Dzieje kultury latynoamerykańskiej

Marcin Florian Gawrycki

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-15983-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2009

Liczba stron:

506

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Dzieje kultury latynoamerykańskiej. Red. Gawrycki, Marcin Florian . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, 506 s. ISBN 978-83-01-15983-2

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Gawrycki, M.F.

T1 Dzieje kultury latynoamerykańskiej

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2009

SN 978-83-01-15983-2

Bibliografia BibTex:

@Book{ 1581, author = "", editor = "Gawrycki, Marcin Florian", title = "Dzieje kultury latynoamerykańskiej", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2009", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-15983-2" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Gawrycki, Marcin Florian

TI - Dzieje kultury latynoamerykańskiej

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2009

SN - 978-83-01-15983-2

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Gawrycki, Marcin Florian. Dzieje kultury latynoamerykańskiej [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009 [dostęp: 05 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/dzieje-kultury-latynoamerykanskiej-marcin-florian-gawrycki-1581.

historia, kultura, kultura latynoamerykańska

Publikacja poświęcona barwnej mozaice różnych kultur, stapiających się w oryginalną i bardzo zróżnicowaną kulturę latynoamerykańską. Zespół młodych polskich latynoamerykanistów opisuje społeczeństwa Ameryki Łacińskiej, świat, w którym przyszło im ...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-15983-2

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2009

Liczba stron:

