Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZiAŁ11POJęCiEiFUNKCJEFiNANSÓW
zadaniowych21.Przedstawionetrzynoweteoriemająnaceluprzeprowadzeniereformy
administracjipublicznejorazreakcjąobronnąnalansowanieneoliberalnejteoriifinansów
ipolitykigospodarczej.Niektórzybadaczesektorapublicznego,jakE.Flinta,twierdzą,
żewprowadzeniezasadrynkowychdozarządzaniasektorempublicznymniewynika
zchęcipoprawyefektywnościgospodarowaniajegozasobami.Jestnarękępolitykom,
którzyzamknięciezbankrutowanejfabrykitłumacządziałaniemprawrynku.Natomiast
gdybyzamknięcieprzedsiębiorstwaiobniżaniezarobkówpracownikówbyłodecyzją
polityków,tołatwosobiewyobrazić,jakiemiałobytoskutkiwyborcze.Wobectego
wygodniejdlapolitykówobarczyćrynekzjawiskamikryzysowyminiżichdecyzjami22.
1.5.1.Neoliberalizm
Trudnościgospodarekwysokorozwiniętychpaństwwlatach70.XXw.stałysiępowo-
dematakunateorięJ.M.Keynesa.Krytycyteoriiinterwencyjnejfinansówtwierdzili,że
państwoprzezstosowaneinstrumentypolitykifiskalnejnaruszadziałaniemechanizmu
rynkowego,nieefektywniewykorzystujączasoby.Krytycyteoriiinterwencyjnejpodnosili,
żeinterwencjapaństwawsprawygospodarczepowinnabyćograniczonaiinaczejnależy
rozłożyćakcentyjegoroli.Twierdzili,żenależyodchodzićodfiskalnychinstrumentów
interwencjinarzeczinstrumentówmonetarnych.Zaliczonodonichregulacjepodaży
pieniądza,stópprocentowych,kursówwalutowych,stóprezerwobowiązkowychitp.
PrzyjmujączaS.Owsiakiem23,założeniateoriineoliberalnejpolegająna:
realizacjizrównoważonegobudżetu,
ograniczeniuskaliredystrybucjiPKBprzezsystemfinansówpublicznych,gdyż
powodujetotzw.efektwypychaniaprywatnychzasobówgospodarczychpoza
systemgospodarkirynkowej,dlategozasobytenieprodukcyjniewykorzystane,
jaknajmniejszymbudżeciepaństwa,
stosowaniuneutralnychpodatków,któreniebędąnaruszaćproporcjiukształto-
wanychdochodówwwynikudziałaniaprawrynku,
zmniejszeniudługupublicznego.
21WPolsceporazpierwszyw2008r.przygotowanobudżetpaństwadlaniektórychjegoczęści
wwersjitradycyjnejizadaniowej.
22StoczniewSzczecinieiGdyniznakomitymitegoprzykładami.Zawierano,zazgodąwładzy
publicznej,kontrakty,któreprzynosiłystraty.Stratytepokrywano,takżezazgodąwładzypublicznej,
zbudżetupaństwa.Bankructwotychfirmusprawiedliwiasiędziałaniemrynkuiprawaunijnego,według
któregoudzielonąpomocpublicznąnależyzwrócić.Brakwtymzjawiskuodpowiedzialnychzestrony
zarządustoczniiwładzpublicznych.Wtymprzypadkuwystępujeswegorodzajusymbiotycznedziała-
nierynku,władzpublicznychiprawaunijnegoprowadzącedoupadkuliczącychsięwświeciestoczni.
23S.Owsiak,Finansepubliczne...,op.cit.,s.63.
38