Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
23
Ponieważjednakwżyciupospolitemprzyjętowyrazywłaściwenaniektóre
związkichemiczne,przetozostawiasięjebezzmiany;taknp.nazwiązekkwaso-
roduzwodorodem,niemówisięzwykleniedokwaswodorodu,alewoda.
Poniniejszychobjaśnieniach,przystępujemydonajważniejszychczęściwła-
ściwéjchemii.
||10||
OPOWIETRZU.
(oвоздух.)
3.Powietrzejestciałoprzezroczyste,leczbezbarwnémnazwanebyćnie
może,mabowiembarwębłękitną,aletakbladą,żedopiéronawielkiéjjegoilości
jestwidoczna;dlategotopowietrzokrągczęstowydajesięnamniebieskim.
Powietrzeczysteniemażadnegozapachuanismaku.
Powietrzejestprostąmięszaniną,składającąsięgłówniezdwóchciałtakie-
gojakonoprzyrodzenia,czyligazowych19;jednoznichutrzymujeżyciesłużąc
dooddychania,itonazywasiękwasorodem(кислopoдъ),drugienieutrzymu-
jeżyciainazywasięsaletrorodem,(aзoтъ).Powietrzewszędzie,prawiestale,
na100częścicodoobjętości,zawierawsobie:||11||
Kwasorodu
20,81
Saletrorodu
79,19
100,00
czylijaśniéjmówiąc,powietrzemawsobiepiątączęśćswéjobjętościkwasorodu,
acztérypiątesaletrorodu.
Opowyższéjprawdzieprzekonaćsięmożna,wziąwszykawałekciałazwa-
negofosforem,włożywszyjewflaszkęzpowietrzem;tociałopokilkugodzinach
zabierzemukwasoród,apozostawisaletroród.
Tymtonawetsposobemwydzielasiędodoświadczeńchemicznychsale-
troród.KwASOróDzaśnajłatwiéjotrzymujesięprzezogrzewaniewnaczyniu
szklanéma,zwanymretortą,niedokwasuczerwonego,żywegosrebra;tenbo-
wiemwtedysięrozkładanametal,
[rycina]
(żywesrebro)igazkwasorodny,któryprzezrurkęszklanąb,zastosowaną
dokorkaretorty,przechodziizbierasięwflaszceszklanéjc,wodąnapełnionéj.
Otwórpowyższéjrurkizanurzony||12||jestwmisced,takżewodąnalanéj,agaz
wydobywającysię,unosisiępoddnoprzewróconéjflaszki,wypychazniéjciecz
imiejscejéjzajmuje.Takżeprzezogrzewaniesproszkowanegokwasorodka
manganezu,zwanegokamieniembrunatnym(braunstein),wretortceglinianéj,
taniéjmożnaotrzymaćkwasoród;bowtedyniedokwaspowyższybardzonim
19WyrazGaz,jestpochodzenianiemieckiego,ioznaczaduszę,ducha.WXVIIIwieku,
Macquerchemikfrancuzki,wprowadziłgodochemiidlaoznaczeniawszystkichgatunkówpo-
wietrza,różniącychsięodotaczającegoziemię,któretoostatnie,zostałojedynieprzynazwaniu,
powietrze[przypisautora].
