Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
PRZEWRóTMAJOWY
59
Nazajutrzrządotrzymałniewielkieposiłki,jednakwsparciezKrakowa,Lwowa
iPoznanianienadchodziło.DowódcaOkręguKorpusuweLwowiegen.Sikorski
odmówiłprzysłaniawojskwobawieograniceimożliwośćzamieszekukraińskich.
DowódcaOKpoznańskiego,gen.Sosnkowski,bliskiwspółpracownikPiłsudskiego,
zaakceptowałwysłaniepomocyrządowi,poczympróbowałpopełnićsamobój-
stwo.Popierajączamach,PPSogłosiłastrajkpowszechny,akolejarzezaczęligo
natychmiast,utrudniająctransportywojskwiernychrządowi.Piłsudskiegopoparł
teżinspektorarmiiwWilniegen.Śmigły-Rydz,któryprzejąłdowództwonadOK
wGrodnieiBrześciu.
Rezygnacjakonstytucyjnychwładz.Wstolicytrwałyzaciętewalkiobudynki
MSWikoszaryszwoleżerów,jednakpodwieczór14Vpołożeniewojskrządo-
wychstałosiębeznadziejne.PrezydentirządwycofalisiędoWilanowa,anastęp-
niezaniechalioporu.Wojciechowskimógłjeszczeoprzećsięnaoddziałachnad-
ciągającychzPoznania,aleniechciałprzedłużaćwalk,takbyniezamieniłysię
onewwojnędomową.Ustępując,prezydentprzekazałsweuprawnieniamarszał-
kowiSejmu.WtensposóbRatajporazdrugizostałpełniącymobowiązkigłowy
państwa.
PonieważPiłsudskiniezamierzałobejmowaćwładzywpełnidyktatorskiej,
uznałkonstytucyjneuprawnieniaRataja.ZkoleimarszałekSejmuoświadczył,że
nowyrządpowstanieporozmowiezPiłsudskim,przezcosankcjonowałstanfak-
tycznywytworzonyprzezzamach.Ratajnakazałteżzaniechaniedziałańzbrojnych
wysłannikomwojskwiernychobalonymwładzom.Wtensposóbwalkizostały
ostateczniezakończone15V1926r.Zginęłownich215żołnierzyi164osoby
cywilne;rannychzostałoponad900osób.Takabyłacena,jakąspołeczeństwo
zapłaciłozapragnieniePiłsudskiego,byzwiększyćdyscyplinęwpaństwie.Po
zwycięstwiemarszałekwysunąłhasłapojednaniaiwspółdziałaniawbudowie
państwowości.
Nowyrządiprezydent.MisjęutworzenianowegorządupowierzyłRatajBar-
dowi,związanemuzPiłsudskim.Wnowymgabinecienieznalazłsięanijeden
dotychczasowyminister.PrezydentWojciechowskiusunąłsiędoSpały,apremier
WitoswróciłnaswegospodarstwowWierzchosławicach.Internowanychprzej-
ściowoczłonkówpoprzedniegogabinetuwypuszczononawolność,natomiast
wwięzieniupozostaliniektórzygenerałowie,m.in.JózefMalczewskiiTadeusz
Rozwadowski,atakżeWłodzimierzZagórski,którywkrótce„zaginął”wtajem-
niczychokolicznościach.Początkowoniejasnebyło,jakąformęrządówwybierze
Piłsudski.Sammarszałekstwierdził,żeuproguniepodległościmiałwładzędyk-
tatorską,którejnieużywał,leczżeswobodydemokratycznezostałyzmarnowane,
ainteresypartyjneprzeważyłynadwszystkim.Wtejsytuacjizdecydowałsięna
obalenierządówpartyjnychsiłą.
PonieważPiłsudskinieobjąłwładzydyktatorskiej,partiompopierającymgo
wydawałosięoczywiste,żeobejmiejąnadrodzeparlamentarnejprzezprzyjęcie
wyborunaprezydenta.31V1926r.ZgromadzenieNarodowedokonałowyboru
nowejgłowypaństwa.LewicawysunęłakandydaturęJózefaPiłsudskiego,aende-
cja-AdolfaBnińskiego.Niezdecydowaniezapanowałowpartiachcentrum.„Piast”
