Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
50
PRóBYSTABILIZACJI(1924-1926)
terroryściukraińscyrzucilibombęnaprezydentaWojciechowskiegoweLwowie.
WzwiązkuztymdowódcyokręgówwojskowychnaKresachzostaliwyposażeni
wspecjalnepełnomocnictwa.Ponieważwkrótcedoszłododalszychspektakular-
nychakcjiterrorystycznychwwojewództwachpoleskimiwołyńskim,nawniosek
ministrasprawwojskowychgen.Sikorskiegoutworzonospecjalnąformacjępod
nazwąKorpusOchronyPogranicza.Zdołałonopanowaćsytuację,aleobciążył
budżetdodatkowymikosztamiwtrudnymokresiereformyskarbowej.
Inspiracjazzawschodniejgranicyniebyłabytakskuteczna,gdybynienieza-
dowoleniewśródmniejszościbiałoruskiejiukraińskiej.Kolejnerządypolskienie
prowadziłykonsekwentnejpolitykimniejszościowej,lawirującmiędzykoncepcją
ograniczonejautonomiiiasymilacji.Wrezultacieugrupowanianawołującedo
walkizpaństwempolskimzdobyłynaKresachsporewpływy.Nalewicyukraińskiej
programtakirealizowałaKPZU.NiecobardziejumiarkowanebyłyhasłaUkraińskiej
PartiiSocjal-Demokratycznej(ukraińskiskrótUSDP).Naprawicydowalkizpań-
stwempolskimwzywałapowstaław1920r.UkraińskaOrganizacjaWojskowa,
podejmującarozmaiteakcjeterrorystyczne.DziałaniamiUOWkierowałzWiednia
EwhenKonowałeć.GłównymrzecznikiemporozumieniaUkraińcówzPolakami
byłoUkraińskieZjednoczenieNarodowo-Demokratyczne(ukraińskiskrótUNDO).
WśródBiałorusinówprogramsecesjigłosiłanietylkoKPZB,lecztakżepowsta-
ław1921r.BiałoruskaOrganizacjaRewolucyjnaorazzałożonaw1925r.Białoru-
skaWłościańsko-Robotnicza„Hromada”.
Działalnośćkomunistów.Skompromitowanapoparcieminwazjibolszewickiej
w1920r.KPRPtraktowanabyłaprzezogółPolakówjakoagenturabolszewicka
zagrażającaniepodległości.Programpartii,głoszącyniepodległośćPolskipod
warunkiemjejzwiązkuzRosjąbolszewickąorazpoparciedlachłopskichpostu-
latówparcelacjimajątków,nieznalazłzbytwieluzwolenników.Pozadziałaniami
legalnymiKPRPuciekałasiędometodterrorystycznych,głosząchasła„ubojo-
wieniamas”.Wmaju1924r.członekpartiizastrzeliłpolicjantawŁodzi,wlipcu
1924r.wykrytoweLwowiespisekkomunistycznymającynaceluwysadzenie
składuamunicji,awsierpniu1924r.wstrzelaniniewWarszawieujętotrzech
bojówkarzyKPRP:WładysławaHibnera,WładysławaKniewskiegoiHenrykaRut-
kowskiego,skazanychwkrótcenaśmierć.WkierownictwieKPRP,przebywają-
cymgłówniewZSRR,dochodziłoteżdostałychwalkowładzęmiędzyJulianem
Leńskim-Leszczyńskim,AdolfemWarszawskim-Warskim,MariąKostrzewą-Koszut-
skąiinnymifunkcjonariuszami.Gdywładzepolskiewalczyłyzdywersjąkomu-
nistyczną,naZachodzieodzywałysięgłosypotępiające„białyterror”wPolsce.
Przodowaławtymzwłaszczalewicafrancuska.
Reformarolna.Problemem,którydoczekałsięrozwiązaniawokresierządu
Grabskiego,byłareformarolna.MimożepaktlanckorońskiendecjiiPSL„Piast”
posunąłniecosprawękompromisowegorozwiązaniakwestiirolnej,przezdłuższy
czaswydawałosię,żesprzecznościmiędzyinnymipartiaminiedadząsięłatwo
przezwyciężyć.Podczasgdyendecjabyłaostrokrytykowanaprzezziemiaństwo
zaustępstwa,lewicachłopskawysuwałanadalbardzoradykalneprojektyrozwią-
zaniaproblemu.Wmarcu1925r.ZjazdPSL„Wyzwolenie”uchwaliłpoparciejedy-
