Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nościsyntetazyglikogenowejzostajeonprzyłączonydoistniejącegojuższkiele-
tuglikogenu(ryc.2.1).Reakcjataodgrywakluczowąrolęwkomórkachmięśni,
gdzierozkładglikogenudostarczaglukozybędącejgłównymźródłemenergii
wykorzystywanejdoskurczu.Dodatkowospożyciewęglowodanówiichmaga-
zynowanieworganizmiepowodujewiększyefekttermogenicznyniżtłuszczu
inasilautlenianieglukozy,szczególniewtedy,gdyznacznyudziałwposiłkuma
fruktoza.
Fruktozaniejestmetabolizowanaworganizmiebezpośredniodoglukozy,apo
fosforylacjidofruktozo-1-fosforanuzostajeprzekształconaprzezaldolazędo
trioz(glicerol-3-fosforanuifosforanudihydroksyacetonu),którepoprzezdifos-
foran-1,6-fruktozyifruktozo-6-fosforanprzekształcanedoglukozy.Znacząca
ilośćpochodzącychzfruktozycząsteczekwęglaulegaprzemianiedomleczanu,
znaczniemniejszadopirogronianu.Wpostacimleczanuzostająonewłączone
wprocesglukoneogenezyiglikogenogenezylubprzekształconedoacetylo-
-CoAicytrynianu,stanowiącpodstawędlasyntezykwasówtłuszczowych.
Wwątrobiefosforandihydroksyacetonuprzekształcanyjesttakżedoglicerolo-
-3-fosforanu,atenpoestryfikacjiprzezkwasytłuszczowedotriglicerydów.Te
zkolei,wchodzącwskładcząsteczeklipoproteinVLDL,uwalnianezostajądo
krążenia.Zwiększonydopływfruktozyniezmniejszaaktywnościfosfofruktoki-
nazyisprzyjazwiększonejprodukcjiacetylo-CoA(ryc.2.1).Chociażfruktoza
niewywołujegwałtownegowzrostustężeniaglukozywekrwiiniewpływana
intensywnywyrzutinsuliny,jejwątrobowymetabolizmmożesprzyjaćzwięk-
szonejlipogeneziedenovowwątrobieiwzrostowistężeniatriglicerydówwe
krwi.Szacujesię,żepoposiłkuzawierającymfruktozęzezwiązanejzjejprze-
mianamilipogenazydenovopochodzi30%palmitynianuwtriglicerydach
syntetyzowanychwwątrobie.
Zwiększonespożyciewęglowodanówstymulujegłównielipogenezęwwątrobie,
wmniejszymstopniuwadipocytach,awpływglukozyjestznaczniemniejszy
niżfruktozy.Hipertriglicerydemiaindukowanazwiększonąpodażąfruktozy
nierazwynikarównieżzezmniejszonegousuwaniatriglicerydówzkrążenia,
gdyżsłabszastymulacjaodpowiedziinsulinowejmożezmniejszaćaktywność
lipazylipoproteinowej.
Długotrwałespożywanieznacznychilościfruktozy(powyżej10%energiidiety),
zwłaszczawpołączeniuzglukozą,możepowodowaćzwiększeniestężeniatrigli-
cerydówwekrwinaczczo,jakrównieżpoposiłkowywzrostpoziomutriglicery-
dówiapolipoproteinBwekrwi,zwłaszczauosóbzinsulinoopornościąi/lub
hipertriglicerydemią.Ponadtoprzyczyniasiędowzrosturyzykawystąpienia
otyłościzewzględunazmniejszonewydzielanieleptynyiinsulinyorazzmniej-
szonąpoposiłkowąredukcjęwydzielaniagreliny,cosprzyjaosłabieniuuczucia
sytościinadmiernemuprzyjmowaniupożywienia.Długotrwałestosowaniedie-
21