Psychologia kliniczna

Lidia Cierpiałkowska, Helena Sęk

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-01-18816-0

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2016

Liczba stron:

857

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

. Psychologia kliniczna. Red. Cierpiałkowska, Lidia; Sęk, Helena . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016, 857 s. ISBN 978-83-01-18816-0

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A2 Cierpiałkowska, L.

A2 Sęk, H.

T1 Psychologia kliniczna

PB Wydawnictwo Naukowe PWN

PP Warszawa

YR 2016

SN 978-83-01-18816-0

Bibliografia BibTex:

@Book{ 167402, author = "", editor = "Cierpiałkowska, Lidia and Sęk, Helena", title = "Psychologia kliniczna", publisher = "Wydawnictwo Naukowe PWN", year = "2016", address = "Warszawa", isbn = "978-83-01-18816-0" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU -

ED - Cierpiałkowska, Lidia

ED - Sęk, Helena

TI - Psychologia kliniczna

PB - Wydawnictwo Naukowe PWN

CY - Warszawa

PY - 2016

SN - 978-83-01-18816-0

ER -

Netografia (standard APA):

. Red. Cierpiałkowska, Lidia; Sęk, Helena. Psychologia kliniczna [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016 [dostęp: 24 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/psychologia-kliniczna-lidia-cierpialkowska-helena-167402.

psychoterapia, zaburzenia psychiczne, psychologia kliniczna, diagnoza psychologiczna

Podręcznik akademicki Psychologia kliniczna jest kontynuacją poprzednich opracowań redagowanych przez Andrzeja Lewickiego (1969/1978) oraz Helenę Sęk (1991/2006) – czterokrotnie publikowanych w Wydawnictwie Naukowym PWN. Zawarte w nim teksty...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-01-18816-0

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe PWN

Rok wydania:

2016

Liczba stron:

