Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
13.6.Neuralgianerwunadoczodołowego
13.7.Inneneuralgiekońcowychgałęzinerwów
13.8.Neuralgiapotyliczna
13.9.Zespółszyjno-językowy
13.10.Bóległowyspowodowaneuciskiemzewnętrz-
nym
13.11.Bóległowywywołanebodźcemzimna
13.11.1.Bóległowywywołanestosowaniem
zewnętrznegobodźcazimna
13.11.2.Bóległowywywołanepołknięciem
przedmiotuzimnegolubinhalacją
zimnegogazu
13.12.Stałybólwywołanyuciskiem,drażnieniemlub
skręceniemnerwówczaszkowychlubkorzon-
kównerwowychszyi
13.13.Zapalenienerwuwzrokowego
13.14.Neuropatiacukrzycowaoczu
13.15.Półpaścowebóległowylubtwarzy
13.15.1.Bóległowylubtwarzywywołane
ostrąinfekcjąpółpaścem
13.15.2.Neuralgiepółpaścowe
13.16.ZespółTolosa-Hunta
13.17.Migrenaoftalmoplegiczna
13.18.Ośrodkoweprzyczynybólówtwarzy
13.18.1.Anaesthesiadolorosa
13.18.2.Ośrodkowybólpoudarowy
13.18.3.Bóletwarzywprzebiegustwardnienia
rozsianego
13.18.4.Stały,samoistnybóltwarzy
13.18.5.Zespółnpalącychust”
13.19.Innenerwobóleczaszkowelubinneośrodko-
wouwarunkowanebóletwarzy
Wdalszejczęścitegorozdziałuomówionezostaną
nerwobólewgklasyfikacjipodanejwtabeli2.1.
Nerwobólaminazywamynapadowebólewystępu-
jącewobszarzeunerwieniajednegonerwulubgałą-
zek.Pierwotnymnerwobólomnietowarzyszązabu-
rzeniaczucioweaniruchowe,mogąjednakbyćobec-
neobjawyprzeczulicy,zaburzeniawegetatywne
(naczynioruchowe,wydzielnicze)orazodruchowe
skurczemięśnipoprzecznieprążkowanych.
Pierwotnynerwobólnerwutrójdzielnego(neural-
gianervitrigemini)charakteryzujesięnapadem
gwałtownegobóluocharakterzepalącym,rwącym
lubłamiącym,występującymwobszarzeunerwienia
jednej,dwulubbardzorzadkowszystkichtrzechga-
łązeknerwutrójdzielnego.Napadbólowy,ocharak-
terzejednostronnym,trwa20–30s,poczymnastępu-
jeprzerwabezbólowa,poktórejbólmożeponownie
siępojawić.Seriatakichnapadówmożetrwaćkilka
godzin.Przerwymiędzyseriamimogądochodzićdo
kilkumiesięcy,aczasamirokulubwięcej.Wczasie
napadustwierdzasięwobszarzeunerwieniadotknię-
tejgałązkizaczerwienienietwarzy,błonśluzowych
lubspojówki,objawyprzeczulicyskóry,łzawienie
orazodruchowyskurczmięśnimimicznych(,,ticdo-
uloureux”).
Napadbólowymożewystąpićsamoistnielubbyć
wyzwolonypodrażeniemokreślonychstrefbólorod-
nych(punktyspustowe)wczasiemycia,golenia,żu-
cialubpołykania.Pojawianiesięnapaduwczasieje-
dzeniauniemożliwiachorymnormalneodżywianie
sięijestprzyczynąwychudzenia.
Nerwobólnerwutrójdzielnego(n.V)pojawiasię
najczęściejuosóbpo40.lub50.rż.
Badaniemprzedmiotowymstwierdzasiętkliwość
punktówwyjściagałązeknerwuV
.
Patofizjologianerwobóluniezostaładokładniewy-
jaśniona.Przyjmujesię,żejestonnastępstwem
ośrodkowegolubobwodowegonapadowegoniedo-
krwieniastrukturnerwuV
.
SamoistnynerwobólnerwuVnależyróżnicować
znerwobólemobjawowymtegonerwu,występują-
cymwstanachzapalnychlubnowotworachróżnych
strukturczaszkowych,położonychwsąsiedztwiener-
wulubgałązeknerwuV(zapaleniekościlubzatok
przynosowych,tętniakilubguzyśrodkowejjamy
czaszkowej,nerwiakinerwuV).
Wodróżnieniuodsamoistnychnerwobólównerwu
Vnerwobóleobjawowecharakteryzująsiędłuższym
trwaniemsilnychnapadówbólowych(kilkuminuto-
wym,aniekilkusekundowym)orazubytkowymiob-
jawamiczuciowymi(częściowelubcałkowiteznie-
czuliceskóryibłonśluzowych)lubruchowymi(po-
rażenie).Mogąonepowstaćnaskutekuciskukorzeni
nerwuVprzeznowotworykątamostowo-móżdżko-
wegolubuciskuzwojupółksiężycowatego(Gassera)
przeznowotworyczytętniakiśrodkowejjamyczasz-
kowej.Zmianyzapalneopon,przerzutynowotworo-
wedopodstawyczaszki,nowotworyjamygardłowej,
urazyszczęklubkościczołowych,stanyzapalneza-
tokczołowychiszczękowych,guzyśródbłonkowe
osłonkinerwuVrównieżmogąbyćprzyczynąob-
jawowegonerwobólunerwuV
.Wzależnościodcha-
rakteruirozmiarupierwotnejsprawychorobowej
stwierdzasięróżnestopnieupośledzonegoczucialub
znieczulicęwobszarzeunerwionymprzezdotkniętą
gałązkęnerwuVorazobjawywciągnięciawproces
chorobowyinnychnerwówpołożonychbliskopier-
wotnejsprawy.Pamiętaćrównieżtrzebaoobjawo-
wychnerwobólachnerwuVprzyzmianachdemieli-
nizacyjnychmózgu,aszczególnieprzystwardnieniu
rozsianym.
Wdiagnostyceróżnicowejpierwotnegonerwobólu
nerwutrójdzielnegonależyrównieżmyślećopółpaś-
cowymzapaleniunerwuV(półpasiecatakujenajczę-
ściejpierwszągałązkętegonerwu,dająctypowe
zmianywrogówceibliznynaczole),ojaskrzeoraz
onerwobólunerwuIX(powodujeonbólewokolicy
migdałkaibocznejścianygardła).
Nerwobólnerwujęzykowo-gardłowego(n.IX)cha-
rakteryzujesiępojawieniemnagłychsilnychjedno-
stronnychbólów,umiejscowionychwmigdałkupod-
niebiennymiuchu,trwającychkilkadziesiątsekund.
Bóletemogąsiępojawićwseriach,podobniejak
nerwobólenerwuV
.NerwobólnerwuIXczęstobywa
wywołanyziewaniemlubpołykaniempokarmów.
Napadombólowymmogątowarzyszyćróżneobjawy
wegetatywnepodpostaciązaburzeńnaczyniorucho-
wych(zaczerwienieniepoliczka,utrataprzytomności
23