506

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Przedmowa (Marcin Florian Gawrycki)16
Rozdział I. CYWILIZACJA LATYNOAMERYKAŃSKA - ZARYS PROBLEMATYKI (Hanna Schreiber, Marcin Florian Gawrycki)18
W P R O W A D Z E N I E18
Ameryka Łacińska ? kontrowersje terminologiczne18
?Kultura? czy "cywilizacja"- Europocentryczne postrzeganie świata19
Źródła cywilizacji latynoamerykańskiej22
Wspólnota w wartościach23
Wspólnota wyobrażona czy stale wyobrażana?25
Cywilizacja latynoamerykańska - czy istnieje?28
Rozdział II. PRZYRODA I JEJ WIZJE (Jerzy Makowski, Joanna Miętkiewska-Brynda)30
Nowy świat w oczach odkrywców. Między zachwytem a strachem31
Oczami konkwistadorów. Bezwzględny podbój34
Oczami kolonizatorów i kolonistów. Eksploatacja zasobów przyrody37
Oczami badaczy. Wspaniały, nieprawdopodobnie piękny, urzekający świat41
Oczami nam współczesnych44
Rozdział III. KRÓTKIE DZIEJE AMERYKI ŁACIŃSKIEJ (Jarosław Spyra)47
Ameryka kolonialna i spotkanie odmiennych cywilizacji47
Kształtowanie się niepodległej Ameryki Łacińskiej51
Ameryka Łacińska na rozdrożu - kryzys i groźba totalitaryzmu55
Współczesna Ameryka Łacińska i jej miejsce w świecie58
Rozdział IV. KU FILOZOFII INTERKULTUROWEJ. EWOLUCJA LATYNOAMERYKAŃSKIEJ MYŚLI FILOZOFICZNEJ (Janusz Wojcieszak)60
Problemy badań nad filozofią latynoamerykańską60
Prekolumbijskie i kolonialne antecedensy62
Od Oświecenia po Pozytywizm66
Przełom antypozytywistyczny i jego konsekwencje69
Od filozofii meksykańskości do interkulturalizmu71
Rozdział V. PREKOLUMBIJSKIE CYWILIZACJE MEZOAMERYKI (Katarzyna Mikulska-Dąbrowska)74
S P O T K A N I E D W Ó C H Ś W I A T Ó W74
Metropolie i piramidy - kilka słów o architekturze Mezoameryki74
"Ludzie-bogowie" - o podroóżach w zaświaty i rytuałach ofiarniczych77
Rozpasani Huaxtekowie - o moralności indiańskiej80
Kalendarze i księgi - osiągnięcia intelektualne82
Orły i jaguary - o wojnach i podbojach83
Rozdział VI. PREKOLUMBIJSKIE CYWILIZACJE ANDÓW ŚRODKOWYCH (Miłosz Giersz)86
Źródła cywilizacji andyjskiej87
Bogowie Andów, ich świątynie, wyrocznie i ofiary90
Wojna, władcy, imperia94
Rozdział VII. ODKRYCIE I PODBÓJ AMERYKI - INTERPRETACJA I REINTERPRETACJA (Łukasz Grützmacher)98
Kolumb i jego "pomyłki"99
Cortés i wizerunek barbarzyńskiej cywilizacji100
Diaz del Castillo i obrona konkwisty jako wojny sprawiedliwej102
Las Casas i wizerunek idealnego chrześcijanina102
Cabeza de Vaca i społeczność indiańska widziana od wewnątrz103
Ercilla i literacki wizerunek Indianina105
Inka Garcilaso i idealizacja państwa Inków106
Powrót konkwisty we współczesnej powieści historycznej108
Konkwista a tożsamość latynoamerykańska109
Rozdział VIII. TRADYCJE INDIAŃSKIEGO OPORU WOBEC HISZPANÓW W WICEKRÓLESTWIE PERU (XVI-XVIII W.) (Joanna Pietraszczyk-Sękowska)110
Opór zbrojny i walka z akulturacją w okresie konkwisty110
Indianie w procesach wczesnokolonialnej transformacji społeczno-gospodarczej113
Indiańskie odrodzenie w XVIII w114
Rozdział IX. ZMAGANIA EWANGELIZACYJNE W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ OKRESU KOLONIALNEGO (Tomasz Szyszka)121
Powielane stereotypy121
Misje patronackie122
Uwarunkowania geopolityczne123
Etapy ewangelizacji124
Tradycja synodalna126
Wioski indiańskie127
Kwalifikacje językowe128
Problematyka idololatrii130
Szkolnictwo i sztuka130
Podsumowanie131
Rozdział X. REDUKCJE JEZUICKIE I MUZYKA BAROKU MISYJNEGO (Tomasz Szyszka)132
Początki redukcji w Chuquitani i Moxos132
Muzyka jako środek ewangelizacji134
Redukcje po wypędzeniu jezuitów137
Nowe brzmienie starej muzyki138
Kultura baroku misyjnego139
Festiwal muzyki baroku misyjnego141
"Indianin" - czyli kto?142
Rozdział XI. AMERYKA INDIAŃSKA (Agata Hummel, Urszula Ługowska)142
S P O Ł E C Z E Ń S T W O142
Elementy lokalnej indiańskiej organizacji społecznej144
Wspólnota indiańska144
Lokalna władza i system cargos145
Ruchy indiańskie146
Meksykańscy zapatyści147
Boliwijscy cocaleros150
Ruchy indiańskie w Ekwadorze150
Przeciwko "archaicznej utopii"151
Podsumowanie153
Rozdział XII. AMERYKA KREOLSKA I METYSKA (Anita Oberda-Monkiewicz)154
Kształtowanie się Ameryki kreolskiej i metyskiej154
Stopniowe przebudzenie Ameryki155
Współczesna mapa Ameryki kreolskiej i metyskiej158
Aktywizacja polityczna161
Współistnienie (czy rywalizacja) obu kultur?162
Rozdział XIII. CZARNE AMERYKI (Bogumiła Lisocka-Jaegermann)164
Dziedzictwo niewolnictwa164