857

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp (L. Cierpiałkowska, H. Sęk)16
Część I Podstawy psychologii klinicznej20
Rozdział 1 Psychologia kliniczna jako dziedzina badań i praktyki (L. Cierpiałkowska, H. Sęk)22
1.1. Korzenie i nurty rozwojowe psychologii klinicznej24
1.2. Sposoby ujmowania, przedmiot i zadania psychologii klinicznej29
1.3. Podsumowanie34
Rozdział 2 Teoretyczne i metodologiczne podstawy psychologii klinicznej (L. Cierpiałkowska, H. Sęk)36
2.1. Z naczenie teoretycznych podstaw w psychologii klinicznej38
2.2. T eorie, orientacje i modele w psychologii klinicznej38
2.3. O rientacja patogenetyczna i salutogenetyczna oraz ich znaczenie dla psychologii klinicznej40
2.4. Podsumowanie49
Rozdział 3 Pojęcie normy, normalności i zdrowia (L. Cierpiałkowska, H. Sęk)50
3.1. Norma i normalność w psychologii klinicznej52
3.2. Sposoby konstruowania pojęć zdrowia54
3.3. Psychologiczne koncepcje jakości życia i dobrostanu58
3.4. Podsumowanie61
Rozdział 4 Psychologia kliniczna i zdrowia a psychopatologia – wzajemne zależności (L. Cierpiałkowska, H. Sęk)64
4.1. Psychologia zaburzeń psychicznych a psychopatologia66
4.2. Psychologia kliniczna a klasyfikacje zaburzeń psychicznych70
4.3. Kategorie wyjaśniające zdrowie i zaburzenia psychiczne w psychologii klinicznej77
4.4. Podsumowanie80
Rozdział 5 Etyka postępowania psychologa klinicznego w badaniach naukowych i praktyce (J.M. Brzeziński)82
5.1. Psychologia kliniczna na tle psychologii w ogóle84
5.2. Metodologiczny wymóg intersubiektywności jako jeden z warunków etyczności badania naukowego w psychologii klinicznej85
5.3. Dwa konteksty etyczne badań naukowych i działań praktycznych w obrębie psychologii klinicznej89
5.4. Standardy postępowania psychologa klinicznego w sferze praktyki społecznej90
5.5. Z asady relacji psychologa klinicznego z osobami uczestniczącymi w badaniach naukowych i postępowaniu praktycznym94
5.6. Nierzetelność w badaniach naukowych – przewinienia ffp (fabrykowanie, fałszowanie, plagiatowanie)97
5.7. Ważne informacje dla tworzenia przekonań o etyce zawodowej psychologa klinicznego97
5.8. Podsumowanie98
Część II Kierunki i podejścia w ps ych ologii klinic znej100
Rozdział 6 Współczesna psychoanaliza i jej znaczenie dla psychologii klinicznej (L. Cierpiałkowska)102
6.1. Psychoanaliza jako teoria rozwoju i zaburzeń okresu edypalnego104
6.2. Z aburzenia okresu preedypalnego w teorii relacji z obiektem i psychologii self111
6.3. Psychologia defektu i fałszywego self123
6.4. Podsumowanie126
Rozdział 7 Kierunki behawioralne i podejście poznawcze w psychologii klinicznej (D. Górska, A Jasielska)128
7.1. Podejście behawioralne130
7.2. Podejście poznawcze137
7.3. Nowe kierunki w rozwoju podejść poznawczo-behawioralnych150
7.4. Podsumowanie155
Rozdział 8 Podejście fenomenologiczne, egzystencjalne i humanistyczne w psychologii klinicznej (H. Sęk)158
8.1. Znaczenie nurtów filozoficznych dla tworzenia założeń psychologicznych w orientacji fenomenologiczno-egzystencjalnej i humanistycznej160
8.2. Założenia fenomenologii i egzystencjalizmu oraz ich znaczenie dla psychologii160
8.3. Psychologia humanistyczna a psychologia kliniczna163
8.4. Podsumowanie169
Rozdział 9 Koncepcje systemowe i ich znaczenie dla psychologii klinicznej (B. Józefik)172
9.1. Rozumienie psychopatologii w ujęciu systemowym – założenia ogólne174
9.2. Mechanizmy rozwoju objawów w głównych nurtach systemowych181
9.3. Znaczenie i ograniczenia diagnozy systemowej w psychologii klinicznej191
9.4. Podsumowanie192
