Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
PRZEDMOWADOSZÓSTEGOWYDANIA
Natomiastwieleuzupełnieńzostałowprowadzonychdobibliografii:jestwobec-
nymwydaniubardzoznaczniepowiększona.JestteraznawpółdziełemmgraJanusza
Krajewskiego,dyrektoraBibliotekiWydziałuFilozoficznegoUniwersytetuWarszaw-
skiego.DziękiwprowadzonymprzezniegouzupełnieniombibliografiaHistoriifilozofii
zwiększyłasięprzeszłowdwójnasób;zarazemcokolwiekzmieniłacharakter,mimoże
zachowaładawnyukład.Mianowicie,wpoprzednichwydaniachbyłaponiekądosobi-
stymwykazemksiążek,któreautorszczególnieceniłizktórychkorzystał,obecniezaś
stałasiępoprostuwykazemksiążekwzakresiehistoriifilozofiinajważniejszychinajpo-
trzebniejszych.Jedyniewzakresiepolskichpublikacjiautorodpoczątku,odIwydania
zmierzałdokompletności;kuniejteżzmierzauzupełnionabibliografianiniejszegowy-
dania.Jednakżepolskaprodukcjawdziedziniehistoriifilozofiiwostatnichczasachtak
sięrozrosła,żezkompletnościtrzebabyłozrezygnować,uwzględniającjedynieprace
ważniejszeibardziejsamodzielne.
Wzakresieilustracjinastąpiłyrównieżpewnezmiany;m.in.wprowadzonazosta-
łanowapodobiznaśw.TomaszazAkwinu,którązawdzięczamprof.F.Barone,ipodo-
biznaGilbertadelaPorréeotrzymanaodmgrP
.Ratkowskiej.
WobecnymwydaniuHistoriifilozofiiumieszczonezostałymotta,którychwpo-
przednichwydaniachniebyło:zostałydodanezmyślą,żeopinieznakomitychmyślicie-
liprzyczyniąsiędowytłumaczenia,dlaczegoogłaszanesąhistoriefilozofii,awszczegól-
nościtakie,jakniniejsza.Wszystkietrzymottapochodząodfilozofów(nieod
historykówfilozofii).PierwszejestwziętezKanta,zjegowykładówwygłoszonych
wUniwersytecieKrólewieckimw1790/91r.,awydanychpóźniej,dopieropoczterdzie-
stulatach,jużpośmiercifilozofa.Mottotobrzmiwpolskimprzekładzie,jaknastępuje:
„Wyłuskaniegłównychidejjestwniektórychpismachtaktrudne,żeczęstokroćsamau-
torniemożeichodnaleźć,iniekiedyktośinnymożemulepiejpowiedzieć,jakabyłata
głównaidea”.Ten„ktośinny”toprzedewszystkimhistoryk.TwierdzenieKantauwy-
datnianajwłaściwszysenswysiłkówhistorykówfilozofii,przekonuje,żedlatego,kto
chcepoznaćwielkichmyślicieliprzeszłości,niedośćjeststudiowaćichtekstywłasne,że
dobrzejestjeuzupełniaćprzezopracowaniaikomentarzehistoryków.
DrugiemottojestzMyśliPascala.Popolskubrzmi:„Skoroniemożnabyćuni-
wersalnymiwiedziećwszystkiego,cosiędawiedziećowszystkim,totrzebawiedzieć
wszystkiegopotrochu.Owielebowiempiękniejjestwiedziećcośzewszystkiego,niż
wiedziećwszystkoojednym”.TekstPascalajestusprawiedliwieniempoczynańhistory-
kafilozofii,usprawiedliwiajeniemniej,choćinaczejniżtekstKanta.Tłumaczy,dlacze-
goniektórehistoriefilozofii,międzyinnymininiejszahistoria,omawiajątakliczneitak
różnorodnewątki,prądy,stanowiska.Bochoćbywśródwieluwątków,prądów,stano-
wiskfilozoficznychbyłyteżmniejdoniosłe,mniejgenialniepomyślane,mniejwpływo-
we,tojednakichwielośćiróżnorodnośćpokazuje,doczegowdziedzinienajogólniej-
szychzagadnieńzdolnyjestumysłludzkiiilejestmożliwościrozwiązaniatych
zagadnień.
