Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wbudynkugimnazjumSzpitalCzerwonego
Krzyżapoczątkowona100,ostateczniena
150łóżek.Wciągusześciutygodniodwy-
buchuwojnycałewyposażeniezostałowyko-
nanezmateriałówdostarczonychbezpłatnie
przezmieszkańcówmiastaiokolicy25.Pomoc
znaleźlitamrannipolscyżołnierzeistrzelcy
tyrolscy
.Zbliżającysięfrontwymusiłewaku-
acjęnaMorawy
,nadzórnadszpitalemprzejął
WitołdZiembicki26,uchodźcazeLwowa27.
Wstyczniu1915r.powstałoweLwo-
wiestowarzyszeniePolskiLwowskiKomitet
Ratunkowy,jakoaktsamoobronyspołecz-
nejprzedskutkamiwojny.Dziękidarom
napływającymzcałejPolskizałożonokilka
stacjiżywnościowych,punktówsanitarnych
iskładówartykułówpierwszejpotrzeby
.Ko-
mitetuczestniczyłwutrzymaniu78ośrod-
kówopiekuńczych.Przedzajęciemmiasta
przezAustriakówzostałrozwiązany,adzia-
łaczeprzewiezienidoKijowa,gdziewzno-
wilipracę,wtymopiekęnadprzemieszcza-
jącymisięrzeszamiuchodźców28.Znaczna
liczbazachorowańnacholeręwymusiłana
zajmującychLwówRosjanach,przyaktyw-
nejpostawiepolskichorganizacjispołecz-
nych,stworzeniewojskowegoszpitalaza-
kaźnego.
Wyniszczającedziałaniawojennejuż
w1914i1915r.,chorobyzakaźne,rabunko-
wagospodarkawładzaustriackichpogorszyły
znaczącowarunkiżycialudnościcywilnej29.
Niesprawnaaustriackasłużbazdrowianie
byłazdolnazapanowaćnadsytuacją,zwłasz-
czanadrozprzestrzeniającymisięchorobami
zakaźnymi.WKrakowiebiskupkrakowski
książęAdamSapiehastałsięinicjatorem
iwspółtwórcąKrakowskiegoBiskupiegoKo-
mitetuPomocydladotkniętychklęskąwojny
,
zwanegopotocznieKBK.Wskładziekomi-
WitołdZiembicki
Polscylekarze
wczasach
Iwojny
światowej...
Ryc.2.
tetuznaleźlisięm.in.czołowiprofesorowie
uniwersytetu,równieżzWydziałuLekarskie-
go.Zarządpracowałpodprzewodnictwem
EmilaGodlewskiego(młodszego)30.
Ważnąfunkcjępełniłasekcjasanitarna
KBK,któraobjęłaswoimdziałaniemcałąGa-
licję,okupowaneprzezAustrięterenyKróle-
stwaPolskiegoorazskupiskaludnościpolskiej
wWiedniu,Pradze,MorawskiejOstrawie
iPilznie31.Wśródwieludziałańorganizo-
wanoruchomeszpitalezakaźneikolumny
szczepienne.StaraniemKBKdziećmichory-
minagruźlicęijaglicęzajmowałysięzakłady
wOświęcimiuiZakopanem32.Prowadzono
walkęzchorobamizakaźnymi:ospą(szcze-
pieniawywołałysprzeciwspołeczeństwa),
czerwonką,tyfusembrzusznym,tyfusem
25Naprzykładzdostarczonychprzezludnośćgóralską1100mpłótnauszytobieliznę.
26Internista,historykmedycyny
,bibliofil,profesorKatedryiZakładuHistoriiMedycynyuniwersytetówlwow-
skiegoiwrocławskiego.
27E.Lubicz-Niezabitowski,Autobiografia,nActaMedicorumPolonorum”2011,R.1,s.71–73.
28MieszkańcywschodniejczęściMałopolskikorzystalirównieżzpomocy:PolskiegoTowarzystwaPomocyOfia-
romWojny
,ŻydowskiegoKomitetuRatunkowego,KomitetuZwiązkuMiastPołudniowo-ZachodniegoFrontu,
TowarzystwaWzajemnejPomocyPolakówZakordonowych,WydziałówPomocyPolakomObcymPoddanym
przyPolskimTowarzystwiePomocyOfiaromWojnyiKomitetuRatunkowegodladziecigalicyjskich.R.Za-
błotniak,PolskiLwowskiKomitetRatunkowy(1915–1917),nZdrowiePubliczne”1993,t.104,nr7,s.298–300.
29W
.Berner,SytuacjaepidemiologicznachoróbzakaźnychweLwowieiwKrakowiewokresieIwojnyświatowejipojej
zakończeniu(do1922r.),nPrzeglądEpidemiologiczny”2009,t.63,nr1,s.149–155.
30ProfesorembriologiiibiologiiUJ,doktorhonoriscausaUJiUJK.
31E.Więckowska,OrganizacjasekcjisanitarnejKrakowskiegoBiskupiegoKomitetuniesieniapomocydotkniętymklęską
wojny(1914–1918),nMedycynaNowożytna.StudianadHistoriąMedycyny”1995,t.2,z.1,s.96–99;
E.Więckowska,WybraneformyopiekizdrowotnejwKrólestwiePolskimiwGalicjiwczasieIwojnyświatowej,nPrzegl.
Lek.”1998,R.55,nr12,s.725.
32E.Więckowska,Organizacjasekcjisanitarnej,s.95.
15
