Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
KONSOLIDACJAPAŃSTWA
(1918-1921)
201
POWSTANIEWŁADZCENTRALNYCH
PrzyjazdPiłsudskiegodoWarszawy.11XI1918r.podpisanowCompiègnezawie-
szeniebroninafronciezachodnim.WBerliniewybuchłarewolucja.Ponieważ
jużwcześniejzałamałysięAustro-WęgryiRosja,wszyscytrzejzaborcyprzegrali
wojnę.Dziękitemu,atakżedziękiupartejwoliinadzieispołeczeństwapolskiego
możliwestałosięodrodzeniepaństwapolskiego.10XIpowróciłdoWarszawy
zwolnionyzMagdeburgaPiłsudski.Wszystkiestronnictwapolskie,nielicząc
lewicyrewolucyjnej,zażądałyodRadyRegencyjnejprzekazaniamuwładzy.Dla
lewicyniepodległościowejPiłsudskibyłniekwestionowanymprzywódcą.Obóz
narodowo-demokratycznyikonserwatyściliczylisięzpopularnościąPiłsudskiego
iuznali,żezdołaonskierowaćwysiłkispołeczeństwakubudowiepaństwa,aprze-
ciwanarchiiirewolucji.RadaRegencyjnapodporządkowałasięPiłsudskiemu
idekretemz11XIoddałamunaczelnedowództwonadtworzącymsięwojskiem.
Naulicachmiastpolskichtrwałorozbrajanieżołnierzyniemieckichiaustriackich.
Wszędziegromadziłysiętłumyświętująceodzyskanieniepodległości.
Wtymmomencienaziemiachpolskichistniałokilkaośrodkówwładzy:Rada
Regencyjna,rządlubelski,krakowskaPolskaKomisjaLikwidacyjnairadydelega-
tów.NajsilniejszymoparciemdlaPiłsudskiegobyłrządDaszyńskiegowLublinie.
14XIrozwiązałasięRadaRegencyjna,przekazującPiłsudskiemucałąwładzęnad
tworzącymsięaparatempaństwa.PorozmowachzIgnacymDaszyńskimiustą-
pieniujegorządumisjęutworzenianowegogabinetupowierzyłJózefPiłsud-
skisocjaliścieJędrzejowiMoraczewskiemu.Niezdołałonpozyskaćdowspół-
pracyendecjiiPSL„Piast”,zrażonychzbytradykalnymipoglądamispołecznymi
Moraczewskiego,toteżkształtpolitycznyjegogabinetupodobnybyłdorządu
lubelskiego.OpierałsięonnaPPSilewicyludowej.
22XIPiłsudskiiMoraczewskipodpisalidekretstwierdzający,iżPolskajest
republikąiżedozwołaniaSejmuUstawodawczegonajwyższąwładzęsprawować
będziePiłsudskijakoTymczasowyNaczelnikpaństwa.
RządMoraczewskiego.21XI1918r.rządMoraczewskiegoogłosiłmanifest
donarodu,akcentującludowycharakternowejwładzy.Zapowiadającreformę
rolnąinacjonalizację„dojrzałychdotegogałęziprzemysłu”,nowyrząduza-
leżniłtereformyodzatwierdzeniaprzezSejmUstawodawczy.Nieczekając
