Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1151NOWETEORiEFiNANSÓW
Długpubliczny,zdaniemKeynesa,jestkonsekwencjązalecanegoprzezniegode-
ficytubudżetowegozokresurecesjigospodarki.Niejestzjawiskiemniekorzystnym,lecz
występowaniedługupublicznegowewnątrzkrajuoznaczatylkoredystrybucjędochodów
rozłożonąwczasie.Keynestwierdził,żewwarunkachrecesjinienależyograniczaćwy-
datkówpublicznych.Ograniczanieichspowodujezmniejszeniepopytuipogłębiprocesy
kryzysowewgospodarce.Mechanizmfunkcjonowaniagospodarkiwedługliberałów
iwedługinterwencjonistówprzedstawiarysunek1.3.
Wedługinterwencjonistówkryzyswgospodarcejestpowodowanyprzezspadek
popytu.JeżelipopytspadazpoziomukrzywejAdopoziomukrzywejB,towedług
teoriiliberalnychtemuspadkowitowarzyszyobniżeniesięcenzX
0doX
1.Liberało-
wiepodkreślali,cenydoskonaleelastyczne,dostosowująsiędoobniżającegosię
popytuiwgospodarcezachodzinowarównowaganapoziomiecenX
1.Zkoleiwedług
teoriiinterwencyjnychukształtowaniesięrównowagipospadkupopytunastępujeprzez
przesunięciesięwykorzystaniapotencjaługospodarkizpunktuY
1doY
2.Wedługinter-
wencjonistówniedochodziwtejsytuacjidoobniżeniacen.Ukształtowaniesięnowego
stanurównowagipowstaniezasprawąbankructwaprzedsiębiorstw,bezrobociainiesprze-
danychtowarów.Zmniejszającemusiępopytowitowarzyszyspadekpodażyizjawiska
kryzysowe.Abytemuprzeciwdziałać,należyinterweniowaćwzjawiskagospodarczeza
sprawąwydatkówpublicznych,podatków,kredytów,stópprocentowychitp.
1.5.Noweteoriefinansów
NoweteoriefinansówpowstałypodkoniecXXw.głównienabaziekrytykiiniesprawdzenia
sięwpraktyceteoriiklasycznych.Wielkikryzyslat1929-1933sprawił,żeteorialiberalna
wpraktyceniesprawdziłasięiuznanowówczas,żeingerencjapaństwawniedoskonały
mechanizmrynkowyjestniezbędna.Powspomnianymkryzysieumacniałysiępoglądy,
główniewNiemczech,żegospodarkakapitalistycznarozwijasięcyklicznie.Wobectego
odrzuconopogląd,żepaństwoniepowinnoingerowaćwgospodarkę.Dogłosuzaczęli
dochodzićzwolennicypoglądówJ.M.Keynesa.Wzasadzierealizacjakoncepcjipaństwa
opartanainterwencjonizmietrwaładolat70.XXw.Wówczaspojawiłsiękolejnykry-
zys,wwynikuktóregonastąpiłyspadektempawzrostugospodarczego,inflacjaikryzys
naftowy(w1973r.wystąpiłaczterokrotnapodwyżkacenropy).Zanotowanotakżewzrost
wydatkówpublicznychorazwzrostkosztówsurowców.Odokołopołowylat70.XXw.
następujerenesansneoliberalnychnurtówwteoriifinansów,którestopniowoprzenikały
dopraktykigospodarczej.Szczególnieostryiskutecznyataknasektorpublicznyina
koncepcjępaństwadobrobytu,realizowanąwokresiepowojennym,nastąpiłw1979r.po
dojściudowładzyMargaretThatcherwWielkiejBrytaniiorazRonaldaReaganawUSA
w1980r.Ataktenodnosiłsiędowielkościizakresusektorapublicznegoorazstosowanych
35