwanienowychzasobów;
organizacjawfazieprzedsiębiorczościzorientowanajestnazewnątrz,narynek,
naklientów,nawystępującewotoczeniuwolnezasoby,któremożnapozyskać;
cechujejąelastycznośćdziałania,innowacyjnośćikreatywnośćuczestników;
—fazęzespołowości,gdynastępujestopniowareorientacjaorganizacjido
wewnątrz,apodstawowymcelemjestdoskonalenieumiejętnościpracywzespole
iwspółdziałaniauczestników;wtejfazieorganizacjacharakteryzujesięwysokim
moraleuczestników,którzysilnieutożsamiająsięzniąiwspólnierealizująmisję
icelestrategiczne;
—fazęformalizacji,gdyzaczynadominowaćorientacjawewnętrzna
ipodstawowymicelamistająsięstabilnośćiprzewidywalnośćorazsterowność
iwydajność;pojawiająsięwyspecjalizowaneisformalizowanestruktury
realizująceprecyzyjnieokreślonezadania;
—fazęodnowy,gdyorganizacjaprzełamujeinercjęirutynęnabytąwfazie
formalizacjiiponownieotwierasięnazewnątrz;podstawowymcelemstajesię
przyspieszenierozwojupoprzezzwiększeniezakresuekspansjiidywersyfikację
działalności;następujedecentralizacjaorazrozluźnienieispłaszczeniestruktur
organizacyjnych.
Takimodelcyklużyciaorganizacjijest„optymistyczny”wtymsensie,że
wżadnymmomencienienastępujezałamanie,awejściewfazęodnowystwarza
nowemożliwościzbliżonedotych,którecharakteryzująorganizacjewfazie
przedsiębiorczości.Istniejewięcszansapowtórzeniacyklunawyższympoziomie.
Zdarzająsiętakieprzypadki.Trzebajednakrównocześniezdawaćsobiesprawę
ztego,że„śmiertelność”organizacjijestolbrzymiaiwkażdejzfazcyklużycia
istniejerealneniebezpieczeństwoklęski.Organizacjerozwijająsięnajczęściej
poprzezkryzysy.Każdakolejnafazacyklużyciaprzynosiopróczpozytywnych
wieleniezamierzonychnegatywnychnastępstw.Naprzykładwfazieprzedsię-
biorczościpoświeceniegłównejuwagiotoczeniu,elastycznośćdziałania,wyko-
rzystywanienadarzającychsięszansprzynieformalnychprocedurachprowadzi
dochaotyczności,improwizacji,brakuwewnętrznejkonsolidacji,konfliktów,
nieporozumień[Gościński,1989,s.151].Wmiaręnarastaniatychnegatywnych
następstwcorazbardziejpilnastajesiępotrzebaprzejściadofazyzespołowości.
Imszybciejtonastąpibezprzekreślaniapozytywnychefektówprzedsiębiorczości,
tymlepiejibardziejharmonijnierozwijasięorganizacja.Możliwyjestjednak
itakiscenariusz,wktórymorganizacjaprzezdługiczastkwiwfazie
przedsiębiorczościprzeciwstawiającsięzmianompolegającymnawprowadzeniu
elementówzespołowości.Corazbardziejmożliwystajesięwówczasgłęboki
kryzys,anawet„zapaść”i„śmierć”lubprzejęcieprzezinnąorganizację.
39
