Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Formułarozpraw
zbytwieluadoratorów
.NaZachodziecenionyjakoautortraktatuOkapłań-
stwie,wpublicystycenieustanniepowracajakogłównyprzedstawicieltwór-
czościantyjudaistycznej,anawetantysemickiej.Gwoliścisłościdodajmy
,że
nietylkowpublicystyce.Niebyłobyźle,gdybytylkotam,niestetyjesttak
postrzeganytakżewrozprawachnaukowych.Wszystkozasprawąowych
ośmiuMówprzeciwkoŻydom(KoTd’IoUδotωv-AdversusJudaeos),októ-
rychniekiedyczytam,żekatechizmemantysemityzmu20.
Wewspółczesnychedycjachjednoznaczniebrzmiącytytuł:Przeciw-
koŻydommożezpowodzeniemsugerować,żemamyprzedsobą,roz-
pisanynaosiemkazańantysemickidyskurs.Tymczasemtenżetytułsam
wsobiemożebyćobiektemnaukowychrozpraw.Okazujesiębowiem,że
ichautor,nierozplanowawszywcześniejhomilii,nieumieściłcałejse-
kwencjipodjednymtytułem.Wzachowanychrękopisachnagłówekpo-
siadajątylkoczterymowy(II,III,IViVI-numeracjawedługporządku
PatrologiiMigne)a)21.Możnabyćpewnym,żeautornietraktowałkazań,
jakozamkniętegozbioru,choćbynapodobieństwoMówantyanomejskich
czyMówoposągach.Ułożyłysięonewznanydzisiajcykldopierozaspra-
nowożytnychwydawców(zob.Bibliografia-Edycjeitłumaczenia).
SamChryzostomnienadałimprzewodniegotytułu,gdyżwygłaszając
pierwszekazanie,niewiedziałileichbędzieikiedyjezaprezentuje.Czy
jestwięcrzecząprzypadku,kazanie,wnowożytnychedycjach,otwiera-
jącecyklAdversusJudaeos,niematytułu?Wygłosiłje6września386r.,
wpierwszymrokuswegokapłaństwa.Poseriibiblijnychkomentarzy
,ho-
miliiczczącychpamięćmęczennikówipopierwszychkazaniachanty-
anomejskich22,wczesnąjesienią,podjąłdyżurnytematwtwórczości
OjcówKościoła-objaśnianiewypełnieniasięnaGolgociemisjijudaizmu.
20W2005roku,będącwSanktPetersburgu,kupiłemwprawosławnejksięgarence
przyNewskimProspekcie(mieściłasięnaIIpiętrzedawnegoDomuKsiążki),wydane
wformiebroszury
,obszernefragmentyośmiukazańPrzeciwkoŻydomJanaChryzosto-
ma(Lod:Moskwa1998,ss.126).Dokazańrosyjskiwydawcadodałnpasujących”kilkaaka-
pitówzhomiliiOtych,którzynieprzybylinanabożeństwo.Całośćnieopatrzonachoćby
jednymzdaniemkomentarza,zracjidobranychfragmentówsprawiawrażeniepublikacji
zseriinświadectwaantycznegoantysemityzmu”.
21MowaII:Dotych,którzyposzczązokazjiwcześniejszejPaschy;MowaIII:Przeciwko
ŻydomitrąbomwichŚwiętoPaschy,wygłoszonawWielkimKościelewAntiochii;MowaIV:
Dotychwszystkich,którzyposzcząwspólniezŻydami,jakiprzeciwkosamymŻydom.Mowa
wygłoszonanapięćdniprzedichpostem,apowcześniejszymkazaniu;MowaVI:Dzieńpodłu-
gimkazaniuprzeciwkoŻydom,wczasiektóregonabawiłsięchorobygardła[Chryzostom]wy-
głosił[mowę].Trzebaprzyznać,żeopisowaformanagłówkasugeruje,mamyprzedsobąra-
czejstenogramaniżeliautoryzowanytekstkazania.Sporojegokazań,jakożegłosiłjebez
pisemnegoichprzygotowania,byłostenografowane,adopieropotemprzekładanenazwykłyzapis.
22Zwygłoszonychw386r.kazań,zachowałosięosiem,komentującychKsięgęRo-
dzaju(PG54,581-620;niemylićz67HomiliaminaKsięgęRodzaju,którezredagował
23