Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Właściwościściantętnic
Serceiukładnaczyńobwodowychtworząukładkrą-
żenia.Jegozadaniemjestdoprowadzeniekrwiutleno-
wanejiproduktówodżywczychdowszystkichtkanek
obwodowychiodprowadzeniezkomórekdwutlenku
węglaiproduktówprzemianymaterii.Krewwukładzie
naczyniowymkrążynieprzerwaniedziękipracyserca.
Kluczowąrolęwtymprocesieodgrywajątętnice.Ich
funkcjapozarozprowadzaniemkrwiwcałymorgani-
zmiepoleganautrzymywaniuciśnieniakrwiwukła-
dziekrążeniadziękiichstrukturze.
Naczyniatętniczedzielisięnasprężysteduże,mięś-
nioweśrednieitętnicemałe.Dotętnicdużychzalicza-
myaortęijejrozgałęzienia,domięśniowychśrednich
zaliczasiętętnicezaopatrującewkrewnarządy,ado
tętnicmałychzaliczasięnaczyniawystępującewe-
wnątrznarządów.Szczególnąkategoriętętnicmięś-
niowychstanowiątętnicełączącetętniczki(arteriole)
zwenulami.Ichznaczenieuwidaczniasięwstresie
iwprzypadkachniedrożnościgłównychpnitętniczych,
zwłaszczaaorty,kiedymogązapewnićprzepływnawet
1/3ilościkrwipłynącejprzeznaczynia.
Ścianatętnicyjestwarstwowąstrukturą,któramusi
zapewniaćnietylkokanałdlaprzepływukrwi,aletakże
wystarczającąwytrzymałośćmechaniczną,abyoprzeć
sięsiłomwytwarzanymprzezciśnieniekrwi.Ścianajest
zwykleopisywanazapomocątrzechgłównychwarstw:
tunicaintima,tunicamediaitunicaadventitia.Najbar-
dziejwewnętrznawarstwa,błonawewnętrzna,składa
sięzkomórekśródbłonkaibłonypodstawnejiwe-
wnętrznejblaszkisprężystej.Warstwaśrodkowajest
zbudowanazkomórekmięśnigładkich,różnychrodza-
jówwłókienkolagenuielastynyorazproteoglikanów.
Wwiększychtętnicachelastynajestułożonawkilku
warstwachzwanychelastycznymiblaszkami.Chociaż
komórkimięśnigładkichsązdolnedoskurczu,naogół
zachowująsiębierniewdużychtętnicach.Wmałych
tętnicachiarteriolachwłaściwościkurczliwekomórek
mięśnigładkichnaczyńkrwionośnychmajązasadni-
czeznaczeniedlaregulacjiprzepływukrwi.Warstwę
środkowąodprzydankioddzielabłonaelastycznaze-
wnętrzna.Najbardziejzewnętrznawarstwa,przydan-
ka,zawieraelastynęikolagenjakogłówneelementy
strukturalne,fibroblasty,atakżenerwyimałenaczy-
niakrwionośne(łac.vasavasorum),którezaopatrują
ścianęorazsiećnaczyńchłonnych.Służyonadome-
chanicznegołączeniatętnicyzotaczającymitkankami.
Biologiczneskładnikiścianyorazichwłaściwościmor-
fologiczneimateriałoweomówionobardziejszcze-
gółowowinnychpublikacjach.Wrozdzialeprzedsta-
wionowłaściwościmechaniczneściany,odkształce-
niagenerowaneprzezpulsacyjneciśnieniekrwiiich
znaczeniedlapropagacjiimpulsuciśnienia(ryc.2.4).
Żyłagłówna
Żyły
Typynaczyńkrwionośnych
Wenule
Włośniczki
Arteriole
Tętnice
Aorta
Rycina2.4.(A)Typynaczyńwukładziekrwionośnym.
Właściwościściantętnic
17
