Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
ODZWĄTPIENIADOWALKIONIEPODLEGŁOŚĆ
hegemonaprzezPrusy.Będzietomiałoogromneznaczeniedlasprawypolskiej
ibezpośredniowpłynienaloswalkioniepodległośćPolskiwXIXstuleciu.
Zmianyterytorialneipolitycznewkrajachniemieckichumacniałypo-
zycjęNapoleona.DziękiFrancjipowiększyłysweterytoriaBawariaiWirtem-
bergia,aichwładcy(elektorzy)otrzymaliwgrudniu1805r.tytułykrólów,
atakżeBadenia,cowprzęgłotepaństwawnapoleońskisystem„Wielkiego
Cesarstwa”.Odjesieni1805r.wtokuwojnyrozpoczętoprocestworzenia
ZwiązkuReńskiegopodprotektoratemcesarzaFrancuzów:16państwnie-
mieckichzwiązałosięsojuszemzFrancją,wzmacniającjejsiłypolityczne
imilitarne.DokonałosiętowzasadziepozaPrusami,którychrolajakoczyn-
negouczestnikakoncertumocarstwmalała.W1805r.Prusyzajęłypozycjęni
toneutralną,nito„mediacjizbrojnej”:3listopadawPoczdamiezawarłysojusz
zRosją,maszerująnapomocAustriiwramachIIIkoalicjiantyfrancuskiej,
coprzekreślałopokójisojuszzawartyzFrancjąprzedprzeszło10latywBa-
zylei.Dowojnynieweszły,aklęskakoalicjipodAusterlitzzmitygowała
Prusaków,którzynatychmiastzmienilifrontipodpisaliwScho
¨nbrunn(15XII
1805)traktatzFrancją,oddającNapoleonowikilkapaństewekniemieckich,
aotrzymującniejakowpodarunkuHanower,posiadłośćkrólaangielskiego
okupowanąprzezFrancuzów.Wlutym1806r.traktatemparyskimPrusy
zobowiązałysiędozamknięciaportówprzedstatkamiangielskimi.
Wydawałosię,żepoprawnymstosunkomfrancusko-pruskimnicnie
zagraża.RychłojednakNapoleonzmieniłplany:wobecrysującejsięperspek-
tywyzawarciapokojuzAnglią,którymiałdlaCesarstwapodstawowezna-
czenie,negocjatorzyustalili,żeHanowerzostaniezwróconykrólowiangiel-
skiemu.WBerlinie,gdzieinformacjetepoufnieprzekazalidyplomaciangiel-
scy,byprzeszkodzićfrancusko-pruskimukładompokojowym,zapanowało
oburzenietymwiększe,żewidziano,jakwkrajachniemieckichmiejscepoko-
nanejAustriizajmowałapotężnaFrancja.WPrusachrosłoprzekonanie
opotrzebieczynnegoprzeciwstawieniasięnapoleońskiejhegemoniiwkrajach
niemieckich.Tymłatwiejdoszłodoponownegowzmocnieniawięzów
sojuszniczychprusko-rosyjskich(tajnadeklaracjazCharlottenburgaz26VI
1806).Wkilkatygodnipóźniejniepowodzeniemzakończyłysięparyskie
rokowaniapokojowezRosją.RozwiałysięteżnadziejenapokójFrancji
zAnglią.TenrozwójsytuacjimiędzynarodowejośmieliłPrusy,które,pewne
siłyswejarmiiiczynnegopoparciaRosjiorazpomocyAnglii,przyjęływrogą
postawęwobecFrancji.Wewrześniu1806r.armiapruskawkroczyładoSak-
sonii,15wrześniazawiązałasięIVkoalicjaPrus,Rosji,AngliiiSzwecji,
aNapoleonotrzymałpruskieultimatum,żądającewycofaniasięFrancjizaRen
do8października1806r.
Wydarzeniapotoczyłysiębłyskawicznie.Wojskafrancuskie,wsileok.
130tys.,sprawniedowodzone,zaskoczyłyPrusakówiwdwubitwachpodJeną