Część III Psychologiczna diagnoza kliniczna194
Rozdział 10 Modele diagnozy klinicznej a problemy diagnostyczne (L.Cierpiałkowska, E. Soroko, H. Sęk)196
10.1. Konteksty diagnozowania i diagnozy198
10.2. Podstawowe założenia koncepcji diagnozy klinicznej199
10.3. Diagnoza prospektywna w psychoterapii211
10.4. Podsumowanie213
Rozdział 11 Postępowanie diagnostyczne psychologa klinicznego a konteksty i sytuacje społeczne tworzenia diagnozy (L. Cierpiałkowska, H. Sęk, E. Soroko)216
11.1. Postępowanie diagnostyczne jako czynność profesjonalna psychologa klinicznego – znaczenie kontekstów218
11.2. Postępowanie diagnostyczne wobec grup i społeczności225
11.3. Podsumowanie232
Rozdział 12 Metody stosowane w psychologicznej diagnozie klinicznej (E. Soroko)234
12.1. Psychologiczna diagnoza kliniczna – zbieranie danych: metody, techniki, narzędzia, testy236
12.2. Najważniejsze grupy metod stosowanych w psychologii klinicznej237
12.3. Wybrane problemy dotyczące stosowania metod diagnostycznych w psychologii klinicznej256
12.4. Podsumowanie261
Rozdział 13 Jakość diagnozy klinicznej i jej uwarunkowania (E. Soroko, L. Cierpiałkowska)264
13.1. Rola diagnozowania opartego na dowodach266
13.2. Dbanie o jakość procesu diagnozowania270
13.3. Wybrane standardy w obszarze psychologii klinicznej276
13.4. Podsumowanie278
Część IV Psychologia zaburzeń psychicznych człowieka dorosłego280
Rozdział 14 Psychologia zaburzeń osobowości (L. Cierpiałkowska, D. Górska)282
14.1. Zaburzenia osobowości w modelach opisowych284
14.2. Współczesna psychoanaliza a zaburzenia osobowości290
14.3. Psychologia poznawcza i integracyjna a zaburzenia osobowości295
14.4. Koncepcje bio-psycho-społeczne i ewolucyjne zaburzeń osobowości301
14.5. Psychoterapia zaburzeń osobowości302
14.6. Podsumowanie303
Rozdział 15 Psychologia zaburzeń lękowych i dysocjacyjnych (L. Cierpiałkowska, D. Górska)306
15.1. Zaburzenia lękowe i dysocjacyjne w modelach opisowych308
15.2. Współczesna psychoanaliza a zaburzenia lękowe i dysocjacyjne311
15.3. Psychologia behawioralna i poznawcza zaburzeń lękowych313
15.4. Koncepcje biologiczne zaburzeń lękowych i zaburzeń z objawami somatycznymi317
15.5. Efektywność leczenia zaburzeń lękowych, dysocjacyjnych i zaburzeń z objawami somatycznymi317
15.6. Podsumowanie319
Rozdział 16 Psychologia schizofrenii (S. Steuden, H. Sęk)322
16.1. Spektrum schizofrenii i zaburzenia psychotyczne324
16.2. Zaburzenia spektrum schizofrenii i zaburzenia psychotyczne w klasyfikacjach326
16.3. Schizofrenia w świetle klasyfikacji psychiatrycznych328
16.4. Psychologiczne badania eksperymentalne w schizofrenii330
16.5. Koncepcje wyjaśniające mechanizmy zaburzeń w schizofrenii334
16.6. Sposób doświadczania zaburzeń schizofrenicznych338
16.7. Psychologiczne teorie wyjaśniające konsekwencje schizofrenii w życiu rodzinnym340
16.8. Społeczne konsekwencje schizofrenii343
16.9. Podsumowanie345
Rozdział 17 Psychologia zaburzeń nastroju (H. Sęk)348
17.1. Zaburzenia nastroju – charakterystyka objawów i zespołów symptomów350
17.2. Zaburzenia nastroju w świetle klasyfikacji zaburzeń353
17.3. Koncepcje wyjaśniające mechanizm i patogenezę zaburzeń afektywnych355
17.4. Wybrane zagadnienia psychologicznej diagnozy i terapii zaburzeń nastroju362
17.5. Podsumowanie364
Rozdział 18 Psychologiczne następstwa doświadczeń traumatycznych (N. Ogińska-Bulik)366
18.1. Trauma i jej negatywne następstwa368
18.2. Pozytywne skutki doświadczeń traumatycznych – zjawisko potraumatycznego wzrostu375
