Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
F.Bereźnicki,Podstawydydaktyki,Kraków2007
ISBN:978-83-7308-961-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2004
46
II.Wartościicelekształceniaogólnego
Przyjęcieokreślonejkoncepcjiwartościwiążesięzodpowiedniąkoncepcją
człowieka,aobieleżąuźródełteoriiipraktykiwychowaniaikształcenia.
Zagadnieniaaksjologiczne–jakwskazujeW.Cichoń19–ukazująsięna
dwiedzie-
ogółwdwóchdziedzinach.Jednąznichjestobszarprzednaukowejrefleksji,
dzinyzagad-
rodzącejsięzpotrzebcodziennychipraktycznych,adrugąsferarefleksji
nieńaksjolo-
gicznych
teoretycznej,podyktowanejzamierzeniemosiągnięciapoznawczegowglądu
wistotęiprzymiotytego,coistnieje.Stądpodejmowanieproblematyki
aksjologicznejwyznaczałydwaróżnecele:praktycznyiteoretyczny.Zper-
spektywypedagogicznegowgląduwtęproblematykęnależyuwzględnić
obatecelełącznie.Trudnobowiemrozpatrywaćregułyiwarunkirealiza-
cjiwartościwprocesiekształceniabezwgląduteoretycznego,wnikającego
wontycznąstrukturęwartości,sposóbichistnienia,wzachodzącemiędzy
nimizwiązkiirelacje.
Coprawdabadaniaaksjologicznewymagajądalszychwysiłkówwkie-
runkuzwiększeniaprecyzyjnościijednoznacznościrozstrzygnięćpodstawo-
wychzagadnień,aleprzecieżjużdotychczasowawiedzamożebyćbardzo
pomocnawteoriiipraktycekształcenia.
Zakładając,żeprzygotowaniedozawodunauczycielaobejmujestu-
samodziel-
diawzakresiefilozofii,wtymtakżefilozofiiwartości,wypadatujedynie
nośćaksjologii
przypomniećwybraneustaleniaaksjologii.Przedewszystkimnależyzazna-
jakonauki
czyć,żewspółczesnaaksjologiazajmujesamodzielnąpozycjęjakonauka
iposiadaokreślonąodrębnośćodinnychdziałówfilozofii,choćistniejąjej
przedmiotoweimetodologicznezwiązkizteoriąbytuiteoriąpoznania20.
przedmiot,
Dlazrozumieniastatusuisposobówistnieniawartościorazznaczenia
źródłaimeto-
pedagogicznegookreślonychkoncepcjiaksjologicznychistotnajestznajo-
dypoznania
aksjologicz-
mośćnurtówrozwojuikierunkówbadańaksjologicznych.Różnicewkie-
negojako
runkachrozwojowychaksjologiiskupiająsięwokółzagadnieńdotyczących
kryteriakon-
przedmiotu,źródełimetodpoznaniaaksjologicznego.Właśnietezagad-
cepcjiaksjolo-
nieniamogąstanowićkryteriauporządkowaniadawnychiwspółczesnych
gicznych
stanowiskdotyczącychkoncepcjiaksjologicznych.Przyczymgłównąrolę
spełniatuoczywiściesamorozumieniewartości.„Naogółbowiemzaswo-
istyprzedmiotbadańaksjologiiuznajesięwartości,zaśprzyjmowanesposo-
19Wtymmiejscunależyzaznaczyć,żeanalizyiustaleniategoautorawzakresieaksjologii
ogólnejijejzwiązkówzpedagogikąstanowiąpodstawęisąuwzględnianewwieluopraco-
waniachtychzagadnieńprzezinnychautorów.
20Trzebapodkreślić,żestanowiskawtejsprawie,zarównowprzeszłości,jakiobecnieniesą
jednolite.Zjednejstronyodrzucasięswoistydlaaksjologiiprzedmiotbadań,kwestionując
zarazemistnienietypowoaksjologicznychźródełpoznaniaorazmetodnaukowegobadania
wartości,azdrugiej—przyjmuje,żeaksjologiajestsamodzielnąnaukąfilozoficzną,nieda-
jącąsięaniprzedmiotowo,animetodologiczniesprowadzićdoinnychdyscyplinfilozoficz-
nych,aczkolwiekpozostajeonaznimiwścisłychzwiązkach,jakteżdoinnychnaukszcze-
gółowych(patrz:W.Cichoń:Wartości,człowiek,wychowanie,Kraków1996,s.19–23).
