Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Atomowateoriabudowymaterii
21
2p
np
n
n
O:
F:
122
s
2
s
2
p
x
2
2
p
y
1
2
p
z
1
2s
np
1s
np
12
s
2
s
2
2
p
x
2
2
p
y
2
2
p
z
1
2p
2s
1s
npnp
np
np
n
Ne:
122
s
2
s
2
p
x
2
2
p
y
2
2
p
z
2
2p
2s
1s
npnpnp
np
np
Pozapełnieniuorbitali1s,2si2pelektronyobsadzająorbitale3si3p,generując
osiempierwiastkówokresutrzeciegooliczbachatomowychZ±11-18:sódNa,
magnezMg,glinAl,krzemSi,fosforP,siarkęS,chlorCl,argonAr.Wokresie
czwartymznajdujesię18pierwiastkówoliczbachatomowychZ±19-36.Watomie
potasuK(Z±19)iwapniaCa(Z±20)kolejneelektronyobsadzająorbital4s,
anastępniepięćnowychorbitali:3d
xy,3d
xz,3d
yz,3d
x
2
-y
2,3d
z
2.Napięciuorbitalach3d
możeznaleźćsięmaksymalnie10elektronówwseriipierwiastkówprzejściowych:
skandSc,tytanTi,wanadV,chromCr,manganMn,żelazoFe,kobaltCo,nikiel
Ni,miedźCu,cynkZn.Należypodkreślićzaobserwowanąanomalięobsadzeńor-
bitalu3dwprzypadkuCuiCr,któremajątylkopojednymelektronienaorbitalu
4s.Pozapełnieniuorbitalu3delektronyobsadzająorbital4p,dającsześćatomów:
galGa,germanGe,arsenAs,selenSe,bromBr,kryptonKr(Z±36).Przezzapełnia-
nieorbitali5s,4di5pwokresiepiątympowstaje18nowychpierwiastków(Z±37-54),
począwszyodrubiduRb(Z±37),akończącnaksenonieXe(Z±54).Wszóstym
okresie,pozapełnieniuorbitalu6swcezieCsibarzeBa,rozbudowujesięseria
pierwiastkówziemrzadkich(lantanowców),wktórychelektronyzapełniają7orbi-
talitypu4f.Powstaje14pierwiastków,począwszyodceruCe,kończącnalutecie
Lu.Dalszepierwiastkikompletująkolejnoorbital5d(Hf,Ta,W,Re,Os,Ir,Pt,Au,
Hg)oraz6p(Tl,Pb,Bi,Po,At,Rn).Okresszóstymieściłącznie32pierwiastki
(Z±55-86).Okressiódmy(Z±87-118)rozpoczynająfransFriradRazelektro-
naminaorbitalu7s.Następnypierwiastek,aktynAc,dajepoczątekseriiaktynow-
cówrozpoczynającejsięodtoruTh(Z±90),akończącejnalorensieLr(Z±103).
Począwszyod104pierwiastkaRf(łacińskanazwaRutherfordium),akończącna
112Cn(Kopernik),odkrytymw1996r.,elektronyzapełniająorbital6d.Pierwiastki
teokreślanesąnazwątransaktynowców.Spośródpierwiastkówoliczbieatomowej
Z>112,któremajązapełnioneelektronamiorbitale7p,otrzymanodotejpory:
