Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Ryshistoryczny
Nazwachemiapochodziodarabskichsłówchemeikhem,któreoznaczajączary,
lubodgreckiegosłowachymea—metalurgia.Wpoczątkowymetapierozwijałasię
wEgipcie(odXXXVw.p.n.e.)iChinach(odIIw.p.n.e.)jakoalchemia.Podbijając
wVIIw.Egipt,ArabowieprzejęlirękopisyocalałepopożarzeBibliotekiAleksandryj-
skiejw47roku.Wtensposóbzgromadzilicałądostępnąwiedzęświatastarożytnego,
którapopodbojuHiszpaniiwVIIIw.rozpowszechniłasięwEuropie.Za„ojca”alche-
miiuważanyjestHermesTrismegistos(TrzykroćWielki),autorpismCorpusHermetica
iTabulaSmaragdina.Najstarszymizeznanychtekstówchemicznychsądwazwojepapi-
rusoweznajdującesięwLejdzieiSztokholmie—obapowstaływIIIwieku.Stanowią
onewsumie252recepturydotyczącewytopumetali,sporządzaniabarwnikóworaz
otrzymywaniaimitacjikamieniszlachetnych.Zawartewnichinformacjemożnatrakto-
waćjakopierwszeznanechemicznenotatkilaboratoryjne.
DoEuropyalchemięwprowadziłwVIIIw.arabskiuczonyifilozofGeber.Naj-
starszyeuropejskidokumentalchemicznyzachowałsięwpochodzącejzXIw.księdze
Scheduladiversarumpartium,napisanejprzezkapłanaTheophiliusa.Wielueuropej-
skichuczonychśredniowiecznychzajmowałosięalchemią,np.AlbertusMagnus,Roger
Bacon,ArnolddeVillanovaczyteżRaymundusLullus.Tenostatnipierwszyotrzy-
małwXIIIw.bezwodnyalkoholetylowy(100-procentowy),destylującwinoztlenkiem
wapniaCaO.Produktnazwałultimaconsolatiocorporishumani(największepocie-
szenieciałaludzkiego).ArnolddeVillanovanadałalkoholowietylowemunazwęaqua
vitae(wodażycia),zalecającjegostosowaniedoprzedłużaniażycia,wzmacnianiaciała
iprzeciwkodżumie.ZnanympolskimalchemikiembyłMichałSędziwój(1566–1636)
—autordziełaDwanaścietraktatówokamieniufilozofówwyprowadzonychzeźródła
przyrody,opublikowanegowroku1604.
Alchemicyzajmowalisięposzukiwaniemlubsyntezątzw.kamieniafilozoficznego,
zapomocąktóregousiłowalidokonaćtransmutacji(przemiany)metalinieszlachetnych
wzłotolubsrebro.Przyokazjidokonywaliwartościowychodkryćiwynalazków,przy-
czyniającsiędorozwojunaukprzyrodniczych:chemii,fizykiibiologii.Niektórezod-
kryćdokonanychprzezalchemikówbyłyprzełomowedlaludzkości(np.odkrycieprochu)
iprzyczyniłysiędorozwojukulturymaterialnejiduchowej(np.odkrycieszkła,barw-
