Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tabela20100Zmianychorobowenarządówpołożonych
pozajamąbrzusznąpowodująceostrebólebrzucha
1.Zmianychorobowenarządówklatkipiersiowej(niewy-
dolnośćwieńcowa,zawałścianydolnejmięśniasercowe-
go,zapaleniemięśniasercowegoiosierdzia,zapalenie
płuciopłucnej,zapalenielubpęknięcieprzełyku,achala-
zja).
2.Zmianychorobowekręgosłupa(zmianyzapalnelubzwy-
rodnieniowekręgów,zmianynowotworowe,metabolicz-
ne,chorobykościichorobaPageta).
3.Zmianychorobowerdzeniakręgowegoinerwówrdze-
niowych(nerwobóle,bólekorzenioweprzyzmianach
chorobowychkręgów,półpasiec,świądrdzenia,jami-
stośćrdzenia,stwardnienierozsiane,mielopatiacukrzy-
cowa).
4.Chorobyośrodkowegoukładunerwowego(nerwica,psy-
chozy,postaćbrzusznapadaczkilubmigreny).
5.Zmianychorobowezewnętrznychnarządówpłciowych
(skrętjądra).
brzuszuuwarunkowanychchorobąwieńcowąlubza-
wałemdolnejścianymięśniasercowegoodbólów
spowodowanychprzebiciemwrzodużołądka,ostrym
zapaleniemtrzustkilubpęcherzykażółciowego.
Wdiagnostyceróżnicowejwymienionychstanów
chorobowychdużeznaczeniemanietylkobadanie
elektrokardiograficzneorazokreślenieaktywności
CK-MBmass,AspAT,fosfatazyzasadowejiamylazy,
alerównieżmarkerówmartwicykardiomiocytów
(stężenietroponinyIlubTorazmioglobiny).Ponadto
ważnajestrejestracjatoruoddechowego.Wprzypad-
kachodczynuotrzewnowegownadbrzuszuchoryni-
gdyniewykazujeprzeponowegotoruoddechowego,
natomiastwzawaledolnejścianymięśniasercowego
orazwniewydolnościwieńcowejtortenjestzacho-
wany.
Odróżnieniebólówzlokalizowanychwprawym
lublewympodżebrzu,wywołanychstanemzapalnym
opłucnejlubzmianamichorobowymiprzełykuodbó-
lówspowodowanychchorobamiżołądka,trzustki,
śledziony,wątrobyidrógżółciowychnajczęściejjest
możliwenapodstawiewynikubadaniaradiologiczne-
gopłuciinnychbadańpracownianych(p.podroz-
dział2.2Bóleklatkipiersiowej).
Spośródchoróbrdzeniakręgowegolubnerwów
rdzeniowych,będącychprzyczynąbólówbrzusznych,
wymienićnależyprzełomyuchorychzwiądemrdze-
niaoraznerwobólespowodowanepółpaścem.
Wprzełomiekiłowym(tabetycznym)bólepoja-
wiająsięnagle,mającharakterkolkowyiumiejsco-
wionewnadbrzuszu.Towarzysząimwymioty(na-
wettreściąkrwistą),bladośćoraztachykardiazprze-
łomem
nadciśnieniowym
lub
bez
niego
oraz
leukocytoza.Brakreakcjiźrenicnaświatło(objaw
ArgyllaRobertsona)orazodruchówkolanowych
ważnymiobjawaminaprowadzającymilekarzana
prawidłowerozpoznanie.Ponadtouchorychtych
stwierdzasiętylkomiernienasilonyopórmięśni
brzusznychprzyobmacywaniu,lubnawetjegonie-
występowanie.
62
Podobneprzełomybrzusznemogąwystąpićucho-
rychzestwardnieniemrozsianym,jamistościąlubno-
wotworamirdzeniakręgowegoorazuchorychzneu-
ropatiącukrzycową.
Wnerwobólachspowodowanychzakażeniemwi-
rusempółpaścanigdyniestwierdzasięobronymięś-
niowej,zaśbólekończąsięostrowliniiśrodkowej
ciała.Przedpojawieniemsięzmianskórnychustale-
nieprzyczynybólówbrzusznychmożebyćtrudne.
Bólebrzuchamogąbyćrównieżwyrazemnerwicy
lubpsychozy(np.depresji).Ichdiagnostykamoże
sprawiaćdużetrudności.Napadombólowymczęsto
towarzyszą:
niepokój,
wzrost
napięcia
powłok
brzusznych,mdłości,tachykardiaiprzyspieszenie
oddechu.Wobrazieklinicznymuderzającajestroz-
bieżnośćpomiędzyprzedmiotowodobrymstanem
klinicznymanatężeniembólówpodawanymprzez
chorego.Teatralnośćepizodubólowego,niewystępo-
waniewymiotówibębnicy,możliwośćwywołania
prawidłowychodruchówbrzusznychzeskóry(wza-
paleniuotrzewnejodruchówtychnieudajesięwywo-
łać)odróżniająbólebrzuchapochodzeniapsychogen-
negoodbólówotrzewnowych.Rozpoznanienerwicy
lubpsychozyjakoczynnikówwywołującychbóle
brzuchamożnaustalićdopieropowykluczeniuin-
nychprzyczyn.
Rozpoznaniepostacibrzusznejmigrenylubpa-
daczkijestnajczęściejwyrazemniewiedzylekarza.
Niemniejjednakistniejepostaćzarównomigreny,jak
ipadaczki,wktórejdominującymobjawemnapa-
dowowystępującebólebrzucha.Czasamirozpozna-
niebrzusznejpostacimigrenylubpadaczkistawiasię
dopieroexiuvantibus.
Rozpoznanieskrętujądrajakoprzyczynysilnych
bólówpodbrzuszajestłatwepownikliwymzebraniu
wywiadówibadaniuprzedmiotowymchorego.
20305030
Bólebrzuchapochodzenia
metabolicznegolubendokrynnego
Przyczynybólówbrzuchapochodzeniametabo-
licznegozestawionowtab.2.11.Jakzniejwidać,bó-
letemogąwystępowaćwprzebiegumocznicy,zabu-
rzeńczynnościnarządówwewnątrzwydzielniczych,
przemianytłuszczowej,porfirynowej,witaminowej
iżelazowejorazuchorychzniedoboreminhibitora
C1dopełniacza.
Wmocznicybólebrzuchapojawiająsięnajczęściej
tylkouchorychzeschyłkowąniewydolnościąnerek.
onezregułyspowodowanezmianamizapalnymi
lubowrzodzeniamibłonyśluzowejżołądka,jelita
cienkiegolubgrubego,natomiastrzadziejzmianami
zapalnymitrzustki.Wpierwszymprzypadkuchorzy
skarżąsięnauporczywąbiegunkę,wdrugimnato-
miastnabólewnadbrzuszu.Rozpoznaniemoczni-
cowejetiologiibólówbrzuchanajczęściejniejest
trudnenapodstawiedanychzwywiadu(istnieniedłu-