Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
F.Bereźnicki,Podstawydydaktyki,Kraków2007
ISBN:978-83-7308-961-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2004
44
II.Wartościicelekształceniaogólnego
określiłT.Lewowicki–do„renesansurefleksjiowartościach–wtymdo
krytycznegospojrzenianaaksjologięedukacyjną.Wodnowieniutejrefleksji
dostrzectrzebaprzecieżtakżenadziejenaznalezienienowegosensu,może
utwierdzeniesięwwartościachpodważanych,możedokonanieważnych
przewartościowań,odnalezienieładuwświecie(światach)wartości”13.
znaczenie
Oznaczeniuwartościwteoriiipraktycekształceniaświadczydość
wartości
powszechneprzekonanie,żepedagogika,awtymtakżedydaktykapozba-
ipraktyce
wteorii
wionawartości,niejestmożliwa14.„Wartościsąkategoriąedukacjiinauk
kształcenia
oniej.Stanowiądlanichźródłoinspiracjiidyrektyw.Pociągająonedzieci,
uczniówidorosłychkusobie.Zmuszajądodokonywaniawyborówipo-
dejmowaniadecyzji.Dlategotrzebauczynićwszystko,żebywartościmogły
byćrozpoznawane,rozumianeirespektowane.[...]Proceskształceniajest
kreowaniemciągówpoznawczychizrozumiałychsytuacjiaksjologicznych,
wktórychuczeńmamożliwośćpoznania,zrozumienia,przyjęcia(lubod-
rzucenia)iwłączeniawartościwstrukturęwłasnegodoświadczenia.Wybory
testanowiąoistociejegowolności”15.
edukacja
Realizacjatakrozumianegoprocesukształceniawymagarzetelnejedu-
aksjologiczna
kacjiaksjologicznejnauczycieliwprocesieichkształcenia,dokształcania
nauczycieli
idoskonaleniazawodowego.Edukacjatazapewnićpowinnauzyskanie
wiedzyosposobachrozumieniawartości,oróżnychteoriachwartości,jak
teżmożliwychczyteżznanychkonsekwencjachichurzeczywistniania,oro-
dzajachihierarchiachwartościorazichznaczeniudlaprojektowania,prze-
bieguiefektówprocesukształcenia.Opróczwarstwykierunkowej,edukacja
aksjologicznapowinnaobejmowaćtakżewarstwęinstrumentalną16.
Realizacjatakrozumianejedukacjiaksjologicznejnauczycieliwymaga
przedewszystkimoparciajejnaustaleniachaksjologiiiaksjologiiedukacyj-
nej.Biorącpoduwagęstanwspółczesnejaksjologiiwychowania,jakteżpo-
zadania
trzebyrozwojowetejdyscypliny,R.Schulzwyróżniłczterykategoriezadań,
współczesnej
wchodzącychobecniedozakresujejobowiązków.Sąto:
wychowania
aksjologii
–zadaniatwórcze,rozwojowe,produkcyjnepolegającenakonstruowania
według
(rekonstruowaniu),odczytywaniu,artykułowaniu,wyrażaniunormatyw-
R.Schulza
nychwizjiporządkuedukacyjnego,odpowiadającychaktualnemustadium
rozwojuinstytucjiwychowania(wspołeczeństwachnowoczesnych);
13T.Lewowicki:Przemianyoświaty,Warszawa1994,s.20.
14Patrz:J.Gnitecki:Ontologiczneiaksjologicznewyzwaniawspółczesnejpedagogiki,op.cit.;
W.Cichoń:Wartości,człowiek,wychowanie,Kraków1996;K.Denek:Aksjologiczneaspekty
edukacjiszkolnej,op.cit.;K.Olbrycht:Wychowanieawartości[w:]Pedagogikaogólna.Pro-
blemyaksjologiczne,op.cit.
15K.Denek:Aksjologiczneaspektyedukacjiszkolnej,op.cit.,s.31.Patrztakże:W.Pasterniak:
Odydaktycznejteoriiwartości,Goleniów1991.
16K.Olbrycht:Wychowanieawartości,op.cit.,s.49.
