Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HUMANIŚCI
11
II.Metodologiaprzyrodoznawstwa,sformułowanaprzezFranciszka
Bacona.
PierwszajestdziełemWłoch,drugaPółnocy;pierwszareprezentujestanowisko
metafizyki,druganauki.
AtakżewydałRenesansdwaprądyfilozoficznedotyczącekultury:
III.Humanizm,któryprzygotowałcałąfilozofięRenesansuiprzetomusibyć
omówionynapoczątku.
IV
.Naturalnysystemkultury,rozwiniętywdzialereligiiprzezHerber-
tazCherbury,awdzialeprawaipaństwaprzezGrocjusza.
Apozatym:
V.Wokresietymdokonałosięodnowieniescholastyki
,któregopionierem
byłSuarez.
7.Z
NACZENIE
O
DRODZENIADLAFILOZOFIINOWOŻYTNEJ
.Przemianaumysłówiza-
mierzeń,jakadokonałasięwdobieOdrodzenia,daładlafilozofiiwynikinarazieujem-
ne.Rolafilozofiizmniejszyłasię;podczasgdyśredniowieczewniejwłaśnieznajdowało
najpełniejszyswójwyraz,todążeniaRenesansuwypowiadałysięraczejwakcjipolitycz-
nejczywtwórczościartystycznej,czynawetwstudiachfilologicznych.FilozofiaOdro-
dzenianiewydałatakichowoców,jakinneodłamyrenesansowejkultury;niemiałaswe-
goMichałaAniołaaniswegoKopernika.Filozofowietakbylizajęciwalkązescholastyką
ikultemdlaantyku,żewłasnaichtwórczośćzeszłanadrugiplan.TradycjęOdrodzenie
zerwało,anowejniezdążyłowytworzyć;Bogiemniechciałosięjużzajmować,aprzy-
rodąjeszczenieumiało.Odrodzenienieodrodziłofilozofii.Humaniściprzygotowali
nowożytnąfilozofię,aleniebylijejświadkami.
Odrodzenieniepchnęłosamofilozofiinaprzód,alerzeczywiścieułatwiłorozwój
jejwnastępnychepokach.Uczyniłotoprzezodzyskaniepismfilozofówstarożytnych;
przezczęściowepozbyciesiębalastupojęciowegoscholastykiizaniechanieuciążliwych
formzewnętrznychwwykładzie;przeznadaniebadaniombardziejżywegotoku.
Natomiast,wbrewrozpowszechnionemumniemaniu,niebyłodziełemfilozofiiOd-
rodzeniaskierowaniebadańkuprzyrodzie;aniwysunięcienapierwszyplanzagadnieńme-
todologicznychiepistemologicznych;anizajęciewobecnichpostawykrytycznej.Wszystko
tobyłozapoczątkowanejeszczewkońcowejfazieśredniowiecza.JeśliOdrodzeniemazasłu-
giwobectychspraw
,tonieprzezichzainicjowanie,leczprzezichrozpowszechnienie.
HUMANIŚCI
Humanistamizwykłosięnazywaćuczonych,którzystudiująspecjalnieczłowieka
ijegowytwory,którzysprawyczłowiekamajązanajdonioślejszeinaświatcałyskłonni
patrzećzjegopunktuwidzenia.