Współcześni Afrolatynoamerykanie167
Badania afrolatynoamerykanistyczne172
Rozdział XIV. INNE AMERYKI? (Ewa Tuz, Maria Skoczek)175
Latynoamerykańskie Stany Zjednoczone175
Latynoamerykańska Europa177
Ameryka europejska - Europejczycy w Ameryce Łacińskiej180
Azjaci w Ameryce Łacińskiej181
Rozdział XV. MIGRACJE LUDNOŚCI (Maria Skoczek)182
Migracje międzynarodowe182
Migracje wewnętrzne188
Mobilność przestrzenna mieszkańców Ameryki Łacińskiej - podsumowanie193
Rozdział XVI. MIASTO I WIEŚ W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ (Anna Wądołowska, Katarzyna Wołoszczak)195
Specyfika Ameryki Łacińskiej195
Miasto196
Makro- i bicefalia miast latynoamerykańskich198
Decentralizacja w Ameryce Łacińskiej200
Problemy społeczne miast201
Wieś202
Reformy rolne i ich konsekwencje202
Zanieczyszczenie środowiska naturalnego202
Brazylijski Ruch Robotników Rolnych bez Ziemi204
Obszary wiejskie w Ameryce Łacińskiej - nowe tendencje204
Rolnictwo ekologiczne207
Podsumowanie208
Turystyka na obszarach wiejskich208
Rozdział XVII. NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNE W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ (Agata Hummel, Anna Wądołowska, Piotr Płachtański)210
Ameryka Łacińska jako region nierówności społecznych210
Wymiary nierówności i ich źródła211
Rasa211
Pochodzenie212
Płeć213
Konsekwencje nierówności214
Szersze spojrzenie na badanie nierówności217
Interpretacja zróżnicowania kulturowego217
Kultura ubóstwa w Ameryce Łacińskiej218
Subiektywne odczucie nierówności220
Ruchy społeczne221
Podsumowanie223
Rozdział XVIII. "ZŁOTY WIEK" CHRZEŚCIJAŃSTWA W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ (Andrzej Pietrzak)224
Kościół katolicki224
Kościoły protestanckie229
Problem hermeneutyki historii chrześcijaństwa w Ameryce Łacińskiej232
Podsumowanie234
Rozdział XIX. O CO CHODZI TEOLOGOM WYZWOLENIA? (Zofia Marzec)235
Twórcy i przedstawiciele teologii wyzwolenia235
Zroóżnicowanie wewnętrzne235
Istota teologii wyzwolenia236
Reakcja latynoamerykańskiego Kościoła katolickiego237
Opcja na rzecz ubogich238
Nowe poszukiwania teologii wyzwolenia241
Krytyka teologii wyzwolenia243
Czy teologia wyzwolenia ma przyszłość?244
Przeciw niesprawiedliwościom244
Nowe wyzwania245
Rozdział XX. SYNKRETYZM RELIGIJNY (Teresa Walendziak)247
Religijna akulturacja w społecznościach indiańskich w okresie kolonialnym248
Akulturacja po powstaniu państw narodowych250
Synkretyzm religijny w Meksyku, Gwatemali i krajach andyjskich252
Wielki Tydzień u Indian Rarámuri w Meksyku253
Wielki Tydzień i święto Maximona u Indian Tzutujil w Gwatemali254
Święto Zmarłych u Indian Aymara w Boliwii255
Kult wizerunków i bohaterów ludowych256
Podsumowanie257
Rozdział XXI. SYNKRETYCZNE RELIGIE AFRYKANŃSKIE W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ (Andrzej Pietrzak)258
Afrykańskie korzenie258
Religie neoafrykańskie261
Religie synkretyczne261
Vodou261
Santería263
Candomblé264
Szango264
Umbanda265
Kulty przodków266
Convince266
Kumina266
Taniec kromanti266
Ruchy odnowy religijnej267
Kele267
Kult przodków w Belize267
Ruch Odnowy Syjonu267
Taniec Wielkiego Bębna267
Religijno-polityczny ruch rastafarianów268
Duchowi baptyści - szoutersi268
Szakersi268
Religie synkretyczne w Surinamie269
Marroni269
Winti269
Podsumowanie270
Rozdział XXII. KOBIECOŚĆ, MĘSKOŚĆ, SEKSUALNOŚĆ. PŁEĆ KULTUROWA (GENDER) W BADANIACH DOTYCZĄCYCH AMERYKI ŁACIŃSKIEJ (Renata E. Hryciuk)271
Co to jest gender? Charakterystyka współczesnych badań nad płcią kulturowa272
(Re)konstrukcja kulturowych ideologii płci: marianismo275
(Re)konstrukcja kulturowych ideologii płci: machismo281
Podsumowanie285
G O S P O D A R K A I P O L I T Y K A288
Rozdział XXIII. GOSPODARCZE ASPEKTY CYWILIZACJI LATYNOAMERYKAŃSKIEJ (Urszula Żuławska)288
Formowanie systemu gospodarczego niepodległych państw288
Wzrost oparty na eksporcie surowcowym289
Industrializacja poprzez substytucję importu292
Ograniczenia wzrostu oparte na substytucji importu294
Kryzys zadłużeniowy i liberalizacja gospodarek298
Rozdział XIV. KONCEPCJA NARODU W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ (Marcin Florian Gawrycki)302
Metysaż - klucz do budowy jedności i tożsamości narodowej302
Oligarchizm vs nacjonalizm305
"Ujarzmianie" własnej przestrzeni307
Polityka symboliczna i edukacja309
Naród latynoamerykański?311
Podsumowanie312
