Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
Elementytermodynamikichemicznej
Należypodkreślić,żeoilewewzorze(1.59)wielkośćx
i
stanowiąułamkimolowe
reagentówwdowolnejchwilireakcji,otylewewzorze(1.60)sątowartości,jakie
sięustaląsamorzutniewukładzie,gdyreakcjaosiągniestanrównowagi.Wten
sposóbzostałowyprowadzoneprawodziałaniamas.
Prawodziałaniamas
Gdywroztworzedoskonałymlubidealnymrozcieńczonympanujestan
równowagichemicznej,toiloczynułamkówmolowychreagentówpod-
niesionychdopotęgrównychichwspółczynnikomstechiometrycznymnie
zależyodstężeniatychreagentów,ajedynieodtemperaturyiciśnienia.
WielkośćK
x
,zdefiniowanawzorem(1.58),stanowistałąrównowagireakcji.
PrawodziałaniamasjakopierwsisformułowaliGuldbergiWaagenapodstawie
analizykinetykireakcjichemicznych.Wzagadnieniachchemicznychbywa
równieżstosowanainnapostaćprawadziałaniamas,wktórejstężeniareagentów,
c
i
,sąwyrażonewjednostkachmolldm
–3
:
K
c
(T)=
⎛⎞⎛⎞
⎜⎟⎜⎟
⎝⎠⎝⎠
c
cO
1
ν
1
cO
c
2
ν
2
…
⎛⎞
⎜⎟
⎝⎠
cO
c
r
ν
r
gdziecO–stężeniestandardowerówne1molldm
–3
.
PonieważcO=1molldm
–3
,więcczęstoopuszczasiętewielkościwpowyższym
wzorze:
K
c
(T)=c
1
ν
1
c
2
ν
2
…c
ν
r
r
(1.61)
Należyprzytympamiętać,żewspółczynnikistechiometrycznesubstratówsą
ujemne.
1i5i3i
Zależnośćstałychrównowagiodtemperatury
Napodstawiedefinicjistałejrównowagi[równanie(1.58)]możnawyprowadzić
wzór,przedstawiającyzależnośćstałejrównowagiodtemperatury:
⎛
⎜
⎝
∂lnK
∂T
x
⎞
⎟
⎠
p
=–
R
1
⎛
⎜
⎜
⎝
∂∑
i
∂T
ν
i
u
T
O
i
⎞
⎟
⎟
⎠
p
=–
1
R
∑
i
ν
i
⎛
⎜
⎜
⎝
∂
∂T
u
T
O
i
⎞
⎟
⎟
⎠
p
(1.62)
Przekształcającrównanie(1.40)względemHorazwstawiającdoniegojedno
zrównań(1.49)naujemnąwartośćentropii,otrzymujesięważnązależność,znaną
jakorównanieGibbsa-Helmholtza:
H=G–T
⎛
⎜
⎝
∂G
∂T
⎞
⎟
⎠
p,
ξ
(1.63)
