Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Psychologiaklinicznajakodziedzinabadańipraktyki
1.1.1.Rozwójpsychologiiklinicznej
wPolsce
Wpolskiejpsychologiiklinicznejjużodpocząt-
kówobecnebyłyniemalwszystkiereprezentowa-
newświecienurtyjejrozwoju.Nurtpodobnydo
Witmerowskiegoreprezentowałjedenzprekurso-
rówtejdziedzinyJulianOchorowicz,któryw1981
r.założyłSekcjęPsychologiiprzyTowarzystwie
LekarzyiPrzyrodników,anastępnieopublikował
pracępt.Psychologiaimedycyna,poszukiwałwięc
związkówtychdziedzinizastosowaniapsycholo-
giiwmedycynie.PodobnezasługimiałteżStefan
BłachowskireprezentantSzkołyLwowskiej
rektoriprofesorUniwersytetuPoznańskiego,któ-
rywieloletniąwspółpracęzlekarzamizainau-
gurowałw1911r.Jegowspółpracęzpsychiatrą
Borowieckiemnadzaburzeniamispostrzegania
podczasepidemiipsychicznejnależyjednakzali-
czyćtakżedonurtuempirycznego.Wśródprekur-
sorówwymieniasięteżMarięGrzegorzewską.Jest
onajednakprzedewszystkimtwórcąpedagogiki
specjalnej,alejejpracepsychologiczneodpocząt-
kudotyczyłyproblemówniepełnosprawności
dzieci,awięctychproblemów,którymizajmo-
wałsięWitmer.StworzonyprzezniąInsty-
tutPedagogikiSpecjalnej(obecnieAkademia
PedagogikiSpecjalnej)jestteżprzykłademwspół-
pracypsychologówipedagogów.Natomiastnurt
teoretycznyreprezentowałwswoichoryginalnych
pracachnatematpodświadomościEdward
Abramowski,założycielKatedryPsychologiina
UniwersytecieWarszawskim.Wlatach30.XXw.
istotnąrolędlarozwojupraktykiklinicznejode-
grałstworzonyprzezKazimierzaDąbrowskiego
InstytutHigienyPsychicznej,wktórympracowali
zarównopsychiatrzy,jakipsycholodzy.Nurtpsy-
choanalizyrozwinąłsięznaczniepóźniejistałsię
zczasemjednymzważniejszychwrozwojupsy-
chologiiklinicznej.
RozwójpsychologiiklinicznejpoIIwojnie
światowejwewszystkichswoichfazachpodlegał
silnymwpływomprzemianspołecznychpoli-
tycznych,ekonomicznychiideologicznych.
Pokrótkimokresieorganizowaniasię,kiedyto
dominowaładziałalnośćśrodowiskaWyższej
SzkołyHigienyPsychicznej,którejprogram
kształceniaakcentowałpsychopatologięwykła-
danąprzezpsychiatrówibadaniatestowe,doszło
dopoważnegokryzysu.Jegokonsekwencjeod-
grywająważnąrolęwdalszymrozwojupsycholo-
giiklinicznej.Wlatach1950–1956zewzględów
politycznychzlikwidowanozawódpsychologa
iogłoszonozakazstosowaniatestówpsycholo-
gicznych.Wpraktycepsychologzajmowałwów-
czasstanowiskoasystentapsychiatrycznego,
któremuprzypisanokwalifikacjeparamedyczne
laborantaiopiekunaspołecznego.Możnasądzić,
żetasytuacjaizwiązanazniąmetaforaasysten-
tainnegozawodumiałaibyćmożenadalma
swojekonsekwencjewniekończącymsięodlat
80.XXw.procesielegislacjizawodupsychologa
(CierpiałkowskaiSęk,2015).
Zasprawąaktywnościpsychologówklinicz-
nychwokresietzw.odwilżydoszłopodczasogól-
nopolskichKonferencjiPsychologiiStosowanej
(1956)iPsychologiiKlinicznej(1958)dopowsta-
niazorganizowanegoruchuodnowieniapsycho-
logiiklinicznej(Obuchowski,1965).Lata60.XXw.
miałydlaodrodzeniaistabilizacjipsychologii
klinicznejkluczoweznaczenie.Popoczątkowym
okresiespontanicznegorozwojuośrodkówuni-
wersyteckiegokształceniawspecjalnościpsy-
chologiakliniczna,wczasiegdypowstałapierw-
szaKatedraPsychologiiKlinicznejwPoznaniu
podkierunkiemAndrzejaLewickiegoiZakłady
PsychologiiKlinicznejwgłównychośrodkach
uniwersyteckichwPolsce(ryc.1.2),zaczęłasięto-
czyćzasadniczadyskusjanadpoziomemnauko-
wympsychologiiklinicznejipojawiłasięko-
niecznośćstworzenianowoczesnejkoncepcjitej
dziedziny.KoncepcjęprzedstawiłAndrzej
LewickiwreferacienaIIKrajowejKonferencji
PsychologiiKlinicznejpt.UGłówneproblemypsy-
chologiiklinicznej”(1963),którerozwijałnastęp-
niewpierwszympolskimpodręcznikuzbioro-
wym(Lewicki,1969).Specyfikęwydarzeńizadań
realizowanychwkolejnychdziesięcioleciach
XXw.przedstawionozbiorczonarycinie1.2.
Rok1964możnauznaćzaprzełomowyiod
tegoczasuanalizowaćdorobekponad50latpsy-
chologiiklinicznej.Wtworzeniutegodorobku
biorąudziałzarównoludzieuniwersytetów,jak
ipraktycy.Świadcząotymliczba,jakośćizakres
publikacjiteoretycznychiempirycznychodteo-
riizdrowiaprzezlicznedziałypsychologiizabu-
rzeńdoefektywnościpsychoterapii.Powstało
wieleoryginalnychpodręcznikówpsychologii
klinicznejpublikowanychnieprzerwanieprzez
znacząceogólnopolskiewydawnictwa(Wydaw-
nictwoNaukowePWN,WydawnictwoNaukowe
Scholar,GdańskieWydawnictwoPsychologiczne).
26[[[