Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
X
PCKuległzmianie,sprowadzającsięgłównie
doakcjiszkoleniowychipropagandowych.
Stosowniedoistniejącychformopieki
zdrowotnejkształtowałysięfunkcjeiobo-
wiązkilekarzy
,którychmożnapodzielićna
wolnopraktykującychorazuzależnionych
wswojejdziałalnościodpracodawców.Śro-
dowiskomedyczneokresuIIRzeczypospo-
litejczynnieuczestniczyłowprzemianach
organizacyjnychówczesnejsłużbyzdrowia,
angażowałosięwszerzenieoświatysanitar-
nej,wzadaniaprofilaktyczne,sprawysani-
tarno-epidemiczneitd.W1927r.liczbęle-
karzywPolsceocenianona8798,aw1938r.
–na12917osób.
W1938r.jedenlekarzprzypadałwPol-
scenaok.2700mieszkańców,anp.wCze-
chachna1350.TużprzedwybuchemIIwoj-
nyliczbadentystówwynosiławnaszymkraju
ok.4tys.
Niedostatekplacówekopiekizdrowot-
nej,brakipersonelumedycznego,niewielki
procentosóbubezpieczonych,zaniedbania
infrastrukturykomunikacyjnejorazbieda
ludnościbyłypodstawowymiczynnikami,
któredecydowałyoniskiejdostępnościopie-
kizdrowotnejdlaobywateliIIRzeczypo-
spolitej.Szczególniezłasytuacjapodtym
względempanowałanaterenachwiejskich.
Niewielkąpoprawęwzakresiedostępności
zaobserwowanowczasiepojawieniasiędo-
brejkoniunkturygospodarczejpodkoniec
lat30.
Wswoimpostępowaniuzawodowymle-
karzekierowalisięprzedewszystkimugrun-
towanymiodwiekówwspołeczeństwiepol-
skim,opartyminaDekaloguiEwangelii,
zasadamietykichrześcijańskiej.Niezależny
odnaukiKościołanurtetycznystarającysię
godzićinteresyjednostekzpotrzebamizbio-
rowyminieodgrywałwówczesnejsytuacji
znaczącejroli.Podejmowanedziałaniana
rzeczmoralnościzachowańmiałynacelu
kształtowaniepozytywnychcechzawodo-
wychlekarzy
.Opracowanospecjalneprogra-
myipodręcznikidydaktyczne,którychtreści
prezentowanostudentomwramachzajęć
zpropedeutykilekarskiej.Wpodobnymdu-
chuprzygotowanorównieżtekstyślubowań
dlaabsolwentówstudiówmedycznych,ko-
deksydeontologiczne,ustawyodnoszącesię
dopostępowanialekarskiego,anawetniektó-
reprzepisyprawakarnego.
ZchwiląpowstaniaodrodzonejRzeczy-
pospolitejpodjętostaraniaopowołaniedo
istnieniasamorządulekarskiego.Jegoutwo-
rzeniebyłorealizacjąuchwałysejmowej
z2grudnia1921r.Powoływaniesamorządów
natereniecałegokrajutrwałoażdo1924r.
Wrezultaciepodjętychstarańzorganizo-
wanonastępująceIzbyLekarskie:Zachod-
nio-Galicyjską,Łódzką,Warszawsko-Biało-
stocką,Wileńsko-Nowogródzką,Śląskąoraz
Pomorską.WWarszawiepowstałaNaczelna
IzbaLekarska,którejpierwszymprezesem
zostałJanBączkiewicz.Zadaniemsamorzą-
dulekarskiegobyłaregulacjasprawodnoszą-
cychsiędowarunkówbytowychśrodowiska
lekarskiegoorazczuwanienadprawidłowym
pełnieniemobowiązkówprzezstanlekarski
wobecspołeczeństwanapodstawiewalorów
sumienności,godnościiposzanowaniaistnie-
jącychpraw.Izbymiałyrównieżobowiązek
nadzorowaniarelacjipomiędzylekarzami
orazwydawaniaopiniiwsprawachdotyczą-
cychwykonywaniapraktykilekarskiej.
NaokresistnieniaIIRzeczypospoli-
tejprzypadłrozwójnauczaniamedycyny
wPolsce.Wpięciuówczesnychuczelniach
uniwersyteckichistniaływydziałylekarskie.
Rozporządzeniaministrawyznańreligijnych
ioświeceniapublicznegoogłoszonew1920r.,
mającezazadanieregulowaćprzebiegstu-
diówmedycznych,spotkałysięzezdecydo-
wanymsprzeciwemmłodzieżyakademickiej,
którawlatach1924–1928wymusiłaichmo-
dyfikację.Wlatach30.nadaldyskutowano
nadreformąnauczania.Wkonsekwencji
wprowadzonowżyciemerytorycznypro-
gramstudiówmedycznych,określonozasady
zdobywaniastopnianaukowegodoktorame-
dycynyorazwzmocnionodyscyplinęwpro-
cesieprzekazywaniaiopanowywaniawiedzy
.
Uczelnieuniwersyteckiezapośrednictwem
wydziałówlekarskichbrałyczynnyudział
worganizacjiidziałalnościplacówekiobiek-
tówmedycynyteoretycznejipraktycznej,na
baziektórychprzeżywałyrzeczywistyrozwój
lekarskienaukipodstawoweorazkliniczne
dyscyplinymedycynyzachowawczejiza-
biegowej.DziękiPaństwowemuInstytutowi
Dentystycznemuipowstałejw1933r.Aka-
demiiStomatologicznejrozwinęłosięwPol-
scekształcenielekarzydentystóworazich
działalnośćzawodowainaukowa.
Naokresmiędzywojennyprzypadłtakże
rozwójszkolnictwapielęgniarskiego.Duży
udziałwzakładaniuszkółpielęgniarskich
wPoznaniu,Warszawie,KrakowieiweLwo-
wiemielilekarzespołecznicy
,atakżedzia-
łaczePCKiFundacjiRockefellera.Wśro-
dowiskupielęgniarskimIIRzeczypospolitej
staranianarzeczprofesjonalizmuzawodo-
wegopielęgniarekprowadziłypanie:Zofia