Rozdział XXV. ELITY LATYNOAMERYKAŃSKIE (Piotr Łaciński)314
Elitarny projekt polityczny314
Konfrontacja i konsensus elit317
Kompleks Europy321
Odmienności322
Elity w dobie globalizacji323
Podsumowanie325
Rozdział XXVI. KULTURA POLITYCZNA AMERYKI ŁACIŃSKIEJ (Katarzyna Krzywicka)326
Postrzeganie kultury politycznej326
Dziedzictwo iberoamerykańskie328
Latynoamerykańska kultura obywatelska332
Podsumowanie336
Rozdział XXVII. OBLICZA SPOŁECZNEGO RADYKALIZMU W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ (Urszula Ługowska)338
Epoka walk partyzanckich338
Przejście do demokracji339
Rozczarowanie demokracją parlamentarna339
Superbarrio - obrońca biednych340
W poszukiwaniu pogłębionej demokracji341
Argentinazo342
Fora społeczne343
Porto Alegre343
Socjalizm XXI wieku?345
Podsumowanie348
Rozdział XXVIII. ROLA WOJSKA W SYSTEMIE POLITYCZNYM AMERYKI ŁACIŃSKIEJ (Jarosław Spyra)349
Wojsko i powstanie niepodległych państw w Ameryce Łacińskiej349
Era caudillos i kształtowanie się systemu politycznego w Ameryce Łacińskiej350
Wojsko i problemy modernizacji Ameryki Łacińskiej352
Wojsko i państwa stanu wyjątkowego357
Zmiany w systemie politycznym Ameryki Łacińskiej i zmierzch roli wojska361
K U L T U R A362
Rozdział XXIX. NOWA ROMANIA - SYTUACJA JĘZYKOWA W AMERYCE HISZPAŃSKO I PORTUGALSKO JĘZYCZNEJ (Ewa Stala)362
Nowa Romania362
Elementy indiańskie363
Podział Ameryki na strefy dialektalne363
Języki kreolskie364
Element afrykański365
Języki w kontakcie366
Ameryka portugalskojęzyczna367
Ameryka hiszpańskojęzyczna369
Status hiszpańskiego i portugalskiego w Ameryce372
Rozdział XXX. LITERATURA LATYNOAMERYKAŃSKA (Agnieszka Flisek)374
Co należy rozumieć przez literaturę latynoamerykańską?374
Między Scyllą epigonizmu i Charybdą egzotyki374
Poszukiwanie "naszego wyrazu" w dobie Romantyzmu376
Dwa oblicza regionalizmu377
Imperatywy pisarza latynoamerykańskiego378
Modernistyczne i awangardowe przełamywanie tradycji379
Antyrealistyczny zwrot latynoamerykańskiej literatury nowoczesnej381
Borgesowska rewolucja381
Intelektualizm "nowej prozy"383
Różnorodność antyprzedstawieniowych form385
Fantazja i krytyka rzeczywistości społecznej386
Realizm magiczny - oryginalna forma ekspresji czy kulturowy stereotyp?387
Współczesna literatura (nie)latynoamerykańska389
Rozdział XXXI. SZTUKA W AMERYCE ŁACIŃSKIEJ (Maria Eleonora Hebisz)391
Przykłady sztuki prekolumbijskiej391
Sztuka okresu kolonialnego na przykładzie Peru, Boliwii i Meksyku396
Współczesna sztuka rękodzielnicza w Ameryce Łacińskiej398
Sztuka artystów meksykańskich w pierwszej połowie XX w400
Odbiór współczesnej sztuki artystów latynoamerykańskich w świecie401
Rozdział XXXII. MUZYKA LATYNOAMERYKAŃSKA (Alicja Fijałkowska, Marcin Florian Gawrycki)404
Vallenato404
Cumbia405
Samba i baiao406
Bossa nova407
Son407
Tropicalismo407
Mambo, cza-cza i rumba408
Jazz latino409
Salsa409
Nueva trova i Nueva canción410
Tango411
Merengue i bachata412
Serenada i ranchera412
Reggae413
Reggaeton413
Rock latynoamerykański415
Pop416
Rozdział XXXIII. FILM I TELENOWELA LATYNOAMERYKAŃSKA (Radosław Flisiuk)418
Kino w Ameryce Łacińskiej418
Początki filmu latynoamerykańskiego418
Dźwięk420
Nowe kino latynoamerykańskie422
Argentyna423
Brazylia424
Kuba425
Chile426
Boliwia i Peru427
Meksyk427
Współczesność428
Inne kraje428
Telenowela - latynoski produkt masowy429
Historia telenoweli430
Telenowela w krajach Ameryki Łacińskiej430
Twórcy telenoweli432
Telenowela a rzeczywistość Ameryki Łacińskiej433
Rozdział XXXIV. KUCHNIA LATYNOAMERYKAŃSKA (Jacek Stec)435
Rola jedzenia w życiu człowieka435
Uwarunkowania rozwoju sztuki kulinarnej436
Proces tworzenia się kuchni latynoamerykańskiej437
Najważniejsze składniki i dania kuchni latynoamerykańskiej440
Napoje w kuchni latynoamerykańskiej444
Podsumowanie447
Rozdział XXXV. FENOMEN FUTBOLU LATYNOAMERYKAŃKIEGO (Iwona Gawrycka)449
Trochę historii450
Piłka nożna i polityka451
?Jezus broni Brazylii?455
Kibic - dodatkowy zawodnik w grze456
Podsumowanie457
Z A M I A S T Z A K O Ń C Z E N I A460
HYBRYDYZACJA TOŻSAMOŚCI I KULTURY (Agata Hummel, Anna Wadołowska, Katarzyna Wołoszczak)460
Hybrydyzacja kulturowa w Ameryce Łacińskiej461
Współczesne przemiany tożsamościowe w Ameryce Łacińskiej462
Ilustracje464
Artesanía464
Fiesta466
Gospodarka, inicjatywy lokalne, turystyka468
Medycyna469
Podsumowanie471
Bibliografia473
Indeks nazwisk495
Spis tabel i diagramo´w505