Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ2.FUNKCJEPROCESOWEGOPRAWAPRACY
prawapracy3.Określeniefunkcjijakoceluustanowienianormyprawnej
kierujeanalizęwstronęposzukiwaniatrudnegodoodtworzeniacelu
działaniaustawodawcy,którywustrojudemokratycznymjestbytemab-
strakcyjnym,przezcojegozamiarytrudnopoddaćobiektywnymczyn-
nościompoznawczym.Ujęciefunkcjijakospołecznychskutkówobowią-
zywanianormprawnychpowodujewłączeniedotejkategoriizarówno
pożądanychskutkówpozytywnych,jakteżnierzadkowystępującychne-
gatywnychskutkówubocznych.Pojawiasięwięcryzykowłączeniado
kategoriifunkcjioddziaływań,którewistociesądysfunkcjami.
Rozwiązaniemczęściwyżejzarysowanychproblemówjestprzyję-
ciespołecznychskutkówobowiązywanianormzapodstawędefiniowa-
niapojęciafunkcjiprawa,alezuwzględnieniemczynnikacelowościdzia-
łaniaustawodawcy.Zafunkcjeprawanależyzatemuznaćwyłącznieza-
mierzoneprzezustawodawcęspołeczneskutkiobowiązywanianorm
prawnych,cowykluczaztejkategoriinieoczekiwanedysfunkcje,jakteż
pozwalauwzględnićświadomącelowośćdziałaniaustawodawcy4.
Wdoktrynieprawapracytradycyjniewyróżniasięfunkcjeochron-
ną,organizacyjną,wychowawcząewentualnierozdzielczątejgałęzipra-
wa5.Typologiętęmożnauznaćzaaktualną,jednakzzastrzeżeniemzmie-
nionychwpewnymstopniuznaczeńizakresówposzczególnychfunkcji
wrazzichadaptacjądogospodarkirynkowej.
Funkcjaochronnajestpodstawowądlaprawapracy,genetycznie
pierwotnąjegofunkcją.Odpierwszychregulacjiprawnychrealizujących
funkcjęochronnąrozpocząłsięrozwójprawapracy,któredługoograni-
czałosięwyłączniedonormukierunkowanychnaochronępracowników
przezustanawianieuprawnieńzapewniającychminimalnystandard
godnegowykonywaniapracy.Ochronnafunkcjaprawapracydługobyła
łączonaprzedewszystkimzindywidualnymprawempracyikształtowa-
niemsytuacjiprawnejpracownikaprzedewszystkimwobecpracodawcy.
Rozwójregulacjiprawapracyzarównowwymiarzeprzedmiotowym,jak
ipodmiotowymspowodowałjednakukształtowaniesięróżnorodnych,
odmiennychformochrony,którewymagaływyróżnieniatakżewramach
realizowanychprzezniefunkcjiprawa.Zatemutrzymująctradycyjnepo-
jęciefunkcjiochronnejprawapracy,koniecznejestwskazanieróżnychjej
nurtów,któremożnauznaćzapodfunkcjeszerokopojmowanejfunkcji
ochronnejprawapracy.
Pierwszyznichreprezentujepodfunkcjawyrównawcza.Jejreali-
zacjapoleganaustanowieniuwprawnejregulacjitychpodstawowych
3Szerzejnatentematzob.M.Skąpski,Ochronnafunkcjaprawapracywgospodarce
rynkowej,Kraków2006,s.69–77.
4Zob.tamże,s.77–78.
5Zob.W.Szubert,Zarysprawapracy,Warszawa1976,s.51–54.
35
