Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
V.TradycyjneżycieduchoweHausańczyków
1.Wierzeniatradycyjne
NaobrazżyciareligijnegoobecnegokrajuHausawokresie
przedmuzułmańskimskładająsięwierzeniaautochtonów,osiadłego,rolniczego
ludupochodzeniasudańskiegoorazwierzeniaHausańczyków,którzyjakojeźdźcy
imyśliwiprzybylinateobszaryokołoXw.,narzucającmiejscowejludnościswoją
kulturęireligię.
InformacjenatematreligiipierwotnychmieszkańcówkrajuHausasąbardzo
skąpeipochodzązopartychnatradycjachustnychkronikhistorycznych,głównie
zkronikiKano
[Labarun
1979].Ośrodkiemwładzypolitycznej,ściślepowiązanej
zkultemreligijnym,byłowzgórzeDala,dodzisiajcharakterystycznyelement
krajobrazumiastaKano.JegomieszkańcyoddawalicześćbóstwuTsumburbura,
któremiałodwaośrodkikultu.Jedenznajdowałsięnabogatymwzłożarudy
żelazawzgórzuDala,drugi,wświętymgaju,zwanymKurminBakinRuwa
—„GąszczNadCzarnąWodą”.
NawzgórzuDalarosłoświętedrzewoSzamus,którestanowiłoprzybytekbóstwa
Tsumburbury.Byłoonootoczonemuremzgliny
.Niktpozawładcą-najwyższym
kapłanemBarbuszeniemógłwejśćdośrodka.Inneźródłamówiąookrągłej
chaciejakomiejscupobytubóstwa[Dokaji1976:7].NawzgórzuDalaskładano
bóstwuofiarywpostacizwierzątczarnejmaści:psów,kurikozłów.Razwroku
kapłanBarbuszewchodziłpozamurzglinyizasięgałinformacjiuTsumburbury
natematwydarzeńprzewidywanychwnajbliższymczasie.WzgórzeDalabyłonie
tylkomiejscemkultureligijnegoipraktykwróżbiarskich,alerównieżośrodkiem
władzypolitycznej,którąsprawowałnajwyższykapłanbóstwa.
Równieżświętygajbyłzapewnenietylkomiejscemkultu,aletakżeważnym
ośrodkiemwróżbiarskim.PrzecinałgostrumykDżakara,wktórymmiałapłynąć
czarnawoda.Gdydomiastazbliżałosięnieszczęście,zgłębinywodnej
wydostawałsięmrożącykrewwżyłachtrzykrotnyokrzyk.ZTsumburbury,który
przebywałwstrumieniu,wydobywałsięwówczasczarnydym.Naówznakludzie
przedbóstwemzarzynaliczarnegopsa,awświętymgaju—czarnegokozła.Jeśli
ofiarytenietłumiłykrzyku,asłupdymunadalwznosiłsiękuniebu,byłtowidomy
znak,żespotkaludzijakieśnieszczęście
[Labarun
1979:3].
Świętygajmiałzapewnedrugorzędneznaczeniawwierzeniachmiejscowej
ludności.Świadczyotymfakt,żepozajęciutychobszarówprzezHausańczyków
ichkolejniwładcy,zwalczającwyznawcówTsumburbury,kierowalisweataki
głównieprzeciwkosanktuariumnawzgórzuDala[Pedowicz1991:13].
HistoriazmagańhausańskichnajeźdźcówzwyznawcamiTsumburburyzaczyna
sięodprzybycianateobszaryBagaudy
.WedługkronikiKanomiałotonastąpić
wkońcowychlatachXw.Bagauda,założycielnowejdynastiiilegendarny
budowniczymiastaKano,byłzajętypodporządkowywaniemsobiecoraz
tonowychobszarówinieingerowałwkultbóstwanawzgórzuDala.Jegonastępcy
przekonalisięjednak,żemiejscowareligiastanowiłaczynnikintegrujący
autochtonówistałanadrodzedounifikacjikraju.„Poganie”niechcielizdradzić
tajemnicyswegobóstwaiabyzachowaćwłasnewierzenia,odwoływalisię
doróżnychzabiegówtaktycznychipraktykmagicznych.Naprzykład,mieli
spowodowaćślepotęsiódmegowładcyKanoimieniemGuguwaɗanGadżimasu
(1247-1290).
DopierodziewiątywładcaTsamijaɗanSzekarau(1307-1343),siłądoprowadził
dozniszczeniasanktuariumTsumburbury.Tymmiejscowymnotablom,którzy
poddalimusiębezwalki,nadałposiadłościziemskieiwtensposóbzałagodził
