Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
F.Bereźnicki,Podstawydydaktyki,Kraków2007
ISBN:978-83-7308-961-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2004
4.Podstawowepojęciadydaktyczne
23
nauczycieli,jakiuczniów.Przebiegtychwspólnychdziałańjestsystema-
tycznyorazplanowyiokreślanybywazapomocąwspólnejnazwy,jako
nauczanie–uczeniesię.Nieodzownymjegowarunkiemjestświadomeiak-
tywnewspółdziałanienauczycieliiuczniów.Możnawięcpowiedzieć–pisze
C.Kupisiewicz–żenaprocesnauczania–uczeniasięskładająsiępopierw-
sze–czynnościuczenia(tj.stwarzaniewarunkówsprzyjającychopanowaniu
przezuczniówokreślonegozasobuwiadomości,umiejętnościinawyków)
wrazztowarzyszącąmukontrolą,dziękiktórejwarunkitemogąbyćdosko-
nalone,orazpodejmowanymiwjejnastępstwiezabiegamikorektywnymi24.
Zabiegitestanowiąpodstawęocenyprawidłowościprocesunauczania,jak
teżmająnaceluzapobieganielublikwidowanieewentualnychbłędówwy-
stępującychwprocesiepoznawaniarzeczywistości.
Zcytowanychdefinicjiiokreśleńterminu„nauczanie”wynika,żejest
tosystemodpowiednichzabiegów,działańnauczyciela,naktóryskładająsię
takieczynności,jakinicjowanie(inspirowanie),planowanie,organizowanie,
czynności
kierowanie,kontrolaikorekta.Istotnącechąnauczaniajestniewątpliwie
nauczyciela
kierowanieaktywnościąuczniów.Jeżelinauczaniemadaćpożądaneefekty,
tonauczycielmusipoprawniespełniaćfunkcjeorganizatoraikierownika
tegoprocesu.Instrumentemnauczaniawrękunauczycielajestjegowiedza
orazracjonalniestosowanemetody,formyiśrodkidydaktyczne.Kierowanie
procesemuczeniasiępoleganatakimorganizowaniupracyuczniów,aby
poznawalionirzeczywistośćpoprzezaktywnespostrzeganieorazsamodziel-
nemyślenieidziałanie,anietylkopoprzezbierneprzyswajaniegotowych
treści.Takwięcnauczaniejestprocesemwieloczynnościowyminiezwykle
złożonym.Ozłożonościtegoprocesuświadczyto,żejestonowarunkowane
przezwieleczynników(cele,treściitp.);występujewformieróżnychczyn-
ności(nauczaniepodające,problemowe,eksponujące,praktyczne);spełnia
wielefunkcji(informacyjną,utrwalającą,kontrolną).Takszerokorozumia-
nenauczaniesprzyjanietylkonabywaniuwiadomościiumiejętnościoraz
rozwijaniuzdolnościizainteresowań,leczrównieżkształtowaniupostaw
iprzekonańorazsystemuwartości.
Kształceniejestnajczęściejpojmowanejakonauczanieiuczeniesię.
kształcenie
Jestonoorganizowaneprzezinstytucje,głównieszkołę,zakładpracy,or-
ganizacjespołeczne,azatemjestdziałaniemplanowym,wielostronnym,
ukierunkowanymnarealizacjęokreślonychcelówiwymagającymsystema-
tycznegoidługotrwałegowysiłku.
Wostatnichlatachcorazczęściejkojarzysiękształcenienietylkozroz-
wojemintelektualnejstronyosobowości,alewiążesięjezoddziaływaniem
wychowawczym.IstotętegozwiązkupodkreślałB.Nawroczyński,który
24C.Kupisiewicz:Postawy...,op.cit.,s.18.
