Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2141DETERMiNANTYPODAŻYPiENiĄDZA
obowiązkowychirezerwnieobowiązkowychwbankucentralnym.Wielkośćwtórnej
kreacjipieniądzamożemyustalićjakoiloczynkwotydepozytupierwotnegoimnożnika
kreacji.Mnożnikkreacjijestodwrotnościąwskaźnikarezerwyobowiązkowejirezerwy
nadobowiązkowej.Naprzykładjeżeliwskaźnikrezerwyobowiązkowejinadobowiąz-
kowejwynosi7%(7/100),tomnożnikkreacjiwyniesie100/7,czyli14,28.Jeżelidepozyt
pierwotnybędziewynosił100000zł,awskaźnikrezerwyobowiązkowej5%oraznad-
obowiązkowej2%,tołącznakwotadepozytówwynosićbędzie1428000zł,zczego
99960trafinarachunkirezerwobowiązkowychinadobowiązkowych,a1328040
znajdziesięwobieguwwynikuudzielonychispłaconychkredytów.Proceskreowania
pieniądzaprzezkredytprzedstawionowtabeli2.1.
2.4.Determinantypodażypieniądza
Określeniewielkościistrukturypodażypieniądzajestważnąkwestiąrozważanąwteorii
ekonomiiifinansów.Podażpieniądzajestważnadlagospodarkiipowinnamiećtakie
rozmiary,abyniebyłogownadmiarzewstosunkudoilościtowarówiusług.Przewaga
ilościpieniądzanadilościądóbriusługprowadzidowystąpieniazjawiskinflacyjnych.
Zkoleinadmiartowarówiusługwstosunkudoilościpieniądzaprowadzidozjawisk
deflacyjnych.Sytuacjadeflacyjnawynikającazniedoborupieniądzautrudniarozwój
gospodarkizewzględunautrudnionydoniegodostępprzedsiębiorcówiinwestorów.
Sformułowanietychzaleceńjeststosunkowoproste.Problemtkwiwtym,abywujęciu
sumarycznymokreślićrozmiarypodażypieniądza.Zagadnieniawielkościpodażypie-
niądzaprzedmiotemteoriifinansów.Zanimzostanąprzedstawioneteoriezwiązane
ztymzagadnieniem,przyjmijmyzaS.Owsiakiemdefinicjępodażypieniądza9.Otóż
podażpieniądzatowartośćwystępującychwobiegurodzajówpieniądzabędącawdys-
pozycjiprzedsiębiorstwiludności.Podażpieniądzatworząjegostrumienietakiejak:
pieniądzgotówkowy,
pieniądzbezgotówkowybankówkomercyjnychnaichrachunkachwbanku
centralnym.
Wymienionestrumieniepodażypieniądzatworząbazęmonetarną.Wielkośćpo-
dażypieniądzaokreślanajestzapomocąagregatówpieniężnych.AgregatM1obejmuje
gotówkęwobieguorazdepozytybankowepłatnenażądanie.AgregatM2toagregat
M1powiększonyowkładyoszczędnościowe.NaagregatM3składająsięagregatM2
orazdepozytybankoweterminowe.Podażąpieniądzazajmujesiębankcentralny,który
9S.Owsiak,Podstawynauki…,op.cit.,s.86.
59