Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
62
POCZĄTEKRZĄDóWSANACJI(1926-1930)
rzającydoporozumieniazPiłsudskim,jakRatajiBojko,jednakpowrótWitosa
doczynnegożyciapolitycznegowzmocniłrównieżgrupęzdecydowanieopo-
zycyjnąwstosunkudosanacji.PodobniebyłowNPR,atakżewchadecji,gdzie
postawęopozycyjnąreprezentowałKorfanty,natomiastinnidziałaczeskłaniali
siędowspółpracyzrządem.
Największądezorientacjęprzeżywałyjednakstronnictwalewicy.PPS,PSL
„Wyzwolenie”iStronnictwoChłopskiepoparłyprzewrót,liczącnazasadnicze
reformyspołeczne.Kiedytonienastępowało,lewicaprzestawałapopieraćsana-
cję.Jużw1927r.PolskaPartiaSocjalistycznaznalazłasięwłaściwiewopozycji
dorządu,aprzywódcyinnychpartiinadalpopierającyPiłsudskiegozwolnaznaj-
dowalisięwmniejszości.NieliczącniewielkiegoKlubuPracy,żadnapartianie
byławpełnireprezentantemsanacji.W1926r.kilkaorganizacjispołecznych,
takichjakZwiązekStrzeleckiiZwiązekPowstańcówŚląskich,utworzyłowyraźnie
prorządowyZwiązekNaprawyRzeczypospolitej,stanowiąclewicęruchupiłsud-
czykowskiego.
Komuniścipoparlipoczątkowoprzewrótmajowy,liczącnazyskipolityczne,
jednakjużpomiesiącustwierdzili,żebyłtoprzewrót„faszystowski”.Przemiano-
wanaw1925r.naKomunistycznąPartięPolskipartiaproradzieckaniemiałajed-
nakwiększegoznaczenia.PodobniejakNPChiBiałoruska„Hromada”,KPPzostała
wkrótcerozbitaaresztowaniamidziałaczy,anawetposłów,którymudowodniono
współpracęzmocodawcamiradzieckimi.
503
OŻYWIENIEGOSPODARCZE
Poprawakoniunktury.Odpoczątku1926r.następowałapoprawakoniunktury,
choćkursyakcjiutrzymywałysięnadalnaniskimpoziomie,abezrobociemalało
powoli.Wlecierozpoczęłosiępełneożywienie.Niskikurszłotegoułatwiałeks-
port,azdeprecjonowanepodatkiitaryfykolejoweobniżyłykosztyprodukcji.
Wzrostcenżywnościnaprzednówkuzwiększałprzychodyipopytludnościwiej-
skiej.Rosnącyzbytnarynkukrajowymizagranicązachęcałprzedsiębiorcówdo
zwiększaniaprodukcjiorazdonowychinwestycji,corozszerzałorynekinwesty-
cyjny.Wrezultacierosłozatrudnienieidochodyrobotnicze,cozkoleinakręcało
popytnaartykułykonsumpcyjne.
Dobrakoniunkturatrwałaprzeztrzylata.W1927r.wskaźnikwzrostupro-
dukcjiprzemysłowejwyniósł20,8%,w1928r.-13,7%,aw1929r.-jeszcze
2,3%.Zatrudnienierosłorównież,choćwwolniejszymtempie.Oznaczałotostały
wzrostprzeciętnejwydajnościpracy,lecztakżeproblemyzwchłonięciemnadwy-
żekludnościmiejskiej.Dobrakoniunkturadotyczyłateżrolnictwa.Wzrostfizycz-
nychrozmiarówprodukcjiwiązałsięzewzrostemprzychodówizakupównawsi.
Rosłastopażyciowachłopów.Prawdziwyboomprzeżywałybankipolskieiruch
budowlany.Najesieni1928r.zaznaczyłsięniewielkispadekcenartykułówrolni-
czych.W1929r.produkcjaizatrudnieniewPolscejeszczewzrosły,alepodkoniec
roku,pokrachunagiełdzienowojorskiej,zarysowałosięzałamaniekoniunktury.
