Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Liniowemodeleukładów
dynamicznych–wprowadzenie
1010
1020
1030
Systemyisygnały
Modelowaniesystemów
Linearyzacja–metodyiprzykłady
1
1010Systemyisygnały
Automatykajestnauką,któradążydouogólnieńiopracowaniametodpozwalającychna
rozwiązanieróżnorodnychproblemów,nietylkoinżynierskich,niezależnieodichspe-
cyficznejnatury.Tworzyjęzykpozwalającynaopisanierzeczywistegoświatanaodpo-
wiednimpoziomieogólności.
Podstawowympojęciemtegojęzykajestsystemlubukład(odgreckiegoσύστημα
-systema-rzeczzłożona)rozumiany,zgodniezdefinicjąMarianaMazura1,jakozbiór
elementówizachodzącychmiędzynimirelacji.Elementamimogąbyćinnesystemy
(podsystemy/podukłady),arelacjepolegająnawymianieinformacjimiędzyelementami
systemuimiędzysystememaświatemzewnętrznym.
Nośnikiemtejinformacjijestsygnałrozumianyjakomodeldowolnej(mierzalnej
lubnie)wielkościzmieniającejsięwczasie.Sygnałmożebyćopisanyzapomocąapa-
ratumatematycznego,naprzykładprzezpodaniereprezentującejgofunkcjizależnejod
czasulubpodanieciąguwartości.Sygnałopisujeczęstowielkośćfizyczną-naprzykład
napięcie,prąd,prędkość,siłę.Dlaautomatykaznaczeniemaprzedewszystkiminfor-
macjazawartawsygnale,adopierowdrugiejkolejnościjegoskutkienergetyczne,czyli
wykonanapraca,mocitp.
Sygnałyoddziałującenasystemzotoczenianazywamywejściowymi,agenerowane
przezsystemioddziałującenaotoczenie(choćbytylkomierzone)wyjściowymi.
Sygnaływejściowemożemypodzielićnatakie,któremożemykształtować(byćmoże
zpewnymiograniczeniami)itenazywamysygnałamisterującymi(sterowaniami),oraz
natakie,naktóreniemamywpływu-zakłócenia.
Szczególnymsygnałem,któryteżmożemiećwpływnasystem,jestczas.
Systemmożemyrozumiećjakoodwzorowaniesygnałówwejściowychnawyjściowe.
1
MarianMazur,Pojęciesystemuirygoryjegostosowania,MateriałySzkołyPodstawInżynieriiSys-
temównr2,KomitetBudowyMaszynPAN,Orzysz1976.PrzedrukwPostępachCybernetyki,z.2,1987,
s.21-29.
