Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
Rozdział1.Rynek
1.10.Porównaniesposobówrozdziałumieszkań
Proceswymiany,któryjużopisaliśmy,jesttakogólny,żemożnabywątpić,czy
cokolwiekwięcejdasiępowiedziećojegowynikach.Jestjednakjeszczepewnabardzo
interesującakwestia.Zapytajmy,ktozdobędziemieszkaniepozakończeniurozdziału
lokali,gdywszystkiekorzyścizwymianyzostanąwyczerpane.
Abyznaleźćodpowiedź,wystarczyzauważyć,żekażdy,ktomamieszkaniepołożone
wpierścieniuwewnętrznym,musisięodznaczaćwyższącenągranicznąniżktokolwiek,
ktomamieszkaniewpierścieniuzewnętrznym-wprzeciwnymraziemożnabybyło
kontynuowaćwymianęipoprawićsytuacjęobydwustron.JeślizatemjestSlokalido
wynajęcia,toSosóbonajwyższychcenachgranicznychotrzymamieszkaniawpierś-
cieniuwewnętrznym.TakaalokacjajestefektywnawrozumieniuPareta-każdainna
niejest,ponieważpowodowałabydalsząwymianę,którapoprawiałabypołożenieco
najmniejdwuosóbbezprzynoszeniaszkodyinnym.
SpróbujmyzastosowaćkryteriumefektywnościParetadowynikówalokacjizaso-
bówzapomocąróżnychomówionychwcześniejnarzędzi.Zaczniemyodmechani-
zmurynkowego.Łatwozauważyć,żemechanizmrynkowyprzydzieladopierścienia
wewnętrznegoludzioSkolejnychnajwyższychcenachgranicznych-mianowicie
tych,którzychcązapłacićzamieszkaniewięcej,niżwynosicenarównowagi(p*).
Tymsamym,gdylokalezostaływynajętenarynkukonkurencyjnym,niemożnajuż
osiągnąćzyskówzwymiany.Wynikdziałaniarynkukonkurencyjnegojestefektywny
wrozumieniuPareta.
Comożnarzecomonopoliścieróżnicującymceny?Czyjegodziałaniejestefektywne
wrozumieniuPareta?Zauważmy,żemonopolistaróżnicującycenyprzydzielamieszkania
dokładnietymsamymludziom,którzyotrzymująmieszkanianarynkukonkurencyjnym.
Każdy,ktochcepłacićzamieszkaniewięcejniżp*,otrzymujejewwarunkachobydwu
wspomnianychsystemów.Azatemrównieżmonopolistaróżnicującycenygeneruje
wynikzgodnyzefektywnościąPareta.
Chociażzarównorynekkonkurencyjny,jakimonopolistaróżnicującycenyprowadzą
doefektywnościParetawtymsensie,żedalszawymiananiebędziepożądanaprzez
nikogo,toobydwasystemydająwynikwpostacicałkiemróżnegorozkładudochodów.
Bezwątpieniakonsumencisąwznaczniegorszympołożeniuwwarunkachmonopolu
różnicującegocenyniżwwarunkachrynkukonkurencyjnego,właścicielezaśsąwsy-
tuacjilepszej.Ogólnierzeczbiorąc,efektywnośćParetaniewielemówiorozkładzie
zyskówzwymiany.Dotyczyonajedynieefektywnościwymiany:możemyustalić,czy
dokonałysięwszystkiemożliwewymiany.
Comożnapowiedziećozwykłymmonopoliście,któryustalajednącenę?Okazuje
się,żesytuacjataniejestefektywnawrozumieniuPareta.Byudowodnićtostwier-
dzenie,wystarczyzauważyć,żeniewszystkiemieszkaniazostaływynajęteprzezmo-
nopolistęiżemożeonpowiększyćswojezyski,wynajmujączajakąkolwiekdodatnią
cenęktóreśzwolnychmieszkańkomuś,ktogoniema.Istniejewięctakacena,przy
którejzarównomonopolista,jakinajemcybylibywlepszejsytuacji.Dopókimo-
nopolistaniezmieniaceny,którąkażdypłaci,dopótypozostalinajemcysąwtakim
samympołożeniu,jakbylipoprzednio.Wtensposóbznaleźliśmypoprawęwrozu-
