Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZiAŁ11POJęCiEiFUNKCJEFiNANSÓW
terytorialnymzarównowewnątrzjednegokraju,jakiwramachgrupypaństw.Ste-
rowanierozmieszczeniemzasobówwewnątrzdanegokrajujestzwiązanezrealizacją
politykiregionalnej.Natomiastkorygowaniealokacjizasobówwramachgrupypaństw
jestwyrazemrealizowaniaichwspólnejpolitykirozwojuregionalnego.
Wgospodarcerynkowejalokacjazasobówdokonujesięzapomocąmechanizmu
rynkowego,któryrozdzielaje,kierującsięmotywemzysku.Jednakrynekczasami
odbiegaodmodelukonkurencjidoskonałej,niewszystkiekosztyikorzyściznajdują
odzwierciedleniewcenachrynkowych.Rynekniezapewniaosiągnięciaalokacyjnejefek-
tywnościwrozumieniuV.Pareta,tj.takiegostanugospodarki,wktórymwykorzystanie
zasobówjestoptymalne,apoziomdobrobytuspołecznegojestmaksymalnywdanych
warunkach.Wówczasalokacyjnainterwencjapaństwajestuzasadnionaipowinnaod-
nosićsiętylkodotychdóbriusług,dlaktórychrynekzawodzijakomechanizmalokacji
zasobów.Współcześnieteoriaipraktykacorazczęściejwskazująnadecentralizację
funkcjipaństwa.Polegaonanaustawowympodzialewładzypolitycznej,finansowej
iadministracyjnejmiędzyrządisamorządyterytorialne.Podziałtenstanowipodstawę
decentralizacjifinansówpublicznychiprowadzidodecentralizacjizadańpaństwa.Zja-
wiskatezawierająsięwomawianejfunkcjialokacyjnej.
Funkcjastabilizacyjnairedystrybucyjnaorazrekonwersjiwłasnościowejmogąbyć
efektywnierealizowanejedynieprzezrządcentralny.Trudnosobiewyobrazić,abywła-
dzelokalnebądźregionalneprowadziływłasnąpolitykępieniężnączywłasnąpolitykę
redystrybucjidochodów.Prowadziłobytodomigracjiludnościdoregionówoniskich
podatkach,wysokichdochodach,cowefekciespowodowałobypogłębieniesięregional-
nychnierównościrozwojowych.
1.2.2.Funkcjaredystrybucyjna
Funkcjęredystrybucyjną,jakwspomnianorealizujewładzacentralna.Funkcjaredy-
strybucyjnafinansówpoleganawtórnymkorygowaniusytuacjidochodowejczymajątkowej
poszczególnychpodmiotów(podatników).Funkcjatajestrealizowanawformiepienięż-
nej.Dokonujesięprzezsystemtransferówdochodów.Przyjmująonepostaćprzepływu
pieniądzamiędzyposzczególnymiobywatelamiapaństwemijednostkamisamorządu
terytorialnego.Istotatejfunkcjipoleganatym,władzepublicznewformiepodatków,
składeknaubezpieczeniaspołeczne,opłat,kar,grzywienitp.dokonująprzejęciapewnej
częścidochodówodróżnychpodmiotów,którenastępniedzieląnarzeczinnychpodmio-
tów,wtymtakżenarzeczpodatników.Schematyczneujęciefunkcjiredystrybucyjnej
finansówiwładzpublicznychprzedstawiarysunek1.1.
Funkcjęredystrybucyjnąfinansówdostrzegamywujęciumakroekonomicznymiwuję-
ciumikroekonomicznym.Makroekonomicznyaspektredystrybucjidochodówdotyczy
całejgospodarkiipoleganatransferowaniuichzsektoraprywatnegodotzw.działów
20