Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.9.Substancjepowierzchniowoczynne
41
Substancjapowierzchniowoczynna(surfaktant,tensyd)jesttosubstancjachemiczna,
którejcząsteczkizawierajączęśćhydrolowąiczęśćhydrofobową.Symbolicznie
SPCmożnaprzedstawićnastępująco:
Częśćhydrolowa,zaznaczonałkiem,tonajczęściejgrupaatomówzawierająca
tlen,np.
OH,
COOH,
COH,>C
O,
lubazot,np.
NH
2.
Częśćhydrofobowa,zaznaczonalinią,utworzonajestprzezdługiłańcuchalifatyczny
(węglowodorowy),zbudowanyzatomówwęglapowiązanychwiązaniamiσ.Przykła-
demSPCoznaczeniukosmetycznymjestalkoholstearylowy,owzorzeCH
3(CH
2)
17OH,
zawierający18atomówwęglawłańcuchuwęglowodorowym.Elektrycznybiegun
ujemny(częśćhydrolowa)znajdujesięprzygrupieOH,natomiastładunekdodatni
rozkładasięwzdłużłańcucha(częśćhydrofobowa).Wuproszczonejprzestrzennej
notacjistrukturalnej,wktórejliniamizaznaczamywiązaniaσ,agrupyCH
2repre-
zentowanesąprzezpunktystykulinii,alkoholstearylowymanastępującywzór:
H
3C
OH
Wprowadzenietakiejsubstancjidorozpuszczalnikapolarnegopowodujerównoległe
ustawieniewszystkichcząsteczeknapowierzchnirozpuszczalnikazczęściąhydro-
lowąwrozpuszczalniku,ahydrofobowąwpowietrzu8.Nagranicyfaz(rys.2.20)
tworzysięwarstwa,którazmniejszanapięciepowierzchniowerozpuszczalnika,
najczęściejwody.Aktywnośćpowierzchniowastałasięprzyczynąwprowadzenia
nazwySPC.
Rys.2.20.SPCnagranicyfaz
8Powietrzetroposferyczneskładasięz75,51%(mas.)azotu,23,14%(mas.)tlenuorazinnych
gazów(Ar,Ne,Kr,He,Xe,CO
2),któreniemająmomentudipolowego.Dlategopowietrzema
właściwościhydrofobowe.