Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Innechorobynaczyńobwodowych
Napodstawiebadańepidemiologicznychprzepro-
wadzonychwPolscewlatachdziewięćdziesiątych
XXwiekuoszacowano,żeroczniezpowoduudaru
mózguhospitalizowanychjest60000chorych.WEu-
ropiezapadalnośćnapierwszywżyciuudarwynosi
110–290/100tys.populacji,awPolsce177/100tys.
wśródmężczyzni125/100tys.wśródkobiet.Udar
mózgujestzespołemchorobowymoróżnejetiologii.
Rozróżniasięudaryniedokrwiennei5-krotnierzadziej
występująceudarykrwotoczne(85%vs.15%).Zwęże-
niatętnicyszyjnejkwalifikującesiędorewaskularyzacji
odpowiadajątylkoza5–12%nowychprzypadków
udarówniedokrwiennychmózgu.
WPolscenaprzewlekłąchorobęnerekchorujeokoło
4,2mlnosób.Roczniedocałkowitejutratyczynności
narządudochodziuokoło6500chorych(170/mlnpo-
pulacji),cowymagawdrożenialeczenianerkozastęp-
czego–dializamilubprzeszczepieniemnerki.WPol-
scew2020rokudializowano19647osób,wtym
18847(495/mlnpopulacji)metodąhemodializy.Le-
czenienerkozastępczetąmetodąrozpoczęło445cho-
rych(117/mlnpopulacji).Dostępnaczyniowydolecze-
nianerkozastępczegowytwarzanyjestrocznieuokoło
8200chorych(218/mlnpopulacji).Wtymodsetek
chorych,którymwszczepionocewnikpermanentny
dodializy,wynosi25–31%.
Zapadalnośćnaostreniedokrwieniekończynjest
trudnadooszacowaniaizwiązanabezpośredniozczę-
stościąwystępowaniaposzczególnychprzyczynchoro-
by.WedługdanychpochodzącychzeStanówZjedno-
czonychwystępujeonou14osób/100tys.rocznie.
Chorobowośćzpowoduprzewlekłegoniedokrwienia
jelitrównieżniejestdobrzepoznana.Miażdżycatętnic
trzewnychwystępujebardzoczęsto,nawetu6–10%
dorosłychosób.Jednakobjawowapostaćwymagają-
caleczeniainwazyjnegowystępujedużorzadziej.Dane
tepotwierdzająwynikibadańpopulacyjnychHansena
iwsp.Wykazalionichorobowośćzwiązanązistotnym
zwężeniemtętnicykrezkowejgórnejuosóbpowyżej
65.rokużycianapoziomie6,8%.
Najczęściejwystępującymzespołemnaczyniorucho-
wymjestfenomenRaynauda.Częstośćwystępowania
objawówtegozespołuszacujesięnaokoło5%popu-
lacjiogólnej.Występujeonczęściejukobiet,zwłasz-
czawregionachochłodnymklimacie(chorobowość
4,4–18%).
Zaburzeniarozwojoweukładunaczyniowegowpo-
stacimalformacjinaczyniowych,wbrewpowszech-
nymopiniom,niesąrzadkie.Malformacjenaczyniowe
stwierdzasięu0,3%populacji,awedługWHOscho-
rzenieuznajesięzachorobęrzadką,jeżeliwystępuje
nieczęściejniżu5osób/10tys.populacji.Dotejka-
tegoriichoróbmożnazaliczyć:tętniakiaortypiersio-
wej(6przypadków/100tys.populacji),tętniakiaorty
piersiowo-brzusznej(1przypadek/10tys.populacji),
ostrerozwarstwienieaorty(3–4,7przypadków/100tys.
populacji),chorobyzapalnetętnic(np.chorobaTaka-
yasu:15przypadków/100tys.populacji),przyzwojaki
(1przypadek/380tys.populacji),czyniektórezespoły
uciskowe(np.zespółuciskowytętnicykrezkowejgór-
nej:4–5przypadków/10tys.populacji).Alejużchoro-
bowośćwzespoleMaya-Thurneraszacujesięwpopu-
lacjina2–5%,wtymgłównieukobiet.Trzewnezespoły
uciskowebardzoczęstowspółistniejązesobą.Naj-
częściejrozpoznajesięzespółuciskowypniatrzew-
nego(zespółDunbara).Jestonwciążkontrowersyj-
nymzagadnieniemklinicznym,ponieważbezobjawo-
wezwężeniepniatrzewnegostwierdzasięw12–49%
badańangiograficznych.Zespółuciskowypniatrzew-
negozwykledotyczymłodych,szczupłychkobiet.Tria-
daobjawów:bólnadbrzusza,wymiotyichudnięcie,
występujerzadko.Jedynieból,jakogłównądoleg-
liwość,stwierdzonouwszystkichchorych.Częstość
występowaniaistotnegokliniczniezespołuDunbara
wpopulacjikrajówEuropyZachodniejiAmerykiPół-
nocnejoceniasięnaokoło12%.
Epidemiologiachoróbnaczyńmożeistotniezmienić
sięwzwiązkuzpandemiąCOVID-19.Izolacja,kwaran-
tanna,lockdownograniczająnietylkodostępdosłuż-
byzdrowia,aleprzedewszystkimniesprzyjajązdro-
wemustylowiżycia.Konsekwencjesiedzącegotrybu
życia,pracyzdalnejinadwagizapewnewpłynąna
współczynnikiepidemicznechoróbnaczyńwnajbliż-
szejprzyszłości.
6
1.Epidemiologiachoróbnaczyń