18.3. T erapia PTSD i wspieranie wzrostu po traumie379
18.4. Podsumowanie381
Rozdział 19 Psychologia uzależnień (L. Cierpiałkowska)384
19.1. Wprowadzenie386
19.2. Zaburzenia związane z używaniem substancji psychoaktywnych i uzależnienia behawioralne386
19.3. Biologiczne modele uzależnienia od środków psychoaktywnych392
19.4. Koncepcje i modele psychospołeczne ryzykownego picia alkoholu i używania innych substancji psychoaktywnych398
19.5. Modele i efektywność programów leczenia404
19.6. Podsumowanie406
Rozdział 20 Psychologia zaburzeń odżywiania (B. Ziółkowska)408
20.1. Wprowadzenie410
20.2. Z aburzenia odżywiania w świetle obowiązujących klasyfikacji diagnostycznych410
20.3. Psychofizjologiczny mechanizm sięgania po jedzenie417
20.4. Mechanizm i patogeneza zaburzeń odżywiania w wybranych podejściach psychologicznych419
20.5. Psychoterapia i leczenie zaburzeń odżywiania424
20.6. Podsumowanie426
Rozdział 21 Psychologia zaburzeń seksualnych (M. Beisert)428
21.1. Klasyfikacja zaburzeń seksualnych430
21.2. Tożsamość płciowa i jej zaburzenia430
21.3. Orientacja seksualna i jej zaburzenia433
21.4. Zaburzenia preferencji seksualnych437
21.5. Realizacja roli płciowej442
21.6. Dysfunkcje seksualne443
21.7. Leczenie i pomoc psychologiczna444
21.8. Podsumowanie447
Część V Dziedziny zastosowań psychologii klinicznej450
Rozdział 22 Psychologia kliniczna dzieci i młodzieży (I. Grzegorzewska, E. Pisula, A.R. Borkowska)452
22.1. Specyfika zaburzeń okresu dzieciństwa i adolescencji454
22.2. Zaburzenia emocjonalne u dzieci i młodzieży463
22.3. Zaburzenia behawioralne u dzieci i młodzieży466
22.4. Dziecko w sytuacji trudnej468
22.5. Specyfika terapii dzieci i młodzieży z zaburzeniami emocjonalnymi i zachowania473
22.6. Całościowe zaburzenia rozwoju – definicja, klasyfikacja i etiologia474
22.7. Charakterystyka kliniczna całościowych zaburzeń rozwoju477
22.8. Diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu480
22.9. Terapia i wspieranie rozwoju osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu481
22.10. Problemy rodziny z dzieckiem z zaburzeniami ze spektrum autyzmu484
22.11. Neuropsychologia dzieci i młodzieży487
22.12. Neuropsychologiczna diagnoza dziecka495
22.13. Terapia dziecka z dysfunkcją OU N i jego rodziny496
22.14. Podsumowanie497
Rozdział 23 Neuropsychologia kliniczna jako dziedzina badań i praktyki (A. Herzyk)500
23.1. Kształtowanie się przedmiotu i zakresu badań w neuropsychologii klinicznej w kontekście rozwoju neuronauk502
23.2. Przesłanki taksonomii zespołów i objawów neuropsychologicznych506
23.3. Charakterystyka przedmiotu badań neuropsychologicznych w psychiatrii512
23.4. Postępowanie diagnostyczne i oddziaływania terapeutyczne w neuropsychologii513
23.6. Podsumowanie516
Rozdział 24 Kliniczna psychologia zdrowia (I. Heszen)518
24.1. Wprowadzenie520
24.2. Choroba w paradygmacie stresu psychologicznego520
24.3. Osobowość a zachorowalność i radzenie sobie z chorobą534
24.4. Podsumowanie540
Rozdział 25 Psychologia niepełnosprawności i rehabilitacja psychologiczna (S. Kowalik)542
25.1. Wprowadzenie544
25.2. Niepełnosprawność i rehabilitacja – ustalenia pojęciowe i klasyfikacja545
25.3. Psychologiczne koncepcje niepełnosprawności i rehabilitacji547
25.4. Podsumowanie554
Rozdział 26 Psychologia kliniczna seniorów (S. Steuden)556
26.1. Psychologia starzenia się i starości – subdyscyplina psychologii klinicznej558
26.2. Charakterystyka procesu starzenia się i starości559
26.3. Doświadczanie starości przez osoby starsze562
26.4. Miejsce osoby starszej w rodzinie i społeczeństwie565
