Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
szymobjawemchorobowymmogąbyćbólesugeru-
jącenapadkolkinerkowejlubzapaleniemiedniczek
nerkowych,zaśprzypołożeniumiedniczymbie-
gunka.Dopieropozajęciuotrzewnejściennejbóle
umiejscawiająsięwprawymdolebiodrowym,po
czympojawiasięobronamięśniowa.Przyzakątni-
czympołożeniuwyrostkachoryzwyklezginaudo
prawe,apróbyjegowyprostowanianasilająból.Przy
badaniuperrectumstwierdzasięczęsto(choćnieza-
wsze)wyraźnąbolesnośćprawejpołowymiednicy.
Wmiarętrwaniachorobyobjawyotrzewnowemogą
ulecrozprzestrzenieniunacałąjamębrzusznąlubteż
ograniczająsiętylkodoprawegodołubiodrowego
(powytworzeniunaciekuzapalnego).Odrozległości
zmianzapalnychotrzewnejzależynatężenieobja-
wówniedrożnościporażennejjelit.Chorobietowa-
rzyszyzwykleumiarkowanepodwyższenietempera-
turyciała,leukocytozaorazprzyspieszenieopadania
krwinekczerwonych.
Zapaleniewyrostkarobaczkowegonależyróżnico-
waćwpierwszejkolejnościznapademkolkinerko-
wejorazzmianamichorobowymiprawegojajnika
(skręcenietorbieli,zmianyzapalne)lubjajowodu
(ciążapozamaciczna,zapalenie),adopieropotemze
stanamichorobowymipodanymiwtab.2.6.
Wzrostnapięciaścianprzewodupokarmowego,
drógżółciowychimoczowych
Wzrostnapięciaścianprzewodupokarmowego
spowodowanyjestnajczęściejzamknięciemlubza-
tkaniemświatła(obturacją)poszczególnychjegood-
cinków.
Przyzamknięciuświatłażołądka(spowodowanym
nowotworem,zmianamibliznowatymiitd.)bólepoja-
wiająsiębezpośredniolubwkrótkimczasiepospo-
życiupokarmów,szczególniestałych.
Wprzypadkuzamknięcialubzatkaniaświatłajeli-
ta,drógżółciowychlubmoczowychbólenajczęściej
mającharakterkolki,rzadziejstałe.Nieone
przytymtakściśleumiejscowione,jakbólespowo-
dowanezapaleniemotrzewnejściennej.
Bólewywołaneobturacjąświatłajelitacienkiego
początkowomającharakterkolkiiumiejscowione
wokolicyokołopępkowejlubnadpępkiem.Wmiarę
dalszegorozciąganiasiębłonymięśniowejjelitkolka
przechodziwbólestałe.Zmieniaćsięmożetakże
umiejscowieniebólówzależnieodtego,wjakim
stopniuprocesemchorobowymobjętazostajerów-
nieżkrezka.
Wprzypadkuzamknięciaświatłajelitagrubego
bólekolkowemniejnasiloneniżwobturacjijelita
cienkiegoizlokalizowanenajczęściejponiżejpęp-
ka.
Niedrożnośćmechanicznamożebyćwynikiemnie
tylkozamknięcialubzatkaniaświatłaprzewodupo-
karmowegoprzeznowotwór,ciałoobce,pasożytylub
zapalniezmienionąbłonęśluzową,alerównieżwy-
wołaćmożezadzierzgnięcie,skręcenielubwgło-
bieniejelit.Przyniedrożnościotakiejetiologiimogą
siępojawićgwałtownebólebrzuchaznudnościami
56
iwymiotami.Bólomtymmożetowarzyszyćnawet
zapaśćkrążeniowa.
Przyetiologiiobturacyjnejobjawyniedrożności
(mdłości,wymioty,kolkowebólebrzucha,stawianie
sięjelit,zatrzymywaniesięgazówistolca)mogą
miećróżnenatężenie,zależnieodszybkościpowsta-
wania,przyczyniumiejscowienianiedrożności.
Ważnymobjawemniedrożnościmechanicznejjest
zatrzymaniegazówistolca.Wyjątekstanowiniedroż-
nośćspowodowanawgłobieniemjelita,wktórejmo-
wystąpićkrwawewypróżnienia.
Wbadaniuradiologicznymjamybrzusznejnie-
drożnośćmechanicznaprzejawiasięznacznierozdę-
tymipętlamijelitowymi,wobrębiektórychmogąbyć
widocznepoziomypłynu.
Odróżnieniebólówspowodowanychprzebiciem
wrzodulubuchyłkujelita(cienkiegolubgrubego),
alboteżzapalniezmienionegopęcherzykażółciowe-
go,odbólówuwarunkowanychniedrożnościąmecha-
nicznąnajczęściejniesprawiatrudności(tab.2.7).
Wróżnicowaniupomocnedanezwywiadu,zktó-
rychwynika,żechoryodlatcierpinachorobęwrzo-
dowążołądkalubdwunastnicyalboprzewlekłącho-
robęjelit(wrzodziejącezapaleniejelitagrubego,cho-
robaLeśniowskiego-Crohna).Ponadtopoprzebiciu
pojawiająsięszybkoobjawyzapaleniaotrzewnej.
Podługoutrzymującymsięzawęźleniu,skręceniu
lubwgłobieniujelitdopoczątkowychobjawównie-
drożnościmogąsiędołączyćtypoweobjawyrozlane-
gozapaleniaotrzewnej.Rozpoznanieprzyczynytego
zapaleniawtymokresiechorobymożebyćtrudne.
Niewpływatozresztąnapostępowanielecznicze,
któremusibyćoperacyjne.
Nagłerozdęcieścianpęcherzykażółciowegowy-
wołujebólwprawejokolicypodżebrowej,promie-
niującydoprawejłopatki,zaśnagłerozdęcieprzewo-
dużółciowegowspólnegobólewnadbrzuszu,pro-
mieniującedookolicylędźwiowej.Bóletemają
najczęściejcharakterciągły,aniekolkowy(dlatego
określenienkolkażółciowa”jestnajczęściejniewła-
ściwe).Przystopniowowzrastającymciśnieniu
wdrogachżółciowych(np.uchorychzrakiemgłowy
trzustki)bólówwogólemożeniebyć,lubteżmają
onecharaktertępyiciągłyzumiejscowieniemwnad-
brzuszu.Przynagłymrozdęciudrógtrzustkowych
bólepodobnedowystępującychuchorychzna-
głymzamknięciemświatłaprzewodużółciowego
wspólnego.Wodróżnieniuodtychostatnichbóle
kolkowepochodzeniatrzustkowegoulegająnasileniu
wpozycjileżącej,natomiastsłabnąwpozycjistoją-
cej.
Przynagłymzatkaniuświatłaujściamiedniczko-
wo-moczowodowegobóleumiejscowionewkącie
żebrowo-kręgosłupowyminajczęściejmającharakter
ciągły.Nagłezatkanieświatławewnątrzpęcherzo-
wegoodcinkamoczowoduprzejawiasięsilnymi
bólamikolkowymiwokolicynadłonowejlublędź-
wiowej,promieniującymidoprącia,workamoszno-
wegolubwewnętrznejpowierzchniuda.Przyzatka-
niuświatłapozostałychodcinkówmoczowodubóle