Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŻycieŻydówpodokupacjąniemiecką
„PierwszetygodnieobecnościNiemcówwytworzyływśródŻydówatmosferęstraszliwegonapięcia.Siedzieliwswoichdomach,
bojącsięzapalićświatło”158.Strachbyłcałkowicieuzasadniony:wpierwszychtrzechmiesiącachokupacjiniemieckiejzostało
zamordowanychwokręgubiałostockimod30do50tys.Żydów159.Popierwszymokresieopisanychwcześniejchaotycznych
mordówwczasiewładzywojskowej,kiedyutworzonoBezirkBialystok,niemieckaadministracjazaczęławprowadzaćnowe
regułyżyciapodokupacjąispecjalneprzepisyantyżydowskie.JednymzpierwszychrozporządzeńdotyczącychŻydówbyłoich
oznakowanie—sprawdzonejużwcześniejwszędzienaterenachokupowanychjakopodstawowametodapozwalającawyróżnić
Żydówspośródinnychmieszkańców,conastępnieułatwiałoichdalsząizolacjęikolejneprześladowania.SoniaGlejcher
zBielskataktozapamiętała:„Wkilkadni[powejściuNiemców]zostałwydanyrozkaznoszeniaprzezŻydównapiersiachina
plecachsześciokątnychżółtychgwiazd”.W1942r.zamienionoopaskinahańbiąceżółtełaty,którenosiłosięnaklapieina
plecach”160,zkoleiwedługIzaakaFriedbergaŻydzimusielinosić„żółtąłatęnapiersiachorazopaskibiało-
niebieskie”161.NieścisłościwewspomnieniachdotyczącesposobuoznakowaniaŻydówmożnałatwowyjaśnić.Początkowo—
wokresieadministracjiwojskowejwpowiecie—nakazanoimnosićopaski,jakwGeneralnymGubernatorstwie.Burmistrz
Brańskawzarządzeniunr3z12lipca1941r.informował:„WszyscyżydziiżydówkiosiedleniwmieścieBrańskuiokolicy
i[którzy]ukończyli10(dziesięć)latżyciasąnatychmiastpoprzeczytaniuniniejszegozarządzeniazobowiązanidonoszenia
naprawymrękawieubraniawierzchniego(płaszcza,chustkiitd.)białejopaski10cmszerokiejzżółtągwiazdąsjońskąlub
conajmniejżółtejtarczyośrednicy10cm”162.DziewięćdnipóźniejoznakowanieŻydówzostałozmienione,oczymtenże
burmistrzzawiadomił21lipca1941r.zarządzeniemnr14otrybie„natychmiastowym”:„WszyscyŻydzimiastaBrańskiokolicy
winnizamienićopaskizgwiazdąsyjońskąnałatyośrednicy10cm,przyszytedowierzchniegoubrania[…].Terminwykonania
dogodz.5ranodnia22lipca1941”163.