26.5. Formy aktywizacji osób starszych wspierające zdrowie567
26.6. Starzenie się patologiczne – wybrane zagadnienia569
26.7. Podsumowanie573
Rozdział 27 Psychologia sądowa a psychologia kliniczna (B. Pastwa-Wojciechowska, J. Groth)576
27.1. Przedmiot i zadania psychologii sądowej578
27.2. Problemy opiniodawcze w obszarze psychologii sądowej582
27.3. Specyfika diagnozy sądowo-psychologicznej587
27.4. Problemy diagnostyczne psychologii penitencjarnej593
27.5. Etyczno-zawodowe problemy biegłego psychologa sądowego i psychologa penitencjarnego596
27.6. Podsumowanie601
Część VI Typy pomocy psychologicznej w rozwiązywaniu problemów zdrowotnych604
Rozdział 28 Psychoterapia indywidualna i grupowa (L. Cierpiałkowska, Cz. Czabała)606
28.1. Psychoterapia i pomoc psychologiczna608
28.2. Psychoterapia jako metoda leczenia indywidualnego i grupowego617
28.3. Psychoanaliza i psychoterapia psychodynamiczna622
28.4. Terapia behawioralna i poznawczo-behawioralna626
28.5. Psychoterapia humanistyczna i egzystencjalna632
28.6. Klasyczna i postmediolańska systemowa terapia rodzin636
28.7. Podsumowanie638
Rozdział 29 Poradnictwo psychologiczno-zdrowotne (L. Cierpiałkowska, Cz. Czabała)640
29.1. Poradnictwo psychologiczne – teoria i praktyka642
29.2. Etapy i cele poradnictwa psychologicznego w różnych modelach651
29.3. Poradnictwo społeczne a przemiany społeczno-kulturowe653
29.4. Podsumowanie656
Rozdział 30 Promocja zdrowia i prewencja zaburzeń (H. Sęk, Ł. Kaczmarek)658
30.1. Promocja zdrowia w naukach o zdrowiu i podejściu Światowej Organizacji Zdrowia660
30.2. Koncepcje promocji zdrowia w psychologii662
30.3. Prewencja psychologiczna – terminologia i poziomy prewencji665
30.4. Promocja zdrowia i prewencja zaburzeń – podobieństwa i różnice668
30.5. Zastosowanie teorii w planowaniu programów promocji zdrowia i prewencji zaburzeń670
30.6. Inspiracje z obszaru psychologii pozytywnej dla promocji i prewencji670
30.7. Podsumowanie671
Rozdział 31 Pomoc psychologiczna w różnych typach kryzysu (D. Kubacka-Jasiecka, M. Ziarko)674
31.1. Kryzys emocjonalny (psychologiczny)676
31.2. Rodzaje kryzysów678
31.3. Pomoc w kryzysach emocjonalnych681
31.4. Podejście systemowe w interwencji kryzysowej685
31.5. Choroba przewlekła jako sytuacja kryzysowa688
31.6. Pomoc psychologiczna osobom dotkniętym kryzysem zdrowotnym693
31.7. Podsumowanie695
Rozdział 32 Społeczna rehabilitacja zaburzeń psychicznych. Środowiskowe metody pomocy osobom z doświadczeniem choroby psychicznej (M. Sawicka, P. Bronowski)696
32.1. Wprowadzenie698
32.2. Modele powstawania zaburzeń psychicznych698
32.3. Modele rehabilitacji w zaburzeniach psychicznych. Cele, zasady, efekty, postawy terapeutyczne701
32.4. Nowe kierunki w pomocy psychologicznej dla osób chorujących psychicznie704
32.5. Podsumowanie710
Rozdział 33 Grupy samopomocy a społeczność terapeutyczna (J. Chodkiewicz)712
33.1. Idea samopomocy714
33.2. O kreślenie i podział grup samopomocowych714
33.3. Modele społeczności terapeutycznej720
33.6. Grupy samopomocowe i społeczności terapeutyczne725
33.7. Podsumowanie726
Rozdział 34 Efektywność poradnictwa psychologicznego i psychoterapii (L. Cierpiałkowska)728
34.1. Cele pomagania w zdrowiu i zaburzeniach psychicznych – badania nad ich skutecznością730
34.2. Badania nad skutecznością psychoterapii i poradnictwa psychologicznego733
34.3. Podsumowanie738
Załącznik. Praktyka psychologiczna oparta na dowodach740
Bibliografia760
Indeks nazwisk822
Indeks rzeczowy842
O Autorach852

