Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
54
PRóBYSTABILIZACJI(1924-1926)
niebyławielka.Jedynyczynnikłączącyobapaństwa-obawaprzedskutkami
układówgwarancyjnych-byłzbytsłabywobecperspektywywspółpracyradziec-
ko-niemieckiej.
UkładyzLocarno.5X1925r.wszwajcarskiejmiejscowościLocarnorozpoczęła
sięmiędzynarodowakonferencjawsprawiegwarancjibezpieczeństwawEuropie
zudziałem:Francji,WielkiejBrytanii,Włoch,BelgiiiNiemiec.16Xpodpisanopakt
reńskigwarantującyzachodniegraniceNiemiecoraztraktatyarbitrażowemiędzy
NiemcamiaPolskąiCzechosłowacją,gwarantowaneprzezFrancję.Wwyniku
układówlokarneńskichnaruszeniuuległarównowagasiłwEuropiezwiązana
zsystememwersalskim.GwarancjeniemieckiedlagraniczFrancjąiBelgiąosła-
białywartośćniegwarantowanychprzezBerlingraniczPolskąiCzechosłowa-
cją.ObecniegranicyfrancuskiejobowiązanebyłybronićprzedNiemcamiAnglia,
Belgia,Włochy,PolskaiCzechosłowacja,natomiastpolskiej-tylkoFrancja.
UkładsiłpowstaływwynikupostanowieńzLocarnouznawanybywasłusz-
niezagłównąprzyczynędestabilizacji,awkonsekwencjiwybuchunowejwojny
wEuropie.Żywiącpacyfistycznezłudzeniacodointencjiniemieckich,dyplomaci
AngliiiFrancjizachęciliwistocieNiemcydoszukaniadrógekspansjinawscho-
dzieEuropy.WobecrozwiązanianarzuconegoprzezwielkiemocarstwaPolskanie
mogławielezrobić.Jedyne,copozostawało,towierzyćwefrancuskiegwarancje
dlagranicypolsko-niemieckiej.
Zbliżenieniemiecko-radzieckie.UstępstwamocarstwzachodnichwobecNie-
miecniezapobiegłyponownemuzbliżeniumiędzyBerlinemaMoskwą.Jeszcze
wtrakciekonferencjilokarneńskiej,jakbydlawywarciapresjiprzypominającej
Rapallo,NiemcypodpisałyzZSRRumowęhandlową.Wreszcie24IV1926r.wBer-
liniezostałzawartyniemiecko-radzieckiukładoprzyjaźniineutralności.Pomimo
dzielącychichróżnicwrogowiesystemuwersalskiegoznówpodalisobieręce
iwzmocniliswepozycje.DlaPolskioznaczałotozwiększeniezagrożenia.
404
TRUDNOŚCISTABILIZACJIGOSPODARCZEJ
Kryzyspoinflacyjny.PomyślnerezultatyreformyskarbowejiwalutowejGrab-
skiegomusiałysięodbićnautrwaleniukryzysunadprodukcjiwprzemyśle.Realne
kosztyprodukcjiwzrosły,awobecbrakueksportowejpremiiinflacyjnejpolski
eksportokazałsięniekonkurencyjny.Wzrosłybezrobocieideficytwbilansiehan-
dlowym.Sferyprywatno-przemysłoweprzystąpiłydoobniżekpłac.Właściciele
hutgórnośląskichuzyskalinawetodrząduzgodęnaprzedłużeniedniapracydo
10godzin.Wleciesytuacjarynkowaniecosiępoprawiłanaskutekwzrostuprzy-
chodówgotówkowychludnościwiejskiejpożniwach,atakżewpływupierwszych
pożyczekzagranicznych.Wtymsamymczasiespecjalnekonsorcjumpolsko-fran-
cuskierozpoczęłobudowęportuwGdyni.
WojnacelnazNiemcami.Ciemnechmurygromadziłysięnadpolskimhandlem
zagranicznym.WobrotachzagranicznychPolskinajważniejsząrolęodgrywały
Niemcy(43%eksportui35%importu),natomiastobrotyzgłównymsojusznikiem