Orientacjapatogenetycznaisalutogenetycznaiichznaczeniedlapsychologiiklinicznej

cierpienieczłowieka,jakijegodobrostan.Wza-

leżnościodwymagańsytuacjibadawczejlub

praktycznejrozwiązujezadaniazzakresupato-

genezyi/lubsalutogenezy.

Wmodeluradzeniasobiezestresemstwier-

dzono,żeto,czywydarzeniażycioweiróżneob-

ciążeniadoprowadządochoroby,czywzmocnią

zdrowie,zależyodnastępującychczynników:

(1)rodzajustresorów(siła,nagłość,czastrwania);

(2)ocenystresorów;(3)osobowości(podatnejlub

odpornej);(4)nawykówreagowania(strategieza-

radczeskutecznevs.nieskuteczne,zachowania

prozdrowotnevs.antyzdrowotne);(5)zasobów

środowiska(ﬁzycznego,materialnegoispołecz-

nego–bogategolububogiegowźródławsparcia).

Wprocesienakładaniasiętychczynnikówmoż-

narozpoznaćogniwaitendencjepatogenetyczne

isalutogenetyczneniemalrównocześnie(por.

Sęk,2008b,s.52–53,2015).

Zainteresowaniewyłączniejednymzanalizo-

wanychujęćjestoczywiściesprawąpodejściado

psychologiiklinicznejipreferencjipsychologa

klinicznego.Próbysyntezyprzedstawionenagra-

ﬁcznymmodelunarycinie2.2.mają

nacelu

m.in.wskazanie,najakiebłędyiograniczenia

jestnarażonyklinicysta,gdykierujesięjedno-

stronnympodejściemwbadaniachipraktyce.

Ponadtowschemacietympokazano,żeprocesy

zdrowiaizaburzeń(choroby)zależnesąodUza-

chodzenianasiebie”Ukonfrontacji”czyUrówno-

ważenia”czynnikówpatogenetycznychisaluto-

genetycznychzróżnychsfer(wymiarów)imają

różnąkategorialnąjakość.Procesyzaznaczone

wcentralnymblokuodpowiednimistrzałkami

wyrażającymidynamikęprawdopodobnienieza-

chodzą–jaksięprzypuszcza–najednolitychwy-

miarach.Możemyjednocześnieokreślaćibadać

kategoriezmiennychorazoceniaćwynikproce-

suzmaganiasięzzagrożeniamichorobowymi

iosiąganiaprzewagiprocesówzdrowotnych,jak

równieżbadaćsubiektywnieodczuwanypoziom

samopoczucia,dobrostanu/złegostanuczyjako-

ściżycia.Mechanizmyjednoczesnegowspół-

działaniaczynnikówryzykaizasobówwymaga-

jąnowychsposobówmyśleniawtymzakresie.

Ponadtorównoczesnedziałanieróżnychkatego-

sytuacja

społeczno-kulturowe

konstytucjonalne

psychologiczne:

Czynnikiryzyka

ekologiczne,

genetyczne,

zachowanie

biologiczne

osobowość

CIERPIENIE

CHOROBA

RÓWNOWAŻENIEWYMAGAŃIZASOBÓW

SŁABESOC

WYMAGANIA,ZADANIAŻYCIOWE,

STRESORY

SILNESOC

DOBROSTAN

ZDROWIE

sytuacja

Zasobyodpornościowe

społeczno-kulturowe

konstytucjonalne,

psychologiczne

ekologiczne,

biologiczne

genetyczne,

zachowanie

osobowość

RYCINA2.2.Interakcjeczynnikówryzykaizasobówwprocesachosiąganiazdrowiaizapobieganiapatologii

Źródło:Sęk,2008a,s.52;CierpiałkowskaiSęk,2006,s.32.

Brak wyników

Psychologia kliniczna